JERUSALEM (AP)
Quân đội Israel hôm thứ Tư 29/5 cho biết họ đă giành được quyền kiểm soát một hành lang chiến lược dọc biên giới của Gaza với Ai Cập để cắt đứt các đường hầm ngầm để thực hiện buôn lậu hàng hóa và vũ khí khi nước này cố gắng ra sức tiêu diệt bọn khủng bố Hamas trong cuộc xung đột nay đă bước sang tháng thứ tám.
Việc chiếm giữ
"Hành lang Philadelphi" có thể làm phức tạp thêm mối bang giao giữa Israel và Ai Cập, quốc gia luôn phàn nàn về việc Israel tiến sát gần về khu vực biên giới của ḿnh. Israel cho biết hành lang này tràn ngập các đường hầm chuyên chở vũ khí và hàng hóa khác cho bọn Hamas, bất chấp lệnh phong tỏa đă kéo dài nhiều năm do phía Israel và Ai Cập áp đặt.
Israel cũng cho tăng cường tấn công vào thành phố Rafah ở phía Nam Gaza, nơi có hàng trăm ngàn người đang t́m nơi trú ẩn để tránh các giao tranh và là nơi bạo lực gia tăng trong những ngày gần đây đă giết chết hàng chục người Palestine. Israel cho biết Lữ đoàn 5 gồm vài ngàn binh sĩ đă phối hợp với các đơn vị quân đội tiến hành hoạt động tảo trừ bọn khủng bố trong thành phố này vào hôm thứ Ba 28/5.
Ai Cập cho biết bất cứ sự gia tăng quân số nào ở khu vực biên giới chiến lược sẽ vi phạm hiệp định ḥa b́nh năm 1979 giữa hai quốc gia. Họ đă phàn nàn về việc phía Israel đă tiếp quản cửa khẩu biên giới Rafah, cửa khẩu duy nhất giữa Gaza và Ai Cập.
Người phát ngôn viên của quân đội Israel, Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari cho biết:
"Hành lang Philadelphi đóng vai tṛ là đường cung cấp nguồn vật lực chủ yếu cho bọn Hamas, qua đó bọn chúng thường xuyên thực hiện chuyện buôn lậu vũ khí đưa vào Gaza".
Một giới chức quân đội Israel cho biết Israel đă thông báo cho Ai Cập về việc tiếp quản này. Một giới chức giấu tên khác, cho biết có khoảng 20 đường hầm, trong đó có một số đường hầm mà phía Israel chưa từng biết đến trước đây, cũng như 82 điểm dẫn lối vào các đường hầm này. Không rơ liệu các đường hầm hiện có được sử dụng hay không.
Hành lang này là một phần của khu phi quân sự lớn hơn dọc theo toàn bộ biên giới giữa Israel-Ai Cập. Theo hiệp định ḥa b́nh, mỗi bên chỉ được phép triển khai một quân số nhỏ hoặc binh sĩ biên pḥng trong khu vực, mặc dù số lượng đó có thể được sửa đổi theo thỏa thuận chung. Vào thời điểm kư kết hiệp định, quân đội Israel kiểm soát Gaza cho đến khi Israel rút lực lượng và người định cư hồi năm 2005.
Đài truyền h́nh Al-Qahera News TV của chính phủ Ai Cập có đưa tin, "không có bất cứ sự liên lạc nào với phía Israel về lời tố cáo đă t́m thấy các đường hầm ở biên giới. Ai Cập đă nhiều lần bày tỏ sự lo ngại rằng cuộc tấn công của Israel có thể đẩy người Palestine tràn qua biên giới, một kịch bản mà Ai Cập cho là không thể chấp nhận được.
Hành lang hẹp này, có đoạn rộng khoảng 100 m, chạy dài 14 km (8,6 dặm) từ phía Gaza của biên giới với Ai Cập và bao gồm cả cửa khẩu Rafah vào Ai Cập.
Bọn Hamas đă được tự do kiểm soát biên giới kể từ khi tiếp quản Gaza hồi năm 2007.
Các đường hầm buôn lậu được đào dưới biên giới Gaza-Ai Cập để vượt qua lệnh phong tỏa của Israel-Ai Cập đă được áp đặt sau khi bọn Hamas tiếp quản dải Gaza. Một số đường hầm đủ lớn cho xe cộ chạy qua. Bọn Hamas chủ yếu đưa lén vũ khí và vật tư đến, c̣n phía cư dân Gaza th́ buôn lậu hàng hóa thương mại, từ loại vật nuôi đến vật liệu xây dựng.
Điều đó đă bị thay đổi trong thập kỷ qua, khi Ai Cập bắt đầu giao đấu với bọn phiến quân Hồi giáo ở Sinai. Quân đội Ai Cập đă cho phá hủy các đường hầm ngầm cũng như hàng trăm đường hầm khác nữa.
Giới chức quân đội Israel cho biết, họ đă giành được quyền kiểm soát về chiến lược đối với Tel al-Sultan, một khu dân cư ở ŕa phía Tây Bắc Rafah. Tuy nhiên, ông cho biết, việc xâm nhập tiến đánh bọn khủng bố Hamas đang núp tránh trong thành phố này vẫn là một
"hoạt động quân sự có phạm vi và quy mô hạn chế".
Người phát ngôn viên về an ninh quốc gia của Ṭa Bạch Ốc, ông John Kirby cho biết, việc chiếm giữ Hành lang Philadelphi sẽ phù hợp với hoạt động trên bộ có giới hạn mà phía Israel đă thông báo cho nhóm cố vấn của Tổng thống Joe Biden về thành phố Rafah này.
Ông Kirby nói với các phóng viên hôm nay thứ Tư 29/5 rằng:
"Khi họ thông báo cho chúng tôi về kế hoạch của họ đối với Rafah, bao gồm việc di chuyển dọc theo hành lang đó và ra khỏi thành phố để gây áp lực lên bọn Hamas trong thành phố này".
Đầu ngày thứ Tư, một giới chức hàng đầu của Israel cho biết cuộc xung đột này có thể sẽ kéo dài đến cuối năm, một dự đoán nghiệt ngă về một cuộc xung đột đă giết chết hàng chục ngàn người, làm sâu sắc thêm sự cô lập trên toàn cầu của Israel và đưa khu vực đến bờ vực của một cuộc xung đột rộng lớn hơn.
Cố vấn an ninh quốc gia Israel, ông Tzachi Hanegbi, nói với đài phát thanh công cộng Kan rằng ông
"dự kiến sẽ kéo dài thêm 7 tháng tác chiến nữa để tiêu diệt tận gốc bọn khủng bố Hamas và nhóm chiến binh Hồi giáo Jihad nhỏ hơn".
Ông nói, ngay từ đầu Israel đă cho biết,
"cuộc chiến sẽ c̣n kéo dài. Họ đă xác định năm 2024 là năm chiến tranh".
Nhận xét của ông Hanegbi đặt ra câu hỏi về tương lai của dải đất Gaza và vai tṛ của Israel trong đó. Hoa Kỳ, đồng minh hàng đầu của Israel, đă yêu cầu Thủ tướng Benjamin Netanyahu quyết định về kế hoạch hậu chiến đối với lănh thổ này của Palestine. Bộ trưởng Bô Quốc pḥng của ông Netanyahu và một đối tác chính phủ hàng đầu đă cảnh cáo rằng, ông phải thực hiện các bước để bảo đảm rằng, Israel sẽ không bị sa lầy ở Gaza vô thời hạn.
Chiến tranh đă tàn phá cảnh quan đô thị của Gaza, khiến cho phần lớn người dân phải đi sơ tán và gây ra thảm họa về mặt nhân đạo cũng như nạn đói lan rộng. Israel hiện đang bị giám sát về mặt công pháp quốc tế, với việc các ṭa án thế giới muốn đổ lỗi cho Israel về hành vi thời chiến của nước này, làm dấy lên những sự bất đồng với Ṭa Bạch Ốc và hôm thứ Ba đă thúc đẩy ba quốc gia ở châu Âu chính thức công nhận một quốc gia Palestine.
Israel cho biết họ phải thanh toán các tiểu đoàn cuối cùng c̣n lại của bọn Hamas ở Rafah và sẽ t́m cách để kiểm soát an ninh vô thời hạn đối với Dải Gaza, ngay cả sau khi cuộc xung đột đă kết thúc. Tuy nhiên, Israel vẫn chưa đạt được các mục tiêu chính là tiêu diệt tận dốc bọn Hamas và giải thoát nhiều con tin c̣n bị giam giữ trong cuộc tấn công thảm sát ngày 7/10 do bọn khủng bố Hamas đă gây ra.
Ngoài khu vực Rafah, các đơn vị của Israel vẫn đang chiến đấu với bọn phiến quân ở các khu vực khác của Gaza.
Liên Hiệp Quốc cho biết cuộc giao tranh ở Rafah đă khiến cho gần 1 triệu người phải đi sơ tán, hầu hết trong số họ đă sống trong điều kiện thiếu thốn mọi mặt và nhờ sự cứu trợ của nhiều quốc gia khác.
Người dân ở Rafah cho biết, giao tranh đang diễn ra ở trung tâm thành phố và ngoại ô Tel al-Sultan, cùng với khu vực nơi một cuộc tấn công của Israel cuối tuần qua đă giết chết 2 tên chóp bu Hamas ở đây, gây ra một đám cháy quét qua một khu trại dành cho người di tản, khiến cho có hàng chục người bị thiệt mạng. Israel cho biết họ đang cho điều tra và vụ cháy có thể do một vụ nổ phụ từ kho vũ khí đạn dược của bọn Hamas đă phát cháy nổ gây chết người.
Một bến tàu nổi dophía Hoa Kỳ cho xây dựng để tăng cường nguồn cứu trợ vào Gaza đă bị hư hại do thời tiết xấu và sóng lớn, một trở ngại khác đối với nỗ lực mang lương thực đến cho người Palestine đang trong t́nh trạng có thể bị chết đói nay mai. Các cửa khẩu trên đất liền của Gaza hiện do Israel hoàn toàn kiểm soát.
Hoa Kỳ và các đồng minh khác đă cảnh cáo về một cuộc tấn công toàn diện ở Rafah, với việc chính phủ Mỹ cho rằng điều này sẽ vượt qua "ranh giới đỏ" và từ chối cung cấp vũ khí tấn công cho một cam kết như vậy. Nhưng cho đến nay, Hoa Kỳ vẫn chưa cố gắng ngăn chặn bước tiến của quân đội Israel.
Tuần trước, Ṭa án Công lư Quốc tế đă ra lệnh cho Israel cho dừng cuộc tấn công Rafah trong khuôn khổ vụ kiên của Nam Phi khi cáo buộc Israel đang phạm tội diệt chủng đối với người Palestine ở Gaza, một lời cáo buộc mà phía Israel lên tiếng phủ nhận.
Binh sĩ Israel trên một chiếc xe tăng gần biên giới Israel-Gaza, ở miền Nam Israel, hôm thứ Tư, ngày 29 /5/2024. (Ảnh AP / Tsafir Abayov)
Theo Bộ Y tế Palestine, cuộc tấn công của Israel nhằm đáp trả vụ thảm sát ngày 7/10/23 đă giết chết ít nhất 36,096 người Palestine, không phân biệt giữa tay súng Hamas và thường dân. Israel cho biết họ đă tiêu diệt được 15,000 phiến quân Hamas cùng một hơn chục tên chóp bu chỉ huy của bọn Hamas này.
Nguồn: The Times Of Israel
