Một nhà tài phiệt Trung Quốc được biết có liên vệ với cựu Tổng Thống Donald Trump và cựu chiến lược gia Steve Bannon của vị cựu tổng thống vừa bị Mỹ bắt v́ bị tố cáo lừa đảo $1 tỷ.
Quách Văn Quư (Guo Wengui) c̣n được biết đến với các tên Guo Haoyun, Miles Guo và Miles Kwok, là một tỷ phú Trung Quốc sống lưu vong, người đă trở thành một nhà hoạt động chính trị và kiểm soát Beijing Zenith Holdings, cùng các tài sản khác. Ở thời kỳ đỉnh cao của sự nghiệp, ông là người giàu thứ 73 ở Trung Quốc.
CNN đưa tin tỉ phú Quách Văn Quư (52 tuổi) bị bắt tại nhà ở Manhattan (New York, Mỹ) vào ngày 15.3, sau đó bị Bộ Tư pháp Mỹ truy tố nhiều tội danh liên quan vụ lừa đảo 1 tỉ USD. Bị truy tố chung với ông Quách trong vụ này c̣n có cố vấn tài chính Je Kin Ming (Dư Kiến Minh), hay c̣n có tên là William Je, 56 tuổi. Ông này là người Anh và hiện chưa bị bắt. Hàng ngàn nạn nhân đă bị dụ dỗ từ năm 2018 đến nay để đầu tư cho công ty truyền thông GTV, chương tŕnh cho vay nông trại thông qua tổ chức Himalaya Farm Alliance và một đồng tiền kỹ thuật số tên là Himalaya Coin của ông Quách.
Các công tố viên nói rằng thay v́ dùng tiền như đă hứa, ông Quách chỉ thị các quỹ này đầu tư vào một quỹ pḥng hộ để làm lợi cho GTV và một người thân. Số tiền của các nạn nhân c̣n được sử dụng để mua và sửa ngôi nhà rộng 4.645 m2 tại bang New Jersey, mua siêu du thuyền trị giá 37 triệu USD, mua siêu xe Bugatti 4,4 triệu USD và nhiều đồ xa xỉ khác. Các công tố viên đă đề nghị ṭa án ra lệnh bắt giữ ông Quách v́ ông này có nguy cơ bỏ trốn. Các công tố viên đă thu giữ 634 triệu USD từ 21 tài khoản ngân hàng và một siêu xe Lamborghini Aventador SVJ Roadster.
Ngoài cáo buộc âm mưu, lừa đảo qua điện thoại, lừa đảo chứng khoán, rửa tiền, cản trở công lư, ông Quách Văn Quư và ông William Je c̣n bị Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán khởi kiện dân sự trong vụ việc riêng rẽ. Theo CNBC, ông Quách Văn Quư không nhận tội tại phiên ṭa chiều 15.3 tại Manhattan. Ông hoăn xin tại ngoại để chờ các luật sư quay về New York. Nếu bị kết tội, ông Quách và ông Dư có thể lănh án lên đến 20 năm tù cho mỗi người. Vài giờ sau khi bị bắt, một vụ cháy xảy ra trong ṭa nhà có căn hộ của ông Quách ở Manhattan nhưng đă được dập tắt.
Tỷ phú bất động sản Trung Quốc Quách Văn Quư sang Mỹ năm 2014 sau khi một đối tác của ông bị bắt về tội tham nhũng. Quách là một trong những gương mặt bị truy nă gắt gao nhất Trung Quốc v́ hàng loạt tội danh, bao gồm hối lộ và cưỡng dâm. Quách nói ông vô tội và cho rằng các cáo buộc trên mang động cơ chính trị.
Quách, đang xin tị nạn chính trị tại Mỹ, từ lâu tự quảng bá bản thân như là một tiếng nói bất đồng chính kiến bị chính phủ Trung Quốc săn lùng bởi ông phản kháng vai tṛ cầm quyền của đảng Cộng sản Trung Quốc.
Hồi tháng 12/2018, Quách bị chụp h́nh lúc đang có mặt ở Mar-a-Lago và đi dạo quanh khuôn viên của câu bộ với một con chó nhỏ màu trắng. Thời điểm đó, Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump và các thành viên khác trong gia đ́nh Trump đang tất bật ra vào câu lạc bộ để dự các sự kiện khác nhau đón chào lễ Giáng sinh. Bức h́nh cho thấy Quách dắt chó đứng cạnh một phụ nữ gần đê chắn sóng ở câu lạc bộ Mar-a-Lago . Nó được chụp bởi Claude Taylor, một nhà hoạt động chống Trump, khi Taylor đang lái thuyền trên kênh Intracoastal gần đó. "Quách muốn thật nhiều người biết ông ta là một thành viên uy tín của câu lạc bộ Mar-a-Lago", Taylor nói.
Chính phủ Trung Quốc rơ ràng đă rất nỗ lực để đưa Quách trở về nước. Ngày 24/5/2017, một số quan chức Trung Quốc đă đến căn penthouse trị giá 67 triệu USD của Quách ở Manhattan để thuyết phục ông từ bỏ cuộc vận động chống Trung Quốc và quay về. Tuy nhiên, các quan chức trên đến Mỹ bằng visa không cho phép thực thi công vụ và điều này dẫn đến cuộc tranh căi ở hậu trường giữa FBI và Bộ Ngoại giao Mỹ về việc liệu có nên bắt họ khi họ rời Mỹ hay không. Cuối cùng, các lo ngại của Bộ Ngoại giao Mỹ rằng vụ bắt sẽ gây ra một biến cố ngoại giao quốc tế đă thắng thế, giúp các quan chức Trung Quốc rời Mỹ an toàn.
Lúc bấy giờ, Chủ tịch Tài chính của Ủy ban Quốc gia đảng Cộng ḥa Steve Wynn, nhà tài phiệt casino, người bạn lâu năm của Trump và có các lợi ích kinh doanh ở đặc khu Macau, được cho là đă thay mặt chính phủ Trung Quốc trao tận tay một bức thư cho Trump đề nghị Mỹ trục xuất Quách về Trung Quốc. Tuy nhiên, Steve Wynn phủ nhận. Theo tờ Wall Street Journal, Trump dường như đă sẵn sàng thực hiện đề nghị của Trung Quốc nhưng các trợ lư đă ngăn cản ông lại bằng cách tiết lộ rằng Quách là thành viên câu lạc bộ Mar-a-Lago.
Trong thời gian sống lưu vong ở Mỹ, tỉ phú Quách kết bạn với nhiều nhân vật có ảnh hưởng, đáng kể nhất là Steve Bannon, cựu chiến lược gia trưởng của Tổng thống Trump. Ông Bannon từng là giám đốc điều hành chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Trump vào năm 2016 và sau đó đảm nhận vai tṛ chiến lược gia trưởng Nhà Trắng trong 7 tháng đầu của nhiệm kỳ Tổng thống Trump, trước khi bị sa thải vào hè năm 2017. Vào thời điểm bị bắt hồi tháng 8.2020, ông Bannon đang có mặt trên siêu du thuyền 28 triệu USD của người bạn tỉ phú.
Quách và Bannon cáo buộc chính phủ Trung Quốc liên quan đến cái chết của tỷ phú Vương Kiện (Wang Jian ), cựu chủ tịch Tập đoàn HNA của Trung Quốc, người chết sau cú ngă hồi tháng 7/2018 khi ông trèo lên mỏm đá để chụp ảnh trong chuyến du lịch đến một làng quê ở Pháp. Các nhà điều tra Pháp kết luận đây là tai nạn và khẳng định không có bằng chứng tự tử. Tuy nhiên, Quách tiết lộ ông đă tiến hành một cuộc điều tra riêng về cái chết của Vương và phát hiện không ít điểm bất thường, như việc việc các cận vệ dùng kim châm cứu trên mặt của Vương sau khi ông ngă. Quách và Bannon đă ra mắt Quỹ Thượng tôn pháp luật với mục đích thu thập các bằng chứng về những cái chết bất thường như trường hợp Vương.
Theo lời của nhân vật, ông xuất thân từ một gia đ́nh nghèo ở miền nông thôn Trung Quốc, phải nhặt cây làm củi vào thời cách mạng văn hóa. Nhiều nguồn tin cho rằng ông Quách phất lên thành tỉ phú nhờ vào công cuộc kinh doanh bất động sản. Bản thân ông xác nhận đă giành được hợp đồng nhà đất đầu tiên trong đời vào năm 25 tuổi, trước khi bắt tay xây dựng đế chế bất động sản ở thành phố Trịnh Châu, tỉnh Hà Nam. Tỉ phú Quách cũng là chủ công tŕnh ṭa nhà cao nhất tỉnh Hà Nam từ năm 1998 - 2012 là cao ốc Dụ Đạt, với chiều cao 199,7 m. Vào thời đỉnh cao, ông Quách xếp thứ 73 trong số những người giàu nhất Trung Quốc. Theo Reuters, vị tỉ phú có quan hệ với nhiều chính khách và quan chức cấp cao của Trung Quốc, trong đó có Mă Kiến - cựu phó giám đốc Cục An ninh bị bắt vào tháng 1.2015.
Trước khi Mă Kiến bị bắt, tỉ phú Quách đă rời khỏi Trung Quốc đến Mỹ v́ lo sợ rằng ḿnh sẽ trở thành mục tiêu tiếp theo. Trong quá tŕnh xét xử, ṭa Trung Quốc xem xét các bằng chứng cho thấy Mă đă nhận hối lộ từ tỉ phú Quách và giúp đe dọa những đối thủ trên thương trường của ông này, cũng như t́m cách luồn lách để các dự án xây dựng của người bạn tỉ phú được thông qua. Tuy nhiên, tỉ phú Quách khẳng định chính quyền Bắc Kinh cố t́nh bôi nhọ ông, v́ sợ ông tiết lộ bí mật liên quan đến các quan chức chính phủ. Bắc Kinh đă phát lệnh bắt ông Quách với các cáo buộc tham nhũng, hối lộ, cưỡng hiếp, và yêu cầu Tổ chức Cảnh sát H́nh sự Quốc tế (Interpol) phát lệnh truy nă đỏ và t́m cách dẫn độ ông này. Đến năm 2017, có thông tin giới chức Trung Quốc suưt nữa th́ thuyết phục được Tổng thống Mỹ Donald Trump cho phép dẫn độ Quách về nước, nhưng cuối cùng không thành v́ Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions lúc đó đe dọa từ chức nếu việc này được tiến hành.
Theo báo South China Morning Post, trong lúc giành quyền đấu thầu dự án bất động sản quan trọng gần sân vận động Olympic của Bắc Kinh vào năm 2006, tỉ phú Quách đă cung cấp clip sex của ông Lưu Chí Hoa, Phó thị trưởng Bắc Kinh, với nhân t́nh, khiến quan chức này bị cách chức và khai trừ khỏi Đảng Cộng sản Trung Quốc. C̣n tờ Tài Tân khi đó dẫn nguồn tin tiết lộ ông Quách đă lấy được clip sex nhờ sự hỗ trợ của Mă Kiến.
Những nghi vấn về việc Quách là gián điệp của Trung Quốc xuất hiện trong vụ tranh chấp hợp đồng giữa công ty Eastern Profit ở Hong Kong, do Quách là người đại diện, và công ty nghiên cứu Strategic Vision US. Thông qua luật sư, Quách bác bỏ tất cả các cáo buộc và tuyên bố chúng "không đáng tin cậy". Theo Podhaskie, việc hàng chục tài sản của Quách bị phong tỏa tại Trung Quốc là bằng chứng cho thấy ông không làm việc cho đảng Cộng sản Trung Quốc.
