12/04/19
BBC - Chứng cứ về những hành vi sai trái để luận tội Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nhiều một cách choáng ngợp, theo ủy ban điều tra luận tội.
Tổng thống đă đặt quyền lợi chính trị của cá nhân "lên trên quyền lợi của nước Mỹ," một báo cáo then chốt gửi tới các nhà lập pháp thuộc Hạ viện cho hay.
Ông Trump đặt tư lợi cao hơn quyền lợi của đất nước bằng cách t́m cách "kêu gọi can thiệp nước ngoài" từ Ukraine để giúp ông trong cuộc tái tranh cử 2020, theo báo cáo.
Báo cáo được soạn ra để tạo hồ sơ vụ xử loại ông Trump khỏi ghế tổng thống.
Ông Trump phủ nhận mọi cáo buộc, và mô tả cuộc điều tra luận tội như "một cuộc săn phù thủy".
Trước khi bản phác thảo báo cáo được công bố, ông Trump đă tấn công cuộc điều tra của đảng Dân chủ rằng nó "rất không yêu nước".
Sau khi báo cáo được công bố, thư kư Nhà Trắng Stephanie Grisham nói đảng Dân chủ "hoàn toàn thất bại trong việc đưa ra bằng chứng về các việc làm sai trái" và rằng báo cáo này "chẳng phản ánh ǵ ngoài sự thất vọng của chính họ."
Báo cáo này hiện đă được gửi tới Ủy ban Tư pháp Hạ viện, nơi sẽ bắt đầu quá tŕnh luận tội hôm thứ Tư và sẽ chính thức xem xét các tội danh của ông Trump.
Báo cáo nói ǵ?
Báo cáo điều tra luận tội Trump-Ukraine được Ủy ban Thường trực về T́nh báo của Hạ viện công bố hôm thứ Ba.
Báo cáo cho hay cuộc điều tra "bóc trần các nỗ lực kéo dài hàng tháng trời của Tổng thống Trump nhằm sử dụng quyền lực của ḿnh để kêu gọi sự can thiệp nước ngoài có lợi cho ông trong cuộc bầu cử 2020."
"Mưu đồ của Tổng thống Trump đă làm sụp đổ chính sách đối ngoại của Mỹ đối với Ukraine và làm suy yếu an ninh quốc gia trong nỗ lực thúc đẩy hai cuộc điều tra có động cơ chính trị nhằm giúp cho chiến dịch tái tranh cử của ông ta," báo cáo viết.
"Tổng thống Trump yêu cầu Tổng thống Ukraine mới đắc cử, ông Volodymyr Zelensky, công khai tuyên bố điều tra một đối thủ chính trị mà ông Trump có vẻ e ngại nhất, cựu phó Tổng thống Mỹ, và tung ra một thuyết âm mưu rằng Ukraine, chứ không phải Nga, đă can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ năm 2016.
Các chứng cứ về việc làm sai trái này hiện nhiều một cách choáng ngợp "và các chứng cứ rằng ông ta cản trở Quốc hội cũng vậy", báo cáo cho hay.
Các chi tiết mới nổi bật
Phân tích của Anthony Zurcher, phóng viên Bắc Mỹ
Bất cứ ai nghe phát biểu bế mạc của Adam Schiff tại phiên điều trần luận tội hai tuần trước có lẽ sẽ không ngạc nhiên với báo cáo của Ủy ban T́nh báo Hạ viện công bố hôm thứ Ba. Tuy nhiên, báo cáo dài 300 trang ẩn giấu những thông tin mới nổi bật.
Công ty AT&T cung cấp cho các nhà điều tra dữ liệu về các cuộc gọi của ông Rudy Giuliani - và dữ liệu này cho thấy thời gian và mức độ các cuộc hội thoại mà luật sư riêng của ông Donald Trump thực hiện với Nhà Trắng.
Bắt đầu vào tháng Tư năm nay, ông Giuliani đă có vô số các cuộc điện đàm với các số điện thoại trong danh sách của Nhà Trắng và, đặc biệt, với Cục Quản lư Hành chính và Ngân sách Hoa Kỳ - một cơ quan của chính phủ chịu trách nhiệm cho việc đ́nh lại gói viện trợ quân sự của Mỹ cho Ukraine.
Trong khi chi tiết các cuộc trao đổi này chưa được làm rơ, sự tồn tại của những cuộc gọi đơn giản đă xói ṃn lập luận của một số người bảo vệ tổng thống rằng ông Giuliani hoạt động độc lập với các quan chức trong chính quyền Trump.
Nhiều nhân chứng, bao gồm Đại sứ Mỹ tại Liên minh châu Âu, ông Gordan Sondland, đă khai rằng ông Giuliani đă chỉ đạo họ, theo lệnh của tổng thống, gây áp lực buộc quan chức Ukraine phải mở cuộc điều tra có lợi về chính trị cho ông Trump.
Hiện giờ quan hệ giữa ông Giuliani và Nhà Trắng đă trở nên rơ ràng hơn.
Điều ǵ xảy ra tiếp theo?
Ủy ban T́nh báo bỏ phiếu phê duyệt báo cáo với 13 phiếu thuận, 9 phiếu chống, và gửi tới Ủy ban Tư pháp Hạ viện.
Các phiên điều trần của hội đồng tư pháp sẽ bắt đầu với bốn học giả về hiến pháp, người sẽ giải thích luận tội sẽ được thực hiện như thế nào. Nhà Trắng đă từ chối tham gia các phiên điều trần, cho rằng nó thiếu "công bằng".
Trong số các tội danh chính thức đang được xem xét, có lạm dụng quyền lực, cản trở công lư và khinh miệt Quốc hội.
Các đảng viên Dân chủ quyết tâm bỏ phiếu luận tội ở Hạ viện viện trước khi năm 2019 kết thúc, với viễn cảnh một phiên ṭa sẽ được mở ở Thượng viện vào đầu tháng Một.
Đảng viên Cộng ḥa nói ǵ?
Trước khi bản phác thảo báo cáo của đảng Dân chủ được công bố, đảng Cộng ḥa đă công bố báo cáo dài 123 trang của ḿnh, lên án các "quan chức không được dân bầu" đă ra làm chứng, nói rằng những người này "bất đồng sâu sắc với phong cách của Tổng thống Trump, cả về quan điểm và quyết định".
Báo cáo này buộc tội đảng Dân chủ đă "cố gắng quay ngược ư chí của người Mỹ" và lập luận rằng họ đă cố gắng lật đổ tổng thống từ ngày đầu tiên ông nhậm chức.
Chủ tịch Ủy ban T́nh báo Hạ viện Adam Schiff bác bỏ luận điệu của đảng Cộng ḥa, nói rằng nó "nhắm vào một khán giả", ông Trump, và "bỏ qua bằng chứng áp đảo" là ông Trump có những hành vi sai trái.
Ở Luân Đôn, nơi ông đang tham dự kỷ niệm 70 năm thành lập liên minh quốc pḥng Nato, ông Trump đă gọi ông Schiff là "kẻ điên", "tâm thần", và "loạn trí".
Trump bị cáo buộc ǵ?
Đảng Dân chủ nói ông Trump đă ra giá hai lần với Ukraine - 400 triệu đô la viện trợ quân sự vốn đă được Quốc hội Mỹ phê chuẩn, và một cuộc gặp gỡ tại Nhà Trắng với ông Zelensky - để đạt được các cuộc điều tra. Họ cho rằng áp lực chính trị này, đặt lên một đồng minh dễ bị tổn thương của Mỹ, là lạm dụng quyền lực.
Cuộc điều tra đầu tiên mà ông Trump muốn Ukraine thực hiện là nhắm vào ông Biden, đối thủ chính của ông, và con trai ông Biden là Hunter. Ông Hunder từng làm trong ban quản trị một công ty năng lượng của Ukraine khi ông Joe Biden đang làm Phó Tổng thống Mỹ.
Điều thứ hai mà ông Trump yêu cầu là Ukraine phải cố đưa ra một thuyết âm mưu rằng Ukraine, chứ không phải Nga, đă can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ. Thuyết âm mưu này được công bố rộng răi, và các cơ qan t́nh báo Mỹ nhất trí cho rằng Moscow đứng sau các vụ tấn công hệ thống email của đảng Dân chủ năm 2016.
Luận tội được thực hiện như thế nào?
• Luận tội là phần đầu tiên - đưa ra các cáo buộc - của một quá tŕnh chính trị gồm hai giai đoạn để Quốc hội có thể băi nhiệm một tổng thống
• Nếu Hạ viện bỏ phiếu thông qua việc luận tội, Thượng viện buộc phải tổ chức một phiên ṭa
• Một cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện đ̣i hỏi phải chiếm đa số hai phần ba để kết án tổng thống - được tiên đoán là không thể xảy ra trong trường hợp này, do đảng của ông Trump đang kiểm soát Thượng viện.
• Chỉ có hai tổng thống Hoa Kỳ trong lịch sử - Bill Clinton và Andrew Johnson - từng bị luận tội nhưng không bị kết án và không bị băi nhiệm
• Tổng thống Nixon từ chức trước khi ông có thể bị luận tội
BBC