Công tố viên đặc biệt Jack Smith vẫn chưa xong việc với cựu Tổng thống Donald Trump và các phụ tá của ông, mặc dù đã buộc tội ông này 4 tội hình sự về nỗ lực lật đổ cuộc bầu cử năm 2020 và hơn ba chục cáo buộc khác về việc tích trữ tài liệu mật ở Florida.
Cuộc đụng độ giữa công tố viên cứng rắn và bị cáo nổi tiếng nhất thế giới thậm chí còn leo thang hơn vào thứ Ba, khi các chi tiết mới về cuộc điều tra mở rộng của Smith về can thiệp bầu cử xuất hiện. Công tố viên đặc biệt hiện đang xem xét số tiền quyên góp được từ những tuyên bố vô căn cứ về gian lận cử tri đã được sử dụng như thế nào để tài trợ cho các nỗ lực vi phạm thiết bị bỏ phiếu ở một số bang mà Tổng thống Joe Biden đã giành chiến thắng .
Smith sau đó hôm thứ Ba đã khiển trách cựu tổng thống trong một hồ sơ tòa án mới, cáo buộc ông đưa ra những tuyên bố hàng ngày có nguy cơ gây phương hại đến nhóm bồi thẩm đoàn ở Washington - dấu hiệu mới nhất cho thấy sự bất hòa ngày càng tăng với phe của Trump trước phiên tòa dự kiến vào một ngày trước Siêu Thứ Ba Tháng Ba. Tin tức này nhấn mạnh tính chất hết sức bất thường của phiên tòa đang chờ xử lý một cựu tổng thống đang tranh cử để giành lại Nhà Trắng - và các câu hỏi về quyền tự do ngôn luận liên quan đến việc truy tố người dẫn đầu Đảng Cộng hòa hiện tại. Nó cũng đặt ra câu hỏi về cách mà Trump, do vị trí của ông, có thể thoát khỏi những bình luận không bao giờ được dung thứ từ một bị cáo thông thường.
Cuộc điều tra của Smith không phải là cuộc điều tra duy nhất về hậu quả của cuộc bầu cử năm 2020. Một loạt diễn biến pháp lý ấn tượng ở Quận Fulton, Georgia, cuộc điều tra – trong đó Trump và 18 đồng phạm cũng đang chờ xét xử – đã gói gọn phạm vi tiếp xúc pháp lý của cựu tổng thống. Một thẩm phán sẽ tổ chức phiên điều trần trên truyền hình đầu tiên về vụ án vào thứ Tư và sẽ bắt đầu giải quyết các vấn đề có thể quyết định liệu vụ án gian lận có được chia thành các phiên tòa nhỏ hơn hay không và do đó Trump có thể bị đưa ra xét xử nhanh như thế nào.
Cũng tại Georgia - tâm điểm của nỗ lực can thiệp bầu cử của Trump và nền chính trị đầy cạnh tranh gần đây của Mỹ - cựu chánh văn phòng Nhà Trắng của Trump, Mark Meadows, vẫn đang chờ xem liệu nỗ lực của ông để đưa phiên tòa xét xử ông lên hệ thống tòa án liên bang hay không, nơi ông hy vọng các cáo buộc có thể được bác bỏ, sẽ thành công. Gambit có thể báo trước một nỗ lực tương tự sau này của cựu tổng thống, có thể làm phức tạp thêm việc truy tố Biện lý quận Fani Willis.
Sự hỗn loạn pháp lý ở Georgia nhanh chóng xảy ra vào một ngày khi Enrique Tarrio , cựu chủ tịch nhóm Proud Boys cực hữu, bị thẩm phán ở Washington kết án với mức án tù dài nhất so với bất kỳ bị cáo nào liên quan đến vụ tấn công ngày 6 tháng 1 năm 2021. vào Quốc hội bởi một đám đông ủng hộ Trump. Thẩm phán quận Timothy Kelly cho biết: “Tôi không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy anh ta hối hận về những điều thực tế mà anh ta bị kết án, đó là âm mưu nổi loạn và âm mưu cản trở việc kiểm phiếu đại cử tri”.
Việc tuyên án Tarrio diễn ra sau một số thời hạn tù dài hạn khác được áp dụng cho các thành viên khác của Proud Boys, một số người trong số họ còn hối hận hơn thủ lĩnh của họ. Các bản án cho thấy cái giá phải trả cho việc tham gia bạo lực chính trị sau cuộc bầu cử năm 2020 đang tăng cao. Nhưng bất chấp các vấn đề pháp lý của Trump, dường như ngày càng trầm trọng hơn, vẫn chưa rõ liệu cựu tổng thống, người thực hiện cuộc tấn công trắng trợn nhất vào cuộc bầu cử dân chủ trong lịch sử Hoa Kỳ, có phải trả giá đắt hay không.
Những nỗ lực buộc Trump phải chịu trách nhiệm sẽ rất phức tạp trong bất kỳ trường hợp nào, nhưng việc Trump đang tranh cử nhiệm kỳ thứ hai, không liên tiếp đang khiến các hoạt động pháp lý càng trở nên phân cực hơn.
Sự phân đôi giữa mức độ trách nhiệm pháp lý và chính trị hiếm khi rõ ràng hơn. Một cuộc thăm dò mới của CNN công bố hôm thứ Ba cho thấy sự thống trị của Trump trong cuộc đua tổng thống của Đảng Cộng hòa. Với 52% trong số những người độc lập theo Đảng Cộng hòa và nghiêng về Đảng Cộng hòa, ông nhận được nhiều sự ủng hộ hơn tất cả các ứng cử viên Đảng Cộng hòa khác cộng lại. Cuộc thăm dò cũng chỉ ra lý do chính tại sao: Đa số cử tri sơ bộ của Đảng Cộng hòa cho rằng các cáo buộc chống lại Trump trong tất cả các vụ án (vụ thứ tư liên quan đến việc trả tiền bưng bít cho một nữ diễn viên phim người lớn vào năm 2016) đều không liên quan đến vụ việc của ông. đủ sức khỏe để làm tổng thống. Và 61% người lớn theo đảng Cộng hòa nói rằng Trump đang phải đối mặt với rất nhiều cáo buộc phần lớn là do lạm dụng chính trị hệ thống tư pháp.
Xét riêng ra, có vẻ bất thường khi đa số cử tri Đảng Cộng hòa tin rằng việc bị buộc tội âm mưu lừa gạt Hoa Kỳ, trong số các tội danh khác trong vụ truy tố Smith và ở Georgia, không liên quan gì đến việc liệu Trump có phù hợp để giơ tay bảo vệ, bảo vệ hay không. và bảo vệ Hiến pháp. Nhưng thực tế chính trị này nhấn mạnh sự thành công của chiến lược lâu dài của Trump - bắt đầu từ năm 2016 - nhằm gieo rắc sự ngờ vực vào hệ thống bầu cử và tư pháp Hoa Kỳ cũng như các tổ chức khác như giới truyền thông. Những người ủng hộ Trump thường tin sâu vào ý tưởng rằng “giới tinh hoa” ở Washington tham nhũng và, theo chủ đề chiến dịch tranh cử năm 2024 của ông, đang đàn áp ông để ngăn cản ông quay trở lại nắm quyền.
Nhiều thành viên Đảng Cộng hòa cũng phàn nàn rằng Hunter, con trai của Biden, đã được Bộ Tư pháp thông qua về các khoản thuế và có dấu hiệu cho thấy anh ta đã lợi dụng sự gần gũi với cha mình khi còn là phó tổng thống để thúc đẩy sự nghiệp kinh doanh của mình ở những nơi như Ukraine. Họ coi đây là bằng chứng cho thấy hệ thống tư pháp có thành kiến với Trump, trong khi các thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện thậm chí còn san bằng những cáo buộc này để ủng hộ việc thảo luận về một cuộc điều tra luận tội đối với Joe Biden, mặc dù không đưa ra bằng chứng cụ thể nào về hành vi sai trái của tổng thống.
Dù điều gì xảy ra trong cuộc bầu cử năm tới, những làn sóng chấn động dội lại từ những năm Trump nắm quyền sẽ có tác động sâu sắc đến nền dân chủ và quản trị Mỹ. Ngay lập tức nhất, triển vọng mạnh mẽ của Trump trong việc giành được đề cử của Đảng Cộng hòa và khả năng ông có thể bị kết án trọng tội vào Ngày bầu cử, mặc dù ông không nhận tội trong cả 4 trường hợp, có nghĩa là năm tới sẽ đầy biến động. Và trong khi các cáo trạng của Trump dường như đã củng cố vị thế của ông trong cuộc chạy đua của Đảng Cộng hòa, thì trách nhiệm hình sự của ông cũng có thể cho thấy lý do tại sao ông có thể gặp khó khăn để giành lại chức tổng thống ở một đất nước bị chia rẽ đồng đều và tại sao kết quả của một số phiên tòa xét xử ông lại có thể quan trọng đến vậy.
Trong cuộc thăm dò của CNN, trong cộng đồng rộng hơn, khoảng một nửa số người được hỏi cho biết các cáo buộc liên quan đến ngày 6 tháng 1 và những nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử năm 2020 sẽ khiến ông mất tư cách làm tổng thống, nếu đúng. Tuy nhiên, nếu ông là ứng cử viên Đảng Cộng hòa, ông sẽ phải đối mặt với một người đương nhiệm không được lòng dân mà công chúng tin rằng, ở tuổi 80, đã quá già để tranh cử nhiệm kỳ thứ hai, theo một cuộc thăm dò gần đây của Wall Street Journal .
Trump dùng hoàn cảnh tội phạm để kích động người ủng hộ
Trump liên tục tăng cường sức nóng, nhấn mạnh việc bảo vệ pháp lý và chiến dịch tranh cử tổng thống của ông đã hợp nhất như thế nào. Chẳng hạn, vào tối thứ Ba, anh ta cáo buộc Smith là người “loạn trí” và thể hiện “sự hung hăng không kiểm soát và điên rồ” trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth của anh ta. Smith cho biết trong hồ sơ gửi lên tòa án rằng cựu tổng thống đã đưa ra “những tuyên bố phi pháp hàng ngày có nguy cơ gây tổn hại cho bồi thẩm đoàn”.
Cáo buộc được đưa ra trong một cuộc đấu tranh tại tòa án mà phần lớn vẫn chưa được niêm phong nên không thể biết toàn bộ mức độ tranh chấp. Thẩm phán trong vụ án, Tanya Chutkan, trước đó đã cảnh báo rằng nhu cầu của Trump với tư cách là một ứng cử viên chính trị không thể được ưu tiên hơn vai trò bị cáo hình sự của ông. Cô đặc biệt cảnh báo vào tháng trước rằng những tuyên bố mang tính kích động lặp đi lặp lại của ứng cử viên dẫn đầu Đảng Cộng hòa có thể khiến cô đẩy nhanh ngày xét xử để bảo vệ tính toàn vẹn của phiên tòa và tránh gây tổn hại cho nhóm bồi thẩm đoàn. Cô cho rằng Trump có quyền tự do ngôn luận nhưng lưu ý rằng điều đó không phải là tuyệt đối.
Smith có thể vẫn là mối đe dọa lớn nhất của cựu tổng thống với tư cách là công tố viên có cơ hội tốt nhất để hoàn thành vụ kiện chống lại Trump vào đầu năm bầu cử. Thật vậy, nhóm của ông cho biết trong một hồ sơ vào tháng 8 rằng công chúng “rất quan tâm” đến một phiên tòa nhanh chóng vì vụ án liên quan đến một cựu tổng thống “bị buộc tội âm mưu lật ngược kết quả hợp pháp của cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, cản trở việc chứng nhận kết quả bầu cử và giảm giá trị phiếu bầu hợp pháp của công dân.”
Nhiều chuyên gia pháp lý kết luận rằng quyết định của Smith chỉ buộc tội Trump trong vụ can thiệp bầu cử liên bang là để tránh kiểu tranh chấp pháp lý tốn thời gian trong một vụ án có nhiều bị cáo đang diễn ra ở Georgia và có thể thấy một số bị cáo bị tách ra xét xử riêng lẻ hoặc gây ra sự chậm trễ trong việc đưa vụ án ra tòa.
Nhưng cuộc điều tra của ông về can thiệp bầu cử vẫn chưa kết thúc, Zachary Cohen và Paula Reid của CNN đưa tin hôm thứ Ba. Nhóm công tố viên đặc biệt đang tập trung các câu hỏi vào vai trò của cựu luật sư của Trump, Sidney Powell. Theo các hóa đơn mà CNN có được, tổ chức phi lợi nhuận Defending the Republic của Powell đã thuê các công ty pháp y để truy cập vào thiết bị bỏ phiếu ở bốn bang mà Biden đã giành chiến thắng: Georgia, Pennsylvania, Michigan và Arizona. Powell đã không nhận tội hình sự ở Georgia. Cô cũng đã được CNN xác định là một trong những đồng phạm không bị truy tố của Trump, được liệt kê trong bản cáo trạng bầu cử liên bang của Smith. Hiện vẫn chưa rõ nhánh điều tra mới được tiết lộ phù hợp như thế nào với cuộc điều tra rộng hơn của anh ta. Văn phòng của Smith từ chối bình luận.
Việc các công tố viên của Smith vẫn tiếp tục công việc của họ có thể gây ra sự lo lắng trong quỹ đạo của Trump. Rốt cuộc, đã có tiền lệ cho việc công tố viên đặc biệt tiếp tục buộc tội thêm sau các bản cáo trạng trước đó. Ví dụ, vào tháng 7, ông đã đệ trình ba cáo buộc bổ sung chống lại Trump liên quan đến cáo buộc cố ý lưu giữ thông tin quốc phòng và liên quan đến cáo buộc cản trở trong vụ kiện tài liệu. Các cáo buộc mới cũng được đệ trình chống lại trợ lý của Trump, Walt Nauta và giám đốc bảo trì Mar-a-Lago, Carlos De Oliveira.
Phân tích bởi Stephen Collinson
Stephen Collinson là phóng viên của CNN Politics đưa tin về Nhà Trắng, chính trị trên khắp Hoa Kỳ và trên thế giới.
Là một chuyên gia về chiến dịch tranh cử, Collinson đã đưa tin về 5 cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ. Ông chuyên về các bài báo được đưa tin sâu sắc, vận dụng kiến thức chuyên môn phong phú sau khi đưa tin về Nhà Trắng, Quốc hội và chính sách đối ngoại cho Agence France-Presse trong 17 năm trước khi gia nhập CNN.
Là người gốc Vương quốc Anh, Collinson đã đi khắp thế giới và nộp hồ sơ từ hơn 50 quốc gia. Ông đã sống ở Thụy Sĩ, Hồng Kông, Thái Lan và Canada.
Tạm dịch
S.T
