Theo như hôm qua, 24/06/2022, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ, theo xu hướng rất bảo thủ, đã hủy bỏ quyền phá thai, chấm dứt gần 50 năm quyền được phá thai của phụ nữ Mỹ. Một số bang đã ngay lập tức ra luật về phá thai, trong khi tại nhiều nơi người dân đã xuống đường biểu tình phản đối.
Hàng trăm người biểu tình cho quyền phá thai, quyền tự kiểm soát cơ thể của chính mình bên ngoài Tòa Deukmejian Courthouse ở thành phố Long Beach, California, sau khi Tối Cao Pháp Viện lật bỏ quyết định Roe vs. Wade hôm thứ Sáu, 24 tháng 6, 2022. (Brittany Murray/ MediaNews Group/ Long Beach Press-Telegram via Getty Images)
Phán quyết lịch sử này đã được dự kiến từ đầu tháng 5, khi một bản thảo lấy ý kiến các thẩm phán bị tiết lộ, và được nhiều người dự đoán trước đó rất lâu khi con số các thẩm phán bảo thủ đông hơn. Cuộc chiến giành quyền phá thai giờ đây quay trở lại các tiểu bang, nơi nó đã diễn ra cách đây năm thập niên, với phá thai lập tức trở thành gần như hay hoàn toàn bất hợp pháp trên gần một nửa tổng số các tiểu bang và có thể hơn nữa.
California đang đi theo hướng ngược lại, tăng cường các biện pháp bảo vệ pháp lý đối với các nhà cung cấp dịch vụ phá thai và dồn nguồn lực vào việc mở rộng khả năng tiếp nhận khi các phòng khám chuẩn bị cho lượng bệnh nhân đến từ các tiểu bang khác.
Jodi Hicks, tổng giám đốc của Planned Parenthood Affiliates of California, cho biết trong một tuyên bố, “Tôi muốn nói rõ, phá thai vẫn hợp pháp ở California và chúng tôi đang làm việc để bảo đảm rằng mọi người - bất kể họ đến từ đâu - có thể tiếp nhận các dịch vụ phá thai với nhiều hỗ trợ và ít rào cản nhất có thể. Đối với những ai trên toàn quốc đang sống trong một tiểu bang cấm phá thai, California dành cho bạn. Chúng tôi sẽ không quay lưng lại với mọi người, và chúng tôi sẽ tìm cách hỗ trợ để bạn có thể nhận được sự chăm sóc cần thiết.”
Phá thai sẽ là trọng tâm chính của cuộc bầu cử tháng 11
Bạn sẽ được nghe nhiều về quyền phá thai trong những tháng tới, khi các ứng cử viên cho biết sự ủng hộ cho họ từ Planned Parenthood và các làn sóng truyền thông tràn ngập những lời cảnh cáo tương lai ảm đạm khi muốn phá thai nếu đối thủ của họ giành chiến thắng.
Kể từ khi dự thảo phán quyết bị tiết lộ vào tháng trước, các đảng viên Đảng Dân Chủ ở California và trên toàn quốc đã coi việc bảo vệ quyền phá thai như một vấn đề quan trọng đối với cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022.
Nhiều thập niên thăm dò dư luận cho thấy đa số người Mỹ tin rằng phá thai là hợp pháp trong tất cả hoặc hầu hết các trường hợp, sự việc đã khiến đảng Dân Chủ trở lại thế tấn công khi đối mặt với sự bất mãn ngày càng tăng của cử tri đối với Tổng Thống Joe Biden, và làm suy yếu các cáo buộc của Đảng Cộng Hòa về lạm phát và tội phạm.
Bà Chủ Tịch Thượng Viện Toni Atkins, đảng viên Đảng Dân Chủ San Diego, người điều hành một phòng khám sức khỏe phụ nữ trước khi tham gia chính trường, nói, “Tôi hy vọng rằng mọi người đang phẫn nộ. Mặc dù chúng tôi cảm thấy có các biện pháp bảo vệ tốt hơn ở đây và California thì khác, nhưng tôi hy vọng mọi người phẫn nộ và hiểu điều gì đang bị đe dọa.”
Một cuộc thăm dò do Đại Học Monmouth thực hiện vào tháng trước cho thấy phá thai gần như ngang hàng với chính sách kinh tế là mối quan tâm hàng đầu của cử tri trên toàn quốc, một sự gia tăng đáng kể so với bốn năm trước do mức độ quan trọng ngày càng tăng của nó đối với đảng Dân Chủ.
Một cuộc khảo sát khác gần đây từ UC San Diego đã hỏi người dân California liệu họ có dự định bỏ phiếu vào tháng 11 hay không, trước và sau khi đọc một bài báo về khả năng cấm phá thai trên toàn quốc nếu quyết định của Roe bị lật ngược; các nhà nghiên cứu xác định nó có tác dụng huy động đáng kể đối với các cử tri độc lập.
Khả năng đảng Cộng Hòa theo đuổi lệnh cấm phá thai quốc gia nếu họ giành lại quyền kiểm soát của Quốc Hội có thể sẽ nổi bật trong một số cuộc đua vào Hạ Viện trên khắp tiểu bang.
Thống Đốc Gavin Newsom và Bộ Trưởng Nội Vụ Rob Bonta đã coi quyền phá thai là trọng tâm trong các chiến dịch tái tranh cử của họ, và thậm chí một số ứng cử viên không có liên quan trực tiếp đến quyền phá thai, như ứng cử viên kiểm soát viên nhà nước của đảng Dân Chủ, Malia Cohen, cũng đã tìm cách lên tiếng báo động về niềm tin của các đối thủ Cộng Hòa.
Ngay sau phán quyết của Tối Cao Pháp Viện, Newsom đã công bố một “Cam kết quyền tự do sinh sản ở Bờ Tây” với các thống đốc của Oregon và Washington. “Chúng tôi sẽ không ngồi bên lề và cho phép những bệnh nhân tìm kiếm dịch vụ chăm sóc sinh sản ở tiểu bang của chúng tôi hoặc các bác sĩ cung cấp dịch vụ chăm sóc đó bị đe dọa truy tố hình sự,” ông nói trong một tin nhắn video. "Chúng tôi từ chối quay ngược và chúng tôi sẽ chiến đấu cực lực để bảo vệ quyền hạn và giá trị của mình."
Quyền phá thai cũng sẽ có trên lá phiếu ở California vào tháng 11. Các nhà lập pháp đảng Dân Chủ ở Sacramento đang gấp rút phê chuẩn một biện pháp, nếu được cử tri chấp thuận, sẽ ghi rõ “quyền tự do sinh sản” trong Hiến Pháp tiểu bang.
Mặc dù California đã bảo vệ quyền phá thai thông qua quyền riêng tư theo hiến pháp, bà Atkins, người đang phụ trách về biện pháp này, cho biết cần có một bảo đảm rõ ràng hơn khi các cuộc chiến pháp lý về tương lai của quyền sinh sản tiếp tục.
“Đó là nỗi sợ hãi lớn nhất của tôi. Bạn sẽ tìm thấy một thẩm phán đâu đó ở California phán quyết và toàn bộ quyền riêng tư của chúng ta như hiện đang có ở California đang bị nghi ngờ, "Atkins nói, mặc dù cô thừa nhận có thêm lợi ích chính trị, "Tôi hy vọng vấn đề này sẽ thúc đẩy cử tri đi bỏ phiếu. "
Hỗ trợ pháp lý nhiều hơn cho các nhà cung cấp dịch vụ phá thai
Khi hàng chục tiểu bang bảo thủ đặt nền móng cho sự kết thúc của Roe, qua lệnh cấm phá thai do phán quyết của Tối Cao Pháp Viện đưa ra, California đã tìm cách xây dựng một bức tường thành cho quyền sinh sản và tiếp nhận một lượng bệnh nhân từ bên ngoài biên giới.
Mùa thu năm ngoái, Newsom đã triệu tập Hội Đồng Tương Lai Của Phá Thai, một liên minh của các nhóm quyền sinh sản, sức khỏe và công lý, để tìm hiểu cách biến tiểu bang trở thành “thánh địa” cho hoạt động phá thai. Các khuyến nghị của nó, được đưa ra vào tháng 12, đã tạo cơ sở cho một nhóm gồm 15 dự luật hiện đang được chuyển qua Cơ Quan Lập Pháp. Chúng bao gồm Dự Luật Thượng Viện 1375 của Atkins, tăng số lượng nhà cung cấp dịch vụ bằng cách cho phép một số y sĩ (nurse practitioners) thực hiện phá thai ba tháng đầu một cách độc lập không cần sự giám sát của bác sĩ, và Dự Luật Quốc Hội 1918 của nghị sĩ Cottie Petrie-Norris, đảng viên Dân Chủ Costa Mesa, sẽ thành lập một “nhóm dịch vụ sức khỏe sinh sản” cho các bộ phận chưa được phục vụ của tiểu bang.
Một số biện pháp sẽ bảo vệ các bác sĩ khỏi các hình phạt pháp lý và tài chính nếu họ đến các tiểu bang khác để thực hiện phá thai hoặc điều trị cho bệnh nhân, Dự Luật 1666 của bà Dân Biểu Rebecca Bauer-Kahan, đảng viên Dân Chủ - Orinda, đã được Newsom ký hôm thứ Sáu sẽ hủy bỏ các bản án dân sự từ các tiểu bang khác. Dự luật 2091 của Dân Biểu Mia Bonta, đảng viên Dân Chủ - Alameda, sẽ cấm các nhà cung cấp dịch vụ y tế và công ty bảo hiểm sức khỏe chia sẻ thông tin trong những trường hợp tìm cách trừng phạt việc phá thai. Dự luật 2626 của Dân Biểu Lisa Calderon, đảng viên Dân Chủ - Whittier, sẽ ngăn hội đồng y tế của tiểu bang đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép của một bác sĩ bị trừng phạt ở tiểu bang khác vì thực hiện phá thai theo luật của California.
Một biện pháp khác, Dự Luật 1242 của Dân Biểu Bauer-Kahan, sẽ cấm cảnh sát bắt giữ ai đó vì tội cung cấp hoặc phá thai và cấm các cơ quan thực thi pháp luật chia sẻ thông tin với đồng nghiệp ở các bang khác về một vụ phá thai được thực hiện hợp pháp.
Những người phản đối việc phá thai đã có mặt tại thủ đô tiểu bang để phản đối Dự luật 2223 của Dân Biểu Buffy Wicks, đảng viên Dân Chủ - Oakland. Tìm cách bảo vệ người dân California khỏi các cơ quan thực thi pháp luật quá mức và luật sư địa phương, những người có thể thù ghét quyền phá thai, đạo luật này sẽ chấm dứt yêu cầu các nhân viên điều tra nguyên nhân tử vong của thai nhi do nghi ngờ tự gây ra phá thai, làm rõ rằng phụ nữ không thể chịu trách nhiệm hình sự hoặc dân sự về hư thai hoặc phá thai, và tạo ra khả năng kiện các công tố viên và những người khác vi phạm sự bảo vệ đó.
Bà Atkins nói, “Chúng tôi đang bao phủ rất nhiều mặt. Thực tế đáng kinh ngạc là chúng tôi phải chuẩn bị… với tất cả những gì chúng tôi đang làm để tăng cường các biện pháp bảo vệ và tiếp cận các dịch vụ, chúng tôi sẽ sẵn sàng.”
Newsom đã bày tỏ sự ủng hộ đối với nhiều đề nghị - và đã ký luật vào đầu năm nay để loại bỏ chi phí tự trả cho việc phá thai trong các chương trình bảo hiểm y tế. Mặc dù một số sẽ có hiệu lực ngay lập tức nếu được thông qua, bao gồm ba dự luật mở rộng bảo vệ pháp lý cho các bác sĩ, những dự luật khác sẽ không trở thành luật cho đến tháng Giêng.
Bonta đã nhanh chóng tuyên bố hôm thứ Sáu sẽ “sử dụng toàn bộ lực lượng của luật pháp để bảo vệ chăm sóc sức khỏe sinh sản cho tất cả những ai đang tìm kiếm dịch vụ này trong tiểu bang của chúng tôi.”
Người phá thai từ ngoài tiểu bang sẽ tăng đáng kể?
Như Bộ Trưởng Tư Pháp Hoa Kỳ Merrick Garland đã lưu ý sau khi công bố phán quyết của Dobbs, chính phủ sẽ không hạn chế các tiểu bang giữ việc phá thai hợp pháp hoặc ngăn cản phụ nữ đi đến các tiểu bang có quyền phá thai. Ông cho biết trong một tuyên bố rằng “theo các nguyên tắc hiến pháp cơ bản, phụ nữ cư trú ở các tiểu bang cấm dịch vụ chăm sóc sinh sản toàn diện phải được tự do tìm kiếm dịch vụ chăm sóc đó ở các tiểu bang cho phép.”
Với việc Roe v Wade bị lật đổ, California đã trở thành tiểu bang gần nhất có quyền phá thai cho khoảng 1.3 triệu phụ nữ ngoài tiểu bang trong độ tuổi sinh sản, theo Viện Guttmacher, một tổ chức cố vấn về quyền phá thai. Đó là mức tăng gần 3,000% do lệnh cấm phá thai lịch sử của Arizona hình sự hóa thủ tục này và có hiệu lực khi Tòa Tối Cao công bố quyết định của mình.
Sử dụng số phụ nữ trong độ tuổi sinh sản làm đại diện cho nhu cầu phá thai là không chính xác và dự đoán của Guttmacher chỉ dựa trên khoảng cách lái xe. Nhưng không có dữ liệu toàn tiểu bang về phá thai, gần như không thể ước tính có bao nhiêu người hiện có thể dựa vào các phòng khám ở California. Ngay cả trước quyết định của Tối Cao Pháp Viện, các nhà cung cấp và những người ủng hộ ở California đã báo cáo về việc phục vụ phụ nữ từ các tiểu bang xa hơn Arizona.
“Một trong những điều chúng tôi đã thấy là hiệu ứng xếp tầng.” bà Lisa Matsubara, cố vấn chung của Planned Parenthood Affiliates of California, cho biết thời gian chờ đợi để có được cuộc hẹn tăng lên ở các tiểu bang biên giới, và họ đi đến các tiểu bang khác để được chăm sóc.
Trong bốn tháng đầu tiên sau lệnh cấm kéo dài sáu tuần gây tranh cãi của Texas vào năm ngoái, các phòng khám của Planned Parenthood ở Matsubara cho biết California đã thực hiện phá thai cho khoảng 6,000 bệnh nhân từ tiểu bang khác. Bệnh nhân ngoại bang tìm cách phá thai cao hơn ba lần so với bệnh nhân California hơn là các dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác trong cùng khoảng thời gian.
Jessica Pinckney, giám đốc điều hành của nhóm, cho biết vào năm 2021, ACCESS Replication Justice, cung cấp các khoản tài trợ cho phụ nữ để bù đắp chi phí của thủ tục và loại bỏ các rào cản như đi lại và chỗ ở, đã giúp đỡ mọi người từ 18 tiểu bang.
Pinckney, người nằm trong liên minh những người ủng hộ việc phá thai ủng hộ nhóm 13 dự luật trong Cơ Quan Lập Pháp, cho biết những người ủng hộ đã nói rõ ràng với các nhà lập pháp rằng việc lập kế hoạch cho điều chưa biết là rất khó, nhưng các nhà cung cấp đã cố gắng hết sức để ước tính chung những khoảng cách tiếp cận vẫn còn ở California và những gì họ mong đợi sẽ thấy trong tương lai gần.
Pinckney nói, “Có quá nhiều thứ mà bạn không thể lường trước được. Trong một thế giới mà một nửa số tiểu bang đã cấm phá thai hoàn toàn hoặc gần như hoàn toàn, các rào cản sẽ ngày càng lớn hơn.”
Tăng số lượng cơ sở cung cấp dịch vụ?
Mặc dù California nổi tiếng là nơi trú ẩn an toàn cho sức khỏe sinh sản, 40% các hạt của California không có bất kỳ phòng khám phá thai nào. Các nhà làm luật đang thúc đẩy tăng số lượng các nhà cung cấp dịch vụ phá thai bằng cách đưa ra các khuyến khích tài chính và hợp lý hóa các quy định quản lý những người có thể thực hiện phá thai.
Ngân sách đề nghị của Newsom bao gồm $20 triệu đô la để trao học bổng và các lựa chọn hoàn trả khoản vay cho các bác sĩ cam kết cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản. Kế hoạch chi tiêu của Cơ Quan Lập Pháp đầu tư thêm $21 triệu đô la vào các chương trình nhân lực sức khỏe sinh sản hiện có và cam kết đầu tư một lần $20 triệu đô la cho việc tuyển dụng và đào tạo các bác sĩ lâm sàng làm việc tại các trung tâm sức khỏe sinh sản.
Một biện pháp khác nhằm mục đích cho phép các y sĩ thực hiện phá thai trong ba tháng đầu mà không có sự giám sát của bác sĩ đã được coi là một cách để tăng số lượng nhà cung cấp dịch vụ phá thai, nhưng ngay cả những người ủng hộ cũng nói rằng tác động này có thể bị hạn chế.
Vào năm 2013, California đã thông qua một biện pháp cho phép các y sĩ, trợ lý bác sĩ và nữ hộ sinh được chứng nhận thực hiện phá thai trong ba tháng đầu sau khi được đào tạo đặc biệt. Tuy nhiên, kể từ đó, cơ hội đào tạo vẫn còn hạn chế. Debbie Bamberger nói, “Rất ít y sĩ được đào tạo kể từ khi luật có hiệu lực.”
Bamberger là y sĩ đầu tiên trong tiểu bang được đào tạo để thực hiện phá thai và đã là y sĩ trong 28 năm và làm việc cho Planned Parenthood ở Oakland. Khóa đào tạo của cô được thực hiện như một phần của nghiên cứu đánh giá liệu các nhân viên lâm sàng không phải là bác sĩ có thể thực hiện phá thai bằng phương pháp hút thai một cách an toàn - một thủ thuật sử dụng lực hút trong 10 tuần đầu tiên của thai kỳ. Bốn mươi bác sĩ lâm sàng đã được đào tạo trong suốt quá trình nghiên cứu đó, và Bamberger cho biết kể từ đó không có nhiều bác sĩ khác được đào tạo.
Một phần của vấn đề là các trường y tá và các chương trình trợ lý bác sĩ không có chương trình giảng dạy hoặc cơ hội đào tạo về phá thai cho những sinh viên muốn học thủ thuật. Hầu hết các khóa đào tạo chỉ giới hạn trong các chương trình nội trú y tế dành cho các bác sĩ, những người không muốn nhường những vị trí của mình cho các loại bác sĩ lâm sàng khác.
Bamberger cho biết phòng khám của cô đã đào tạo 5 y sĩ thực hiện phá thai trong hai năm qua và tổ chức Planned Parenthood of Northern California không tổ chức đào tạo rộng rãi.
Cô nói, “Chủ yếu là cố gắng xóa bỏ các rào cản nhưng không nhất thiết sẽ tăng đáng kể khả năng tiếp cận nếu vẫn chưa có khóa đào tạo nào.
Chính phủ đang đầu tư vào việc tiếp cận phá thai
Ban lãnh đạo đảng Dân Chủ của Cơ Quan Lập Pháp và chính quyền Newsom đã nói rõ rằng họ sẵn sàng cam kết một số lượng đáng kể thặng dư kỷ lục của tiểu bang cho quyền phá thai.
Trong đề nghị ngân sách mới nhất của mình, Newsom cam kết hỗ trợ 125 triệu đô la cho chăm sóc sức khỏe sinh sản, bao gồm 60 triệu đô la để trợ cấp trực tiếp chi phí phá thai cho những bệnh nhân có thu nhập thấp hoặc không có bảo hiểm. Khoảng một phần ba số tiền đó được dành cho những người California có thu nhập thấp và trung bình ghi tên chương trình bảo hiểm của bang, Covered California, nhưng 40 triệu đô la có thể được sử dụng để hoàn trả cho các nhà cung cấp dịch vụ phá thai cho những ai không thể trả tiền - ngay cả những người từ ngoài tiểu bang.
Đề nghị của ông, được hỗ trợ bởi Cơ Quan Lập Pháp, cũng bao gồm $20 triệu đô la để cải thiện an ninh vật chất và kỹ thuật số tại các phòng khám phá thai và $15 triệu đô la cho các tổ chức dựa vào cộng đồng để cung cấp giáo dục sức khỏe sinh sản và tình dục.
Kế hoạch chi tiêu của Cơ Quan Lập Pháp thậm chí còn đi xa hơn, dành thêm 156 triệu đô la chi tiêu cho sức khỏe sinh sản để đào tạo thêm các nhà cung cấp dịch vụ, bao gồm các phòng khám phục vụ bệnh nhân Medi-Cal, và mở chương trình thử nghiệm phá thai “Safe Haven” ở Los Angeles.
Một khoản đầu tư gây chú ý mà Cơ Quan Lập Pháp và thống đốc vẫn chưa đồng ý, đó là việc thành lập Quỹ Hỗ Trợ Phá Thai California. Quỹ sẽ tài trợ cho các tổ chức giúp bù đắp việc đi lại, chỗ ở, chăm sóc trẻ em và các chi phí khác mà những người ủng hộ cho rằng ngăn cản phụ nữ đến phòng khám phá thai. Mặc dù số tiền sẽ được chuyển đến các tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại California, nhưng phụ nữ muốn phá thai từ bất kỳ tiểu bang nào cũng có thể nộp đơn xin trợ cấp.
“Tôi đã nghe thấy một số do dự từ các nhà lập pháp và chính quyền rằng chúng tôi không cung cấp nhiều hỗ trợ thiết thực,” Pinckney, với ACCESS Replication Justice cho biết. “Nhưng không có dịch vụ chăm sóc sức khỏe nào bị cấm và nhạy cảm về thời gian hơn. Họ không thể đợi sáu tháng để tiết kiệm tiền."
