Vụ án đại gia tố cáo Hoa hậu lừa đảo 16,5 tỷ đang có dấu hiệu bất lợi nghiêng về phía đại gia Cao Toàn Mỹ.Sau khi hoa hậu Phương Nga tiết lộ có bản hợp đồng t́nh ái giữa hai người.Toà đă trả lại hồ sơ vụ án và tiếp tục điều tra lại sự việc lừa đảo.Nếu những ǵ cô Phương Nga khai là sự thật nhiều khả năng người ngồi tù sẽ là Cao Toàn Mỹ.
“Hợp đồng t́nh cảm” có thay đổi tội?
PV: Ông nhận định như thế nào về quyết định trả hồ sơ cho VKS để điều tra bổ sung vụ án “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” của HĐXX trong phiên ṭa sơ thẩm?
LS Ngô Việt Bắc: Hoa hậu Trương Hồ Phương Nga bị cáo buộc đă dùng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt 16,5 tỉ đồng của ông Cao Toàn Mỹ qua việc lừa mua giúp nhà. Diễn biến phiên ṭa sơ thẩm ngày 21/9, Phương Nga công khai trước ṭa “hợp đồng t́nh cảm”. Việc công khai bản “hợp đồng t́nh cảm” trong phiên ṭa sơ thẩm khiến HĐXX quyết định trả hồ sơ cho VKS để điều tra bổ sung vụ án “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” có thể khẳng định quyết định này của HĐXX là một quyết định kịp thời, từ đây vụ án rất có thể chuyển sang một hướng hoàn toàn khác.
Việc phát sinh “hợp đồng t́nh cảm” có thay đổi tội danh mà hoa hậu Phương Nga bị truy tố?
Nếu “hợp đồng t́nh cảm” là có thật, th́ bà Phương Nga phải có nghĩa vụ cung cấp cho cơ quan điều tra để minh chứng cho lời khai của ḿnh. Sau khi cung cấp th́ cơ quan điều tra bằng các biện pháp nghiệp vụ của ḿnh để xác định rằng bản “hợp đồng t́nh cảm” là có thật hay không, nếu có thật th́ nó có phải do ông Mỹ là một bên trong thỏa thuận của bản hợp đồng hay không? Đây là một quá tŕnh tương đối phức tạp, nếu như ông Mỹ không thừa nhận.
Trong trường hợp đủ cơ sở để chứng minh lời khai “hợp đồng t́nh cảm” là có thật, đối chiếu lại những dấu hiệu cơ bản tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (quy định tại Điều 139 BLHS). Trước tiên, cần phải xem xét bà Phương Nga có mục đích chiếm đoạt tài sản của ông Mỹ hay không, và mục đích này bắt buộc phải xuất hiện trước thời điểm thực hiện các thủ đoạn gian dối.
Nhưng để quy kết bà Phương Nga có phạm vào tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản hay không th́ hành vi thủ đoạn gian dối của bà Phương Nga phải xuất hiện trước khi có việc chuyển giao tiền giữa ông Mỹ và việc chuyển giao tiền của ông Mỹ cho bà Phương Nga hai bên trước đó đă có trao đổi và thống nhất về mục đích của việc chuyển tiền, mục đích đó là chuyển tiền để nhờ bà Phương Nga mua nhà, chứ không phải chuyển tiền để “mua t́nh”.
Từ đó có thể nhận thấy nếu chứng minh “hợp đồng t́nh cảm” là có thật th́ phải xem bản hợp đồng này được xác lập kể từ thời điểm nào. Nếu hợp đồng này có trước, sau đó ông Mỹ mới chuyển giao tài sản cho bà Phương Nga th́ rơ ràng bà Phương Nga vô tội, v́ bà Phương Nga không có bất kỳ thủ đoạn gian dối nào, mà việc này đă có sự đồng thuận của ông Mỹ, ông biết được, đồng ư việc này trước khi chuyển giao tiền cho bà Phương Nga.
Theo như ông Mỹ tố cáo th́ ông đưa tiền cho bà Phương Nga làm hai lần, lần thứ nhất 6 tỷ, lần thứ hai 10,5 tỷ. Nếu bản “hợp đồng t́nh cảm” xuất hiện sau thời điểm ông Mỹ chuyển khoản tiền nhất là 6 tỷ và trước thời điểm chuyển số tiền lần thứ hai, th́ lúc này cần phải làm rơ số tiền 6 tỷ có thực sự là số tiền ông Mỹ chuyển cho bà Phương Nga để nhờ mua một căn nhà tại quận 5,TPHCM hay không, từ đó mới có thể khẳng định việc bà Phương Nga phạm tội hay không phạm tội.
Tuy nhiên ông Mỹ phải cung cấp được các giấy tờ đă chuyển tiền cho bà Phương Nga và các giấy tờ này phải ghi rơ mục đích chuyển tiền để mua nhà. Bên cạnh đó ông Mỹ phải chứng minh được căn nhà mà bà Phương Nga mua cho ông nó nằm ở đâu, đường ǵ, diện tích là bao nhiêu, giá thành mua bán thực tế là như thế nào, việc này ông Mỹ phải tự chứng minh để từ đó làm rơ hành vi gian dối của bà Phương Nga.
C̣n nếu giấy nhận tiền không ghi rơ nội dung ǵ và không có bất kỳ bằng chứng nào chứng minh ông có một thỏa thuận nhờ bà Phương Nga mua nhà, th́ việc ông chuyển tiền cho Bà Phương Nga có thể phát sinh bởi các qh b́nh thường trong cuộc sống, từ đó không thể quy kết bà Phương Nga phạm tội được.
Nh́n ở một khía cạnh khác nếu bản “hợp đồng t́nh cảm” là có thật, th́ hậu quả của bản hợp đồng này như thế nào?
Nếu bản “hợp đồng t́nh cảm” th́ có thật th́ cơ hội chứng minh vô tội của bà Phương Nga là rất lớn. Ông Mỹ đă có gia đ́nh nhưng có qh t́nh cảm với bà Phương Nga, điều này không chỉ trái đạo đức và c̣n vi phạm Luật Hôn nhân gia đ́nh. Như vậy, trong trường hợp này bản “hợp đồng t́nh cảm” đương nhiên vô hiệu (theo Điều 127 BLDS năm 2005). Khi đó, các bên khôi phục lại t́nh trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những ǵ đă nhận (theo Điều 137 BLDS năm 2005). Như vậy tiền th́ có thể hoàn trả c̣n những thứ khác th́ làm sao khôi phục và hoàn trả, nếu hoàn trả bằng tiền th́ giá trị hoàn trả là bao nhiêu, định giá như thế nào, tất cả đều rơi vào ngơ cụt.
Trường hợp “hợp đồng t́nh cảm” có thật và cơ quan chức năng xác định là mua bán hoa th́ sao thưa ông?
Trong trường hợp bản “hợp đồng t́nh cảm” là có thật và cơ quan chức năng có đủ bằng chứng cho rằng bản “hợp đồng t́nh cảm” là bản “hợp đồng mua bán hoa” th́ ông M. bà Phương Nga có thể bị xử phạt hành chính. Ngoài ra, số tiền 16,5 tỷ c̣n có thể bị tịch thu nếu cơ quan chức năng chứng minh hành vi vi phạm đủ dấu hiệu được quy định tại Điều 24 Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 “Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự,an toàn xă hội; pḥng, chống tệ nạn xă hội; pḥng cháy và chữa cháy;pḥng, chống bạo lực gia đ́nh”.
Luật sư Ngô Việt Bắc trao đổi với PV
Lật ngược thế cờ?
Vậy giả thiết bà Phương Nga bị oan, vậy trách nhiệm của ông Mỹ sẽ ra sao?
Nếu lời khai của bà Phương Nga là đúng sự thật th́ ông Mỹ sẽ là người tố cáo sai sự thật. Theo quy định tại khoản 2, Điều 335 BLTTHS, quy định về quyền và nghĩa vụ của người tố cáo th́ bắt buộc người tố cáo có nghĩa vụ “tŕnh bày trung thực về nội dung tố cáo, chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc tố cáo sai sự thật”.
Như lời khai của bà Phương Nga tại ṭa, trong một quán karaoke bà bị ông Mỹ cùng 4 người lạ ép kư vào giấy tờ liên quan đến việc mua bán nhà, và giao nhận tiền. Sau đó ông Mỹ dùng những giấy tờ văn bản này đem đi tố cáo bà Phương Nga ra cơ quan chức năng. Trường hợp quan chức năng xác định chuyện này là có thật, số phận ông Mỹ sẽ ra sao?
Nếu giả thuyết trên là thật th́ hành vi này của ông Mỹ không được chấp nhận cả về mặt pháp luật và mặt đạo đức. Hành vi này được quy định rất rơ tại Điều 122 BLHS quy định “người nào bịa đặt, loan truyền những điều biết rơ là bịa đặt nhằm xúc phạm danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc bịa đặt là người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền”. Theo đó, với hành vi vu khống ông Mỹ có thể phải chịu trách nhiệm h́nh sự với khung h́nh phạt có thể lên tới 7 năm tù.
C̣n trách nhiệm của các cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan th́ như thế nào?
Nói về trách nhiệm của các cơ quan tổ chức có liên quan, trong quá tŕnh điều tra, truy tố bà Phương Nga. Th́ tại thời điểm hiện nay, do chưa khẳng định được sự việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản của bà Phương Nga là đúng hay không đúng, nên chưa thể kết luận được. Nhưng trong trường hợp sự việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản của bà Phương Nga là không có thật, nói cách khác là bà Phương Nga không có tội, th́ cơ quan điều tra và viện kiểm sát chắc chắn phải liên đới chịu trách nhiệm trong vụ này.
V́ quyền tố cáo là quyền của ông Mỹ trách nhiệm trong trường hợp tố cáo sai sự thật th́ ông Mỹ phải chịu. Nhưng các cơ quan có chức năng, phải có trách nhiệm xác minh đầy đủ trước khi khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam một con người tránh bị oan sai, v́ đó là trách nhiệm của các cơ quan này c̣n trách nhiệm tới đâu th́ c̣n tùy thuộc vào kết quả của quá tŕnh điều tra sắp tới.