|
Chương trình tem phiếu thực phẩm của Mỹ được triển khai vào thời điểm nước này đang phải đối mặt với một nghịch lý bi thảm: Trong khi hàng triệu người Mỹ phải chịu đựng nạn đói trong thời kỳ Đại Suy Thoái, nông dân nước này lại bị dư thừa sản phẩm vật nuôi và cây trồng, khiến giá nông sản giảm mạnh.
Nguyên nhân là nền kinh tế sụp đổ những năm 1930 làm suy yếu sức mua của người tiêu dùng thực phẩm.
Để tạo ra sự khan hiếm nhân tạo và đẩy giá lên cao, Bộ Nông nghiệp Mỹ dưới thời Tổng thống Franklin D. Roosevelt ban đầu trả tiền cho nông dân để họ cày bỏ ruộng và giết lợn. Tuy nhiên việc phá hủy lương thực vào thời điểm rất nhiều người đói bụng đã gây ra sự phẫn nộ, khiến Tổng công ty Hàng hóa Dư thừa Liên bang (FSCC), một cơ quan thuộc chương trình Chính sách Kinh tế Mới của Mỹ được thành lập năm 1933, phải mua lại lương thực dư thừa và phân phối trực tiếp cho người nghèo với chi phí thấp hoặc miễn phí.
Chương trình tem phiếu thực phẩm của Mỹ ra đời vào thời kỳ Đại Suy Thoái, được thiết kế để hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp Mỹ.
Tuy nhiên, sáng kiến này đã làm giảm doanh thu của các cửa hàng tạp hóa và bán buôn thực phẩm, những người phàn nàn về sự can thiệp của chính phủ và cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường.
Đối mặt với ba vấn đề: dư thừa nông sản, doanh số bán hàng yếu kém ở các cửa hàng tạp hóa và người dân đói khổ trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp lên tới 17%, FSCC hy vọng những tờ giấy vuông nhỏ xíu có thể giải quyết được vấn đề nan giải của mình. Rochester, New York, sau đó trở thành địa điểm cho một thí nghiệm kinh tế mới do chính phủ điều hành.
Phiếu thực phẩm ra mắt
Sáng 16/5/1939, các viên chức FSCC hồi hộp dõi theo khi họ mở cửa bưu điện cũ tại Rochester để triển khai biện pháp cứu trợ mới nhất của nước này.
Trong khi các phóng viên báo chí và nhiếp ảnh gia tranh giành vị trí để ghi lại khoảnh khắc lịch sử đang hình thành, người đầu tiên trong hàng tiến đến quầy thu ngân. Ralston Thayer, một thợ máy 35 tuổi, người đã thất nghiệp gần một năm, đưa cho nhân viên thu ngân 4 USD từ trợ cấp thất nghiệp mới nhất của mình và nhận lại 4 USD tem màu cam cùng với 2 USD tem màu xanh miễn phí.
Dựa trên thành công ban đầu, chương trình tem phiếu thực phẩm đã được triển khai đến các thành phố thí điểm khác và mở rộng đến một nửa số quận trên toàn nước Mỹ.
"Phiếu thực phẩm" màu cam có thể được đổi tại bất kỳ cửa hàng tạp hóa nào trong số 1.200 cửa hàng tạp hóa tham gia chương trình tại Rochester, để lấy bất kỳ hàng hóa nào trên kệ, trong khi tem màu xanh chỉ có thể được sử dụng để mua các mặt hàng nông sản dư thừa như bơ, trứng, mận khô, bột mì, cam, bột ngô và đậu.
Người bán hàng tạp hóa có thể đổi phiếu thực phẩm lấy tiền mặt tại các ngân hàng thương mại và văn phòng FSCC.
“Tôi chưa bao giờ nhận được thực phẩm dư thừa trước đây, nhưng thủ tục có vẻ khá đơn giản và tôi chắc chắn sẽ tận dụng nó”, Thayer nói với các phóng viên.
Trong suốt cả ngày, khoảng 2.000 cư dân Rochester đã tiếp bước Thayer. Cứ mỗi 1 USD mua tem cam, họ sẽ nhận được 50 xu tem xanh miễn phí, nhờ đó sức mua của họ tăng thêm 50%. Chiều hôm đó, hàng loạt khách hàng đổ xô đến các cửa hàng tạp hóa ở Rochester với những tập tem cam và xanh mới cứng trên tay.
Những người nhận tem thực phẩm đã chấp thuận chương trình mới, cho phép họ có nhiều lựa chọn hơn về thực phẩm, ngoài những mặt hàng dư thừa do chính phủ phân phát. “Giờ đây, chúng tôi sẽ có được thực phẩm tốt nhất”, một phụ nữ nói với tờ Rochester Democrat and Chronicle . “Chúng tôi có thể tự chọn những mặt hàng dư thừa này thay vì lấy những gì họ cho chúng tôi".
Các cửa hàng tạp hóa ở Rochester cũng được hưởng lợi. Một số người đã thu được 50.000 USD vào ngân quỹ của họ trong bốn ngày đầu tiên của chương trình.
“Tôi đã hết sạch bột mì khi cơn sốt tem bắt đầu”, chủ cửa hàng tạp hóa Joseph Mutolo nói với các quan chức FSCC khi ông trở thành nhà bán lẻ đầu tiên đổi tem. “Điều đó chắc chắn khác với ngày xưa khi bạn cho không thực phẩm tại các kho thực phẩm lớn. Khi đó, khi bạn cho không bột mì hoặc bơ, không bán được gì. Giờ đây, dường như tôi không còn dự trữ nữa" .
Dựa trên thành công ban đầu, chương trình tem phiếu thực phẩm đã được triển khai đến các thành phố thí điểm khác và mở rộng đến một nửa số quận trên toàn nước Mỹ.
Người Mỹ đủ điều kiện có thể mua từ 1 đến 1,5 USD tem cam hàng tuần cho mỗi thành viên trong gia đình. Chương trình đã nuôi sống 20 triệu người Mỹ cho đến khi bị ngừng vào năm 1943 khi các biện pháp kích thích kinh tế do Thế chiến II mang lại đã làm giảm tỷ lệ thất nghiệp và tình trạng dư thừa mùa màng.
Bắt đầu từ năm 1990, thẻ chuyển tiền trợ cấp điện tử, tương tự như thẻ ghi nợ liên kết với tài khoản trợ cấp, đã thay thế tem phiếu thực phẩm giấy.
Tem phiếu quay lại nhiều lần
Tổng thống John F. Kennedy đã bị sốc trước cảnh nghèo đói mà ông chứng kiến ở Tây Virginia trong cuộc bầu cử của Đảng Dân chủ năm 1960. Trong chiến dịch tranh cử sơ bộ, ông dự kiến khôi phục chương trình tem phiếu thực phẩm dưới dạng thí điểm. Đó trở thành một trong những hành động đầu tiên của ông sau khi nhậm chức vào năm 1961.
Về sau, mặc dù người nhận vẫn phải trả tiền cho tem phiếu thực phẩm, nhưng các loại tem phiếu đặc biệt dành cho hàng hóa dư thừa bị bãi bỏ. Đạo luật Tem phiếu Thực phẩm năm 1964, được Tổng thống Lyndon B. Johnson ký thành luật vào ngày 31/8/1964, đã hệ thống hóa và mở rộng chương trình này. "Kế hoạch tem phiếu thực phẩm sẽ là một trong những vũ khí quý giá nhất của chúng ta trong cuộc chiến chống đói nghèo", ông Johnson tuyên bố tại lễ ký kết.
Mặc dù được khởi xướng bởi các tổng thống Đảng Dân chủ, chương trình tem phiếu thực phẩm đã chứng kiến sự mở rộng lớn nhất dưới sự lãnh đạo của một tổng thống đảng Cộng hòa , Richard Nixon. Trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của Nixon, chương trình tem phiếu thực phẩm tăng gấp năm lần, từ 3 triệu người nhận vào năm 1969 lên 15 triệu người vào năm 1974.
Chương trình tem phiếu thực phẩm tiếp tục nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng trong những năm tiếp theo. Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Bob Dole và Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ George McGovern đi đầu trong việc thông qua Đạo luật Cải cách Tem phiếu Thực phẩm năm 1977. Đạo luật này đã củng cố các điều khoản chống gian lận và loại bỏ yêu cầu người nhận phải mua phiếu tem phiếu thực phẩm.
Bắt đầu từ năm 1990, thẻ chuyển tiền trợ cấp điện tử, tương tự như thẻ ghi nợ liên kết với tài khoản trợ cấp, đã thay thế tem phiếu thực phẩm giấy. Biện pháp này tiếp tục giảm thiểu gian lận, vì người nhận không còn có thể bán tem phiếu thay vì sử dụng chúng để mua thực phẩm. Cùng với việc loại bỏ tem phiếu thực phẩm giấy, chương trình đã đổi tên thành Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) vào năm 2008.
Chương trình SNAP phục vụ trung bình 41,7 triệu người Mỹ mỗi tháng vào năm 2024. Các nhà sản xuất và bán lẻ thực phẩm cũng tiếp tục được hưởng lợi.
Nhà phân tích Michael Lasser của UBS ước tính rằng Walmart có được khoảng 4 phần trăm doanh số bán hàng tại Mỹ từ việc mua tem phiếu thực phẩm vào năm 2018. Theo dữ liệu phân tích mua hàng từ năm 2025, Walmart chiếm khoảng 24 phần trăm chi tiêu của hộ gia đình tham gia SNAP - điều này nhấn mạnh mối quan hệ giữa hỗ trợ thực phẩm và các chuỗi bán lẻ thực phẩm lớn.
|
|
