Với tổng cộng 209 đồng xu mà con lửng t́m thấy, đây được xác định là bộ sưu tập tiền cổ lớn nhất từng được phát hiện ở miền bắc Tây Ban Nha.
Có thể bạn đă biết những con Niffler trong thế giới của Harry Potter, một sinh vật huyền bí giống những con lửng với bộ lông đen nhánh nhưng lại có một chiếc mỏ vịt. Đặc điểm của loài vật này là thích những đồ vật sáng bóng - đặc biệt là tiền xu. Th́ đây có thể là một phiên bản ngoài đời thực của nó:
Một con lửng mật được cho là đă chui vào hang động La Cuesta ở Asturias, miền bắc Tây Ban Nha và đào được một kho báu chứa hơn 200 đồng tiền cổ thời La Mă. "Khi đến đó chúng tôi phát hiện ra một cái lỗ dẫn đến ổ của con lửng, mặt đất xung quanh đó chứa đầy tiền xu", tiến sĩ khảo cổ học Alfonso Fanjul Peraza cho biết.

Một con lửng ở Tây Ban Nha vô t́nh phát hiện ra kho báu chứa 200 đồng tiền cổ có từ thời La Mă
Những đồng xu này có niên đại khoảng 200-400 năm sau Công Nguyên và có nguồn gốc từ khắp Châu Âu. Có những đồng tiền được đúc tại London, Lyon, Arles (Pháp), Thessalonica (Hy Lạp), Constantinople (thủ đô cổ đại của La Mă) và Antioch (một thành phố cổ xưa nằm ở khu vực Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay).
Năm 219 trước Công Nguyên, lực lượng viễn chinh của La Mă bắt đầu xâm chiếm bán đảo Iberia, khu vực Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha bây giờ. Họ lật đổ người Carthage ở đây rồi dần dần chinh phục tất cả các bộ lạc trên bán đảo. Nhưng cũng phải mất tới hơn 200 năm để đế chế La Mă hùng mạnh thôn tính được Iberia.
Sau đó, họ trị v́ khu vực này suốt 500 năm, cho tới khi các nhóm người Sueves, Vandals và Visigoth bắt đầu thách thức quyền kiểm soát của đế chế. Vào khoảng năm 409 sau Công nguyên, một tộc người Đức tên là Suebi bắt đầu xâm chiếm bán đảo này và đẩy lùi người La Mă.
Tiến sĩ Peraza cho biết có thể đó là khoảng thời gian mà những đồng xu này được chôn giấu. Những người tị nạn đă ẩn náu trong hang La Cuesta và quyết định chôn lại của cải của họ trước khi chạy trốn.
"Chúng tôi nghĩ kho báu này phản ánh một quá tŕnh bất ổn xă hội và chính trị của Rome, cùng với sự sụp đổ của đế chế trước làn sóng nổi dậy của các nhóm bộ tộc man rợ ở miền bắc Tây Ban Nha", tiến sĩ Peraza nói.
Một giả thuyết thứ hai cho rằng La Cuesta có thể đóng vai tṛ như một kho dự trữ. Đó là nơi mà mọi người có thể đến gửi tiền và rút tiền. Các nhà khảo cổ gợi ư những hang động như vậy có thể đóng vai tṛ như một dạng tài khoản ngân hàng cổ đại.
Đăng trên tạp chí Journal of Prehistory and Archaeology, các nhà khảo cổ cho biết những đồng xu mà họ t́m thấy phần lớn được làm từ đồng. Có một số đồng xu pha với bạc. Đây đều là những loại tiền thấp cấp hơn so với 14 đồng xu vàng từng được t́m thấy ở một địa điểm gần đó tên là "kho báu Chapipi" vào năm 1930. Những đồng tiền vàng này cũng có niên đại từ thời La Mă cổ giống với những đồng tiền mới được t́m thấy.
Một trong những đồng xu lớn nhất trong kho báu của con lửng nặng hơn 8 gam và chứa 4% bạc. Các nhà khảo cổ xác định nó đă được đúc tại London. Với tổng cộng 209 đồng xu mà con lửng t́m thấy, đây hiện được xác định là bộ sưu tập tiền cổ lớn nhất từng được phát hiện ở miền bắc Tây Ban Nha.
Tuy nhiên, các nhà khảo cổ nghi ngờ rằng đó mới chỉ là một phần của một kho báu thậm chí c̣n lớn hơn thế đă bị lấy mất. Những đồng tiền bằng đồng c̣n lại dường như là những thứ kém giá trị nhất mà người ta để lại.
Đối với con lửng, không rơ liệu những đồng tiền này có giúp nó trang hoàng thêm cho nhà cửa của ḿnh hay không. Nhưng theo lời các nhà khảo cổ th́ có thể con lửng chẳng quan tâm đến chúng lắm.
Những con lửng xuất hiện trong một hang động thường để t́m kiếm thức ăn hơn là những đồng xu. Hoặc đơn giản là nó đă đào cái hang này để trốn tránh mùa đông khắc nghiệt. Cái hang của con lửng có vẻ đă được đào vào tháng 1 năm ngoái, trong cơn băo tuyết Filomena quét qua Tây Ban Nha và trút xuống một lượng tuyết kỷ lục.
Tại thời điểm mà tiến sĩ Peraza và nhóm khảo cổ của ông đến hang La Cuesta và thu thập tất cả những đồng xu, con lửng đă không c̣n ở đó. Họ đă đào hết kho báu của con lửng lên và mang những đồng tiền về bảo tàng Khảo cổ học Asturias.
Các nhà khảo cổ c̣n dự định sẽ trở lại cái hang một lần nữa để tiếp tục t́m kiếm những manh mối c̣n sót lại. Họ cho rằng có thể hang La Cuesta vẫn c̣n nhiều đồ tạo tác có giá trị, có thể giúp các nhà sử học t́m hiểu thêm về sự sụp đổ của Đế chế La Mă, sau đó là sự h́nh thành của các vương quốc trung cổ ở miền bắc Tây Ban Nha.
Về phần con lửng, chắc chắn nó sẽ không thích điều này. Có thể con lửng rất tức giận khi trở về và thấy nhà cửa của ḿnh bị đào bới tanh bành c̣n kho báu th́ đă biến mất.
VietBF @ Sưu tầm