Chuyên gia cho rằng việc quan chức Mỹ lộ kế hoạch đánh Houthis gây ra hệ lụy ở cấp chiến thuật và chiến lược.
Bài viết đăng ngày 24-3 của Tổng biên tập tạp chí The Atlantic - ông Jeffrey Goldberg kể về việc ông vô t́nh được thêm vào nhóm chat của các quan chức cấp cao Mỹ đang thảo luận về cuộc tấn công vào nhóm vũ trang Houthis (Yemen) đang gây chấn động dư luận Mỹ và thế giới.
Do mức độ nghiêm trọng của sự việc, một số hăng truyền thông đă gọi đây là “một lỗ hổng nghiêm trọng trong an ninh t́nh báo quốc gia của Mỹ”.
Viết trên kênh Channel NewsAsia, bà Jennifer Parker - chuyên gia về quốc pḥng từng có 20 năm phục vụ trong Hải quân Hoàng gia Úc - chỉ ra những lư do chính khiến vụ việc lộ kế hoạch quân sự vừa xảy ra ở Mỹ là đáng lo ngại.
(từ trái sang) Tổng thống Mỹ Donald Trump, Phó Tổng thống JD Vance, Bộ trưởng Quốc pḥng Pete Hegseth và Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz. Ảnh: AFP
Hậu quả tiềm tàng khi lộ kế hoạch đánh Houthis
Theo bà Parker, ở cấp độ chiến thuật, vụ việc có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng. Nếu Houthis hoặc các lực lượng được Iran hậu thuẫn tiếp cận được thông tin này, họ có thể di chuyển nhân lực hoặc trang thiết bị bị nhắm đến sang vị trí khác, khiến các cuộc không kích mất hiệu quả.
Ngoài ra thông tin bị ṛ rỉ có thể tiết lộ vị trí của của các khí tài mà Mỹ chuẩn bị cho vụ tấn công. Điều này có thể giúp Houthis tấn công phủ đầu vào các mục tiêu này.
Không loại trừ khả năng Houthis có thể ra tay trước, nhắm vào các mục tiêu khác như cơ sở dầu mỏ ở Saudi Arabia (một đồng minh của Mỹ) nhằm thể hiện sự răn đe. Houthis trước đây đă từng phát động cuộc tấn công như vậy.
Ở cấp chiến lược, lỗ hổng này c̣n cho thấy bối cảnh nội bộ của những người tham gia ra quyết định quốc pḥng quan trọng trong chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump. Nhiều cái tên được cho là đă bị tiết lộ, bao gồm Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz, Phó Tổng thống JD Vance, Bộ trưởng Quốc pḥng Pete Hegseth, Ngoại trưởng Marco Rubio, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, Giám đốc T́nh báo Quốc gia Tulsi Gabbard và Giám đốc Cơ quan T́nh báo Trung ương Mỹ (CIA) John Ratcliffe.
Ngoài ra, một số nhân vật thân cận của Tổng thống Trump cũng dường như có trong nhóm chat, bao gồm Chánh văn pḥng Nhà Trắng Susie Wiles và cố vấn cấp cao Nhà Trắng Stephen Miller.
Nếu các đối thủ của Mỹ tiếp cận được thông tin này, họ có thể dùng nó để nhắm vào những cá nhân liên quan hoặc những người xung quanh những nhân vật này.
Theo bà Parker, nh́n chung, vụ việc này tạo ra nhiều hệ lụy. “Đây là một cuộc trao đổi tối mật về kế hoạch quân sự nhưng lại diễn ra trên một nền tảng không bảo mật, và để một nhà báo không có quyền truy cập thông tin cấp cao có thể tiếp cận” - bà Parker viết.
Các cuộc trao đổi mật thường được tiến hành như thế nào?
Các chuyên gia cho rằng khá bất ngờ khi thấy các kế hoạch quân sự của Mỹ lại được thảo luận trên ứng dụng nhắn tin Signal.
Ảnh chụp màn h́nh nhóm chat được cho là các quan chức Mỹ đang thảo luận về kế hoạch đánh Houthis. Ảnh: THE ATLANTIC
Thông thường, các kế hoạch tấn công dạng này chỉ được bàn luận trên các thiết bị bảo mật chuyên dụng, như điện thoại hoặc máy tính xách tay đă mă hóa. Các chỉ huy quân sự có thể liên lạc trên những thiết bị này bất cứ lúc nào trong ngày.
Các thiết bị này được Bộ Quốc pḥng Mỹ kiểm tra và thiết lập bảo mật trước khi cấp phát, đồng thời thường xuyên được rà soát. Người dùng không thể kết nối thiết bị ngoại lai vào các thiết bị này để đảm bảo không có nguy cơ bị xâm nhập. Mọi liên lạc diễn ra trên các thiết bị này đều được mă hóa.
Ngoài ra, trong một hệ thống mạng bảo mật, không thể tùy tiện thêm ai đó vào cuộc thảo luận theo cách mà tổng biên tập của The Atlantic đă được thêm vào. Chỉ những người đă được cấp quyền truy cập vào hệ thống này mới có thể tham gia trao đổi.
“Tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Pete Hegseth và Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz không có các thiết bị này. Họ có thể đă chọn sử dụng Signal v́ tiện lợi, nhưng rơ ràng điều đó khiến thông tin dễ bị lộ hơn” - theo chuyên gia Parker.
Bà Parker lưu ư rằng nếu các cuộc trao đổi cấp cao buộc phải diễn ra trên một nền tảng không bảo mật như Signal, thông thường các bên tham gia sẽ sử dụng mật danh hoặc từ khóa, tránh tiết lộ nội dung thực sự của cuộc tṛ chuyện. Điều này giúp giữ thông tin ở mức mă hóa nhất định cho đến khi có thể chuyển sang thiết bị bảo mật.
Các đồng minh của Mỹ có nên lo lắng về những sơ hở t́nh báo khác hay không?
Theo chuyên gia, các đối tác và đồng minh quan trọng của Mỹ nên thảo luận kín với Washington để hiểu rơ bối cảnh vụ việc.
Câu hỏi lớn đặt ra lúc này chính là lỗ hổng này có ư nghĩa ǵ và Mỹ đang làm ǵ để khắc phục?
Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ đă tuyên bố sẽ điều tra kỹ lưỡng vụ việc.
V́ vậy, ở giai đoạn này, bà Parker cho rằng các đối tác trong liên minh t́nh báo Ngũ Nhăn (gồm Mỹ, Úc, Canada, New Zealand, Anh) cần phải lo ngại về nguy cơ xảy ra những vụ ṛ rỉ khác.
