03/20/20
“Tôi hứa sẽ không để con chị phải qua đời v́ căn bệnh này”, Cornelia Griggs, một bác sĩ nhi khoa, trấn an người hàng xóm Karen ở New York.
Trong bài viết trên NYTimes ngày 19/3, Cornelia, bác sĩ phẫu thuật nhi khoa tại một bệnh viện ở New York, Mỹ, kể lại cuộc trao đổi đầy khó khăn với Karen, người mẹ có con đang điều trị tại bệnh viện của cô.
“Hăy nh́n vào mắt tôi. Tôi xin hứa với cô sẽ làm hết sức”, Cornelia nói, cố kiềm chế cảm giác nghèn nghẹn ở cổ họng. H́nh ảnh đứa trẻ nằm viện với vô số ống truyền cắm trên người khiến cô đau ḷng.
Washington, Seattle. Ảnh: AFP.
Hai tuần trước, những đứa trẻ nhà Cornelia và Karen c̣n cùng nhau ăn pizza và xem phim hoạt h́nh, chạy qua chạy lại. Đó là trước khi “cách biệt cộng đồng” trở thành xu hướng nhằm ngăn Covid-19 lan rộng ở Mỹ.
“Tôi có thể phần nào yên tâm về lời hứa với Karen, bởi thống kê cho thấy trẻ em dường như không có nhiều nguy cơ qua đời v́ Covid-19. Nhưng tôi không thể đưa ra lời hứa tương tự với nhiều người khác”, Cornelia viết.
Vài ngày sau, nữ bác sĩ này nhận được tin nhắn từ một người bạn thân nhất. Cô ấy bị hen suyễn. “Tớ nói với cậu chuyện này chỉ v́ cần có ai đó để chia sẻ”, nội dung tin nhắn có đoạn.
Người bạn nói rằng nếu cô bị ốm và có tiên lượng xấu, Cornelia hăy thu âm giọng nói của con gái 4 tuổi Josie cho cô ấy nghe. “Tớ nghĩ nó sẽ cứu sống tớ”, cô nói.
Tại bệnh viện Cornelia làm việc, một trong những trung tâm y tế lớn nhất thành phố New York, số ca nhiễm nCoV tiếp tục tăng lên, buộc lănh đạo bệnh viện phải phân bổ lại số nhân viên y tế nhiều nhất có thể tới pḥng cấp cứu, pḥng cách ly và pḥng chăm sóc đặc biệt.
Cornelia cho rằng đây là kịch bản mà tất cả mọi người cần chung tay để đối phó, nhưng dự báo t́nh h́nh có thể diễn biến tồi tệ hơn trong thời gian tới.
“Bầu trời đang sụp đổ. Tôi không ngại nói ra điều này. Vài tuần nữa, tôi có thể bị coi là một kẻ truyền bá thông tin gây hoang mang, nhưng chẳng sao. Thậm chí, tôi c̣n hạnh phúc hơn nếu dự cảm của ḿnh là sai”, cô nói.
Cornelia, một bác sĩ phẫu thuật chuyên khoa và là chuyên gia hồi sức cấp cứu, khẳng định ḿnh không phải là người đưa ra những thông tin không có căn cứ. Cô từng dành phần lớn thời gian đào tạo để tham gia vào các ca phẫu thuật chấn thương trong pḥng cấp cứu và thực tập tại các pḥng chăm sóc đặc biệt của bệnh viện Đại học Harvard và hiện c̣n 4 tháng đào tạo cuối cùng về phẫu thuật nhi khoa ở thành phố New York.
“Công việc của tôi đôi khi đ̣i hỏi phải thức dậy giữa đêm để chạy tới bệnh viện nhi và cứu sống nhiều em bé bằng ECMO, kỹ thuật tuần hoàn ngoài cơ thể được sử dụng khi một đứa bị suy hô hấp dù đang dùng máy thở”, cô mô tả.
Những kịch bản diễn tập ứng phó Covid-19 ở giai đoạn cuối cũng là một phần công việc của Cornelia. Sau 9 năm theo nghề y, hoảng loạn không c̣n tồn tại trong từ điển của cô. Nhưng lần này hoàn toàn khác.
“Chúng ta đang trải qua một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng toàn cầu, với tốc độ và quy mô chưa từng thấy. Những lỗ hổng trong hệ thống y tế và tài chính đă bị phơi bày trong đại dịch này. Cho dù đại dịch này diễn tiến thế nào, cuộc sống của tất cả chúng ta vẫn sẽ măi măi thay đổi”, cô nhận định.
Tại các cơ sở y tế trên tuyến đầu chống Covid-19, bệnh nhân xếp hàng dài bên ngoài pḥng khám, pḥng cấp cứu để chờ đợi câu trả lời, nhưng nguồn lực của hệ thống y tế có hạn. Chỉ sau ngày 13/3, các cơ quan y tế ở New York mới có thể tiến hành xét nghiệm nCoV một cách dễ dàng hơn, nhưng vẫn rất hạn chế.
Ngay cạnh văn pḥng của Cornelia ở bệnh viện, một pḥng thí nghiệm đang được chuyển thành nơi xét nghiệm với hy vọng có thể thực hiện được 1.000 ca xét nghiệm mỗi ngày. Nhưng các hướng dẫn và tiêu chí xét nghiệm thay đổi theo ngày, đẩy hệ thống y tế Mỹ vào t́nh trạng bất định. Lănh đạo bệnh viện làm việc không mệt mỏi, nhưng bác sĩ ở các khoa lại tỏ ra bi quan về khả năng đáp ứng nhu cầu điều trị tăng đột biến của bệnh nhân nhiễm nCoV.
“Đầu tuần này, bệnh viện nhi nơi tôi làm việc sắp hết găng tay và nhiều đồ bảo hộ khác. Đây là điều tồi tệ đối với nhân viên y tế và những bệnh nhân có nguy cơ nhiễm bệnh cao. Ngoài thiết bị bảo hộ, nhiều nguồn cung vật tư y tế khác cũng dần cạn kiệt”, Cornelia tiết lộ.
Bệnh viện thành phố New York có 4.000 giường bệnh, nhưng chỉ được trang bị 500 máy thở thường trực và 250 máy dự pḥng. Nếu tiếp nhận số ca nhiễm tăng nhanh như ở Italy, New York sẽ nhanh chóng cạn kiệt máy thở.
Các phương pháp “điều trị virus” vẫn mới ở giai đoạn thử nghiệm và rất khó được phê chuẩn trong thời gian ngắn. “Tôi xin nhắc lại, bầu trời đang sụp đổ”, nữ bác sĩ nhấn mạnh.
Cornelia nói rằng cô đưa ra cảnh báo này không phải để khiến mọi người hoảng loạn, mà muốn kêu gọi chung tay hành động. “Chúng tôi cần có nhiều vật tư y tế hơn ngay bây giờ, đặc biệt là găng tay, khẩu trang, kính bảo hộ và máy thở. Chúng tôi cần đội ngũ kỹ sư công nghệ chế tạo và thử nghiệm các hệ thống có thể cải tiến máy thở để tăng khả năng hỗ trợ bệnh nhân. Chúng tôi cần các pḥng thí nghiệm tập trung tất cả nguồn lực để nhanh chóng nghiên cứu vaccine và phương pháp kháng virus nhằm chống lại Covid-19”.
Cô cũng cho rằng các bệnh viện Mỹ cần nhanh chóng điều chỉnh những phương pháp hiện nay để ứng phó với nCOV. Bác sĩ trên toàn cầu cần chia sẻ thông tin, hướng dẫn và chiến lược thông qua mạng xă hội, bởi các kênh thông tin truyền thống quá chậm chạp.
Nữ bác sĩ khẩn thiết kêu gọi mọi người chung tay giảm thiểu số ca nhiễm mới bằng cách ở yên trong nhà. “Giống như tất cả mọi người, tôi đă có lúc vô cùng sợ hăi khi nghĩ tới những kịch bản Covid-19 tồi tệ nhất có thể. Nhưng việc suy nghĩ tiêu cực không giúp ích được ǵ. Thay v́ hoảng loạn trong đơn độc, chúng ta cần cùng nhau hành động”, cô viết.
“Chúng tôi, những người phải tiếp xúc với bệnh nhân Covid-19 mỗi ngày, rất cần các bạn, cần trí óc, cần những giải pháp sáng tạo và cần sự lên tiếng của các bạn để chiến đấu v́ chúng tôi. Chúng tôi có thể cũng đang kiệt sức khi cố gắng cấp cứu cho mỗi bệnh nhân bước vào cánh cửa bệnh viện. Nhưng nếu có sự chung tay của mọi người, tôi hứa sẽ không hoảng loạn. Tôi sẽ tận dụng hết khả năng và chuyên môn của ḿnh để giữ mạng sống cho mọi người. Do đó, mọi người hăy làm những điều tương tự v́ chúng tôi”.
Thanh Tâm (Theo NY Times)