Tình thế giằng co tại Liên Hợp Quốc
Rạn nứt ngoại giao giữa chính quyền Mỹ và Ukraine về chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga đã leo thang sau khi Mỹ thúc đẩy việc hủy bỏ nghị quyết Liên Hợp Quốc mà Ukraine đã soạn thảo với sự hậu thuẫn của châu Âu để đánh dấu 3 năm diễn ra xung đột.
Thay vào đó, Mỹ đã đệ trình dự thảo nghị quyết của riêng mình.
Mâu thuẫn này được Wall Street Journal (WSJ) cho là đã đặt Mỹ và Nga ở một phía, còn phía đối nghịch là Ukraine cùng châu Âu, trong bối cảnh mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương có những biểu hiện căng thẳng đỉnh điểm.
Trong một thông điệp gửi đến các nước châu Âu mà WSJ có được, các nhà ngoại giao Mỹ đã nói với các đối tác châu Âu rằng Washington sẽ phản đối nghị quyết của Ukraine nếu nó được đệ trình và thúc ép châu Âu thuyết phục Kiev rút lại văn kiện của mình.
Hai nhà ngoại giao châu Âu tiết lộ rằng, cho đến vài ngày trở lại đây, Mỹ vẫn làm việc với châu Âu trên dự thảo của Ukraine, đề xuất một số thay đổi nhỏ. Mặc dù Washington không nhiệt tình thúc đẩy nghị quyết, nhưng trước đó không có dấu hiệu cho thấy họ sẽ phản đối.
Tới ngày 21/2, Mỹ lại yêu cầu quan chức Ukraine rút nghị quyết của mình. Ukraine từ chối. Các quan chức Anh và Pháp đề nghị Washington sửa đổi dự thảo. Nhưng Mỹ nói không.
Bản dự thảo dài 3 đoạn của Mỹ
Một quan chức cấp cao trong chính quyền Trump đã phủ nhận việc nghị quyết của Mỹ nghiêng về Moscow và nhấn mạnh rằng mục tiêu là khuyến khích một thỏa thuận hòa bình càng sớm càng tốt.
"Nghị quyết của Mỹ là một hướng đi mới", quan chức này nói, "Đề xuất của chúng tôi rất đơn giản và phản ánh hiến chương ban đầu của Liên Hợp Quốc. Hòa bình là khả thi. Đó phải là trọng tâm".
Dự thảo nghị quyết dài 21 đoạn của Ukraine, tương tự những nghị quyết đã được thông qua kể từ năm 2022, khẳng định Nga là nguyên nhân gây ra xung đột và kêu gọi một giải pháp hòa bình trong năm nay được xây dựng trên cơ sở Nga rút khỏi lãnh thổ Ukraine, theo dự thảo mà WSJ có được.
Trong khi đó, dự thảo của Mỹ kêu gọi "nhanh chóng kết thúc" xung đột và bày tỏ sự tiếc thương đối với "mất mát đáng tiếc về người trong suốt cuộc xung đột giữa Liên bang Nga - Ukraine". Bản nghị quyết dài 3 đoạn của Mỹ không đề cập tới bên phát động xung đột và không đưa ra yêu cầu cụ thể nào đối với Điện Kremlin.
"Chúng tôi đã kêu gọi Ukraine rút dự thảo nghị quyết của mình và thay vào đó tham gia với chúng tôi vào một nghị quyết có thể được thông qua bằng sự đồng thuận và tập trung vào một ý tưởng đơn giản: chấm dứt xung đột".
"Chúng tôi dự định bỏ phiếu chống đối với dự thảo nghị quyết của Ukraine, và chúng tôi đang theo đuổi một văn bản ngắn gọn đơn giản mà chúng tôi tin rằng TẤT CẢ các quốc gia thành viên, bao gồm Ukraine và Nga, có thể đồng ý. Chúng tôi đề nghị các bạn cùng chúng tôi kêu gọi Ukraine rút lại nghị quyết của mình", thông điệp của Mỹ gửi đến các nước châu Âu nêu rõ.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trao đổi với Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Ảnh: Reuters
Dự thảo của Mỹ có thể được đưa ra bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an vào ngày mai, 24/2, đúng 3 năm ngày xung đột bắt đầu. Cả nghị quyết của Mỹ và Ukraine có thể được đệ trình lên Đại hội đồng.
Các nhà ngoại giao châu Âu cho biết có hơn 100 quốc gia trong số 193 quốc gia tại Đại hội đồng đứng về phía nghị quyết của Ukraine. Họ cho rằng Nga sẽ ủng hộ dự thảo của Mỹ mặc dù Moscow đã đệ trình một bản sửa đổi.
Nga đề xuất Mỹ bổ sung vào dự thảo rằng giải pháp nên bao gồm việc giải quyết "nguyên nhân gốc rễ" của cuộc xung đột - cách nói mà Nga sử dụng để đề cập đến việc NATO mở rộng vào Đông Âu sau Chiến tranh Lạnh. Được biết, sửa đổi này chưa được chấp nhận.
Trong 1 tuyên bố được đưa ra vào tối 21/2, Ngoại trưởng Marco Rubio xác nhận Mỹ đã đưa ra dự thảo nghị quyết của riêng mình. Ông Rubio nói ưu tiên của Mỹ là chấm dứt cuộc chiến.
Cùng ngày, ông Rubio đã gọi cho Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha, hối thúc ông Sybiha ủng hộ nỗ lực chấm dứt xung đột của Mỹ, "bao gồm thông qua hành động hiệu quả tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc", Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.
Ngay hôm sau, ông Sybia đăng trên X rằng ông đã trao đổi với người đồng cấp Anh để phối hợp nỗ lực trong các "tổ chức quốc tế": "Tôi đã nhấn mạnh rằng trách nhiệm của Nga đối với cuộc xung đột là không thể nghi ngờ".
Một nhà ngoại giao Mỹ cho biết, hiện tại quan điểm của các nhà ngoại giao châu Âu là Mỹ đang nhượng bộ trước Nga.
Phép thử cho quan hệ xuyên Đại Tây Dương
Cuộc giằng co tại Liên Hiệp Quốc diễn ra trong bối cảnh châu Âu và Ukraine đang chao đảo trước sự tiếp cận của chính quyền Trump với Điện Kremlin, các phát ngôn của ông Trump về ông Zelensky và việc loại trừ châu Âu khỏi các cuộc thảo luận về kết thúc chiến tranh.
Ở châu Âu, mâu thuẫn về Ukraine và các vấn đề khác đang làm dấy lên những nghi ngờ sâu sắc về tương lai của mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương, liên minh Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và cam kết bảo vệ của Mỹ nếu lục địa bị tấn công.
Mỹ và châu Âu cũng đang tranh cãi về những gì G7 nên nói để đánh dấu 3 năm diễn ra xung đột.
Mỹ, Nga, Anh, Pháp và Trung Quốc có quyền phủ quyết trong Hội đồng Bảo an, cơ quan ra quyết định cao nhất của Liên Hợp Quốc, vì vậy họ có thể chặn hành động ở đó. Đại hội đồng đại diện cho tất cả các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc và nghị quyết của họ không thể bị phủ quyết nhưng không có tính ràng buộc.
Trong 3 năm qua, Nga đã chặn các nghị quyết ủng hộ Ukraine được đề xuất lên Hội đồng Bảo an. Đại hội đồng đã thông qua nghị quyết lên án chiến dịch của Nga tại Ukraine trong các dịp kỷ niệm trước của cuộc xung đột.
Các động thái ngoại giao gần đây của Washington là một phép thử lớn đối với Anh và Pháp vì họ có quyền phủ quyết trong Hội đồng Bảo an. Tuần tới, dự kiến cả Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer đều sẽ tới Nhà Trắng để thảo luận về xung đột Ukraine và các vấn đề khác với Tổng thống Trump.
Cả hai đều dự định tán thành nỗ lực hỗ trợ của Mỹ cho Ukraine, bao gồm một số hình thức hậu thuẫn từ Washington nếu Pháp và Anh đưa quân vào Ukraine như một phần của thỏa thuận hòa bình.
VietBF@ Sưu tập
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
