Thuốc trị tiểu đường bị mua ào ạt để làm giảm cân, gây khan hiếm thuốc cho bệnh nhân tiểu đường

[trungthuc]

Vì sự khan hiếm của loại thuốc giảm cân nổi tiếng Wegovy, có nhiều người Mỹ chuyển sang xài Ozempic, một loại thuốc trị tiểu đường type 2, bất chấp việc thuốc này không được chấp thuận cho mục đích làm giảm cân, khiến cho một số bệnh nhân tiểu đường gặp khó khăn trong việc mua loại thuốc trị bệnh này, theo AP hôm thứ Sáu, ngày 2/12/22.

Bác sĩ Paul Bradley, một bác sĩ nội khoa ở Atlanta, co cho biết tình trạng thiếu hụt thuốc tiểu đường Ozempic thực sự đang xảy ra. Các bệnh nhân khi được kê toa thuốc này phải đi mua tại rất nhiều cửa hàng mới có đủ thuốc dùng.

Trụ sở công ty dược phẩm Novo Nordisk ở Bagsvaerd, Đan Mạch. (Hình: Liselotte Sabroe/Scanpix/AFP via Getty Images)

Dược sĩ Erin Fox, giám đốc khoa dược tại đại học University of Utah Health và cũng là giáo sư tại College of Pharmacy, University of Utah, cho biết tình hình hiện nay rất không ổn định. Bệnh nhân phụ thuộc vào thuốc Ozempic, còn các cửa tiệm thì không biết khi nào nhận được hàng mới, hoặc khi nào tình trạng thiếu hụt này mới được giải quyết xong.

Cả hai loại thuốc này đều chứa hoạt chất semaglutide và được Cơ Quan Quản Trị Thực Phẩm và Dược Phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt cho các tình trạng bệnh lý khác nhau.

Semaglutide nằm trong nhóm thuốc thường được chích hằng ngày hoặc hằng tuần. Thuốc này hoạt động bằng cách gia tăng số lượng insulin trong cơ thể và mô phỏng một loại hormone được sản xuất tự nhiên nhắm vào vùng não nhằm điều chỉnh sự thèm ăn và cân đối số lượng thức ăn.

Wegovy được FDA thông qua vào tháng 6/2021, cho mục đích kiểm soát cân nặng mãn tính ở người trưởng thành. Còn Ozempic được thông qua vào năm 2017, với chức năng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đường huyết cho những người mắc bệnh tiểu đường type 2.

Giá cả của 2 loại thuốc này đều không hề rẻ. Chi phí cho thuốc Wegovy vào khoảng 1,400 USD/mỗi tháng, còn Ozempic là 900 USD/mỗi tháng, chưa tính tiền bảo hiểm y tế và các yếu tố khác. Cả hai thuốc này đều do hãng dược phẩm Novo Nordisk của Đan Mạch sản xuất.

Mặc dù có sự thiếu hụt thuốc, thế nhưng tin tốt là những người bị béo phì, khó giảm cân thì cuối cùng đã có thuốc kê toa hiệu quả cao cho họ, theo bác sĩ Beverly Tchang từ Trung Tâm Kiểm Soát Cân Nặng (CWCC) của trường Weill Cornell Medicine ở New York.

Bà Tchang cho biết, việc giảm cân cũng quan trọng như việc kiểm soát lượng đường trong máu, đồng thời khẳng định khi điều trị béo phì tức là đang điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh tiểu đường.

FDA phê duyệt sử dụng Wegovy cho người trưởng thành béo phì với chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 30 trở lên, hoặc người thừa cân có chỉ số BMI từ 27 với ít nhất một tình trạng liên quan đến cân nặng, chẳng hạn huyết áp cao, tiểu đường type 2 hoặc cholesterol cao.

Con số dữ liệu thử nghiệm lâm sàng cho thấy có ít nhất 50% số người dùng thuốc Wegovy giảm được 15% trọng lượng cơ thể, và 25% số người khác giảm được 20% trọng lượng cơ thể trở lên. Nhu cầu sử dụng Wegovy nhanh chóng vượt quá nguồn cung, khiến cho thuốc này ngày càng khan hiếm hơn.

Đến tháng 2/2022, Novo Nordisk tạm ngưng sản xuất thuốc Wegovy với liều 0.25 mg và 0.5 mg (liều dành cho người mới dùng) và tập trung cung cấp Wegovy với liều 2.4 mg (liều duy trì dành cho những người đã dùng).

Sau đó vào tháng Năm, khi FDA chấp nhận để hàm lượng trong Ozempic tăng lên 2 mg, tức là gần bằng Wegovy, thì có nhiều người lại đổ xô đi mua thuốc Ozempic.

Bác sĩ Catherine Welford Varney, một bác sĩ gia đình ở Charlottesville, Virginia, chỉ trích việc nhiều người cho rằng tình trạng thiếu thuốc là do những người mắc bệnh béo phì.

Bà cũng bác bỏ tuyên bố của Novo Nordisk rằng tình trạng khan hiếm thuốc Wegovy kéo dài là do "nhu cầu quá cao", đồng thời khẳng định bên cần phải chịu trách nhiệm là những công ty sử dụng lao động và các công ty bảo hiểm không muốn chi trả thuốc chống béo phì, cũng như các công ty dược phẩm lập kế hoạch quá kém cỏi.

Trong một bản tuyên bố, Novo Nordisk cho biết họ đang đầu tư ngắn hạn và dài hạn để giải quyết những thách thức tạm thời về nguồn cung cấp. Ngoài ra Novo Nordisk xác nhận rằng có một số cơ sở y tế đang kê thuốc Ozempic cho người muốn giảm cân. Tuy nhiên công ty không có "quảng cáo, gợi ý hoặc khuyến khích" sử dụng thuốc ngoài sự hướng dẫn trên bao bì.

Nếu thuốc Ozempic không có sẵn, bà Tchang cho biết sẽ chuyển hướng cho bệnh nhân tiểu đường sang một loại thuốc semaglutide khác. Đó có thể là chích Trulicity một lần mỗi tuần hoặc chích Victoza hằng ngày.

Ngoài ra hiện nay đang có một loại thuốc đưa ra nhiều hứa hẹn tốt khác, vừa điều trị tiểu đường vừa giúp làm giảm cân. Đó là thuốc truyền bằng đường chích Mounjaro của Eli Lilly & Co.’s, được FDA phê duyệt vào tháng Năm vừa qua.