HOUSTON, Texas
Một phi thuyền robot đă tạo nên lịch sử vào hôm nay, ngày thứ Năm, ngày 22 tháng Hai, sau khi trở thành phi thuyền do tư nhân chế tạo đầu tiên đáp xuống Mặt Trăng thành công, cũng như là của Hoa Kỳ, khi đạt được kỳ tích lớn sau hơn 50 năm qua.
Phi thuyền robot này mang tên
Odysseus, do công ty
Intuitive Machines chế tạo, đă hạ cánh xuống Mặt Trăng vào khoảng 6 giờ 23 phút chiều, giờ miền Đông, đă trở thành phi thuyền đầu tiên của Mỹ đáp xuống "
cung nguyệt" kể từ phi thuyền Apollo 17 hồi năm 1972.
Cảnh phóng phi thuyền Odysseus lên quỹ đạo hôm 15 tháng Hai. (H́nh: Gregg Newton/AFP via Getty Images)
Bất chấp vấn đề thông tin liên lạc hơi yếu ớt, không rơ ràng, Intuitive Machines, công ty
Intuitive Machines vốn chế tạo và phu trách quản trị chiếc phi thuyền robot này, đă xác nhận rằng, nó đă hạ cánh xuống an toàn trên Mặt Trăng. Không có thông tin ngay lập tức từ công ty này về điều kiện hoạt dộng hoặc thậm chí là vị trí chính xác của phi thuyền đổ bộ này. Công ty đă cho kết thúc chương tŕnh phát sóng trực tiếp trên trang web của ḿnh ngay sau khi xác nhận có xảy ra trục trặc kỹ thuật.
Giám đốc phụ trách sứ mạng ông Tim Crain cho biết, nhóm chuyên gia đang đánh giá cách điều chỉnh các tín hiệu phát ra từ lander đổ bộ có tên
Odysseus này.
"Nhưng chúng tôi có thể xác nhận một cách không c̣n nghi ngờ ǵ, thiết bị của chúng tôi đang ở trên bề mặt của Mặt Trăng", ông nói.
Giám đốc điều hành của
Intuitive Machines, ông Steve Altemus, cho biết thêm:
"Tôi biết đây là một trục trặc kỹ thuật đáng tiếc, nhưng phi thuyền chúng tôi đang ở trên bề mặt và chúng tôi đang cho truyền tải các tín hiệu về đây. Chào mừng đă đến được Mặt Trăng!"
Bộ phận điều khiển chuyến bay tại Intuitive Machines ở Houston, TX bày tỏ phản ứng vui mừng sau khi phi thuyền robot riêng của họ chạm xuống Mặt Trăng vào hôm thứ Năm 22/2.(Ảnh: AFP)
Lander
Odysseus bay xuống từ quỹ đạo khi lướt qua Mặt Trăng và từ từ hướng về phía bề mặt, t́m kiếm một vị trí tương đối bằng phẳng giữa các vách đá và miệng núi lửa gần phía cực Nam cua tiểu hành tinh này.
Căng thẳng đă gia tăng tại trung tâm chỉ huy ở Houston TX, của công ty sau thời gian hạ cánh được chỉ định, khi những người điều khiển chờ tín hiệu từ lander này cách đó khoảng 250,000 dặm. Sau đó gần 15 phút, công ty thông báo đă nhận được tín hiệu yếu đến từ
lander Odysseus.
Ra mắt vào tuần trước, lander robot bằng sợi carbon và chất titanium dài 6 feet – cao 14 feet đă tiến hành thực hiện sáu cuộc thí nghiệm cho
NASA. Cơ quan hành không vũ trụ này đă cấp cho công ty 118 triệu USD để chế tạo và vận hành
Odysseus, một phần trong nỗ lực thương mại hóa việc giao hàng trên Mặt Trăng trước sự trở lại được dự kiến của các phi hành gia trong vài năm tới đây.
Mục tiêu của
Intuitive Machines cho lander
Odysseus đáp xuống là cách cực Nam Mặt Trăng 186 dặm, ở 80 vĩ độ và gần phía cực Nam hơn bất cứ phi thuyền nào khác đă đổ bộ xuống trước đây. Địa điểm này tương đối bằng phẳng nhưng lại được bao quanh bởi những tảng đá, ngọn đồi, vách đá và miệng núi lửa có thể chứa nước đóng băng, một phần lớn tạo ra sức hấp dẫn lớn trong sứ mạng thám hiểm trên tiểu hành tinh này. Lander robot được lập tŕnh để chọn ra, trong thời gian thực tế, vị trí đáp xuống an toàn nhất gần miệng núi lửa có tên
Malapert A.
Ông Bill Nelson, tổng giám đốc cơ quan
NASA, cũng gởi lời chúc mừng và gọi cột mốc quan trọng này là một
"chiến thắng vẻ vang".
"Odysseus đă đáp xuống Mặt Trăng", ông Nelson nói trong một tin nhắn video được phát sóng trực tiếp về sự kiện này.
"Chiến thắng này là một bước nhảy vọt khổng lồ của toàn thể nhân loại".
Lander Odysseus dự kiến sẽ hoạt động trong ṿng 14 ngày (theo giờ Trái đất), sau đó máymóc trực quan dự đoán rằng khi đêm trăng sắp đến, khoảng thời gian lạnh giá kéo dài mà lander này không được thiết kế để chịu đựng, sẽ buộc nó phải ngừng hoạt động. Trọng tải bổ sung từ các khách hàng tư nhân khác trên
Odysseus bao gồm hệ thống camera CubeSat "EagleCam" do các sinh viên tại Đại học Hàng không Embry-Riddle ở Daytona Beach, Florida chế tạo và một dự án nghệ thuật của Jeff Koons bao gồm 125 tác phẩm điêu khắc Mặt trăng thu nhỏ.
Ngoài ra, NASA c̣n thiết kế tỗng cộng 6 thiết bị kỹ thuật cao của ḿnh và cho tiến hành nhiều cuộc thử nghiệm khác nhau trên lander này. Ví dụ: một trong số đó, được gọi là
NDL ("Dopler Doppler điều hướng cho cảm biến phạm vi và vận tốc chính xác") sử dụng kỹ thuật
LIDAR (phát hiện ra ánh sáng và phạm vi hoạt động) để thu thập các số liệu trong quá tŕnh hạ cánh dáp xuống Mặt Trăng.
Một thiết bị khác được thiết kế để nghiên cứu cách thức mà khí thải từ động cơ của phi thuyền này sẽ tương tác với bụi bẩn và đá trên Mặt Trăng. Một thiết bị kỹ thuật khác sẽ ứng dụng kỹ thuật định vị tự động, sau này có thể trở thành một phần của hệ thống định vị giống như GPS ở bên trên và bay chung quanh Mặt Trăng.
Tổng hợp