02/06/21
Chỉ tám ngày trước khi phiên tòa bãi chức thứ hai xẩy ra, cựu tổng thống Donald Trump đã phải thuê một đội luật sư hoàn toàn mới sau khi Trump và nhóm luật sư trước đó của ông, bao gồm các luật sư ở tiểu bang Nam Carolina Karl S. “Butch” Bowers Jr. và bốn luật sư khác, đã đi đến quyết định chia tay vì những bất đồng về chiến lược biện hộ. Trump đã muốn nhóm luật sư trên đưa ra luận cứ trong phiên tòa rằng ông thực sự thắng cử. Nhưng để làm như vậy thì nhóm luật sư do Bowers đứng đầu cần phải trích dẫn những tuyên bố sai lệch về gian lận bầu cử thay vì tập trung vào luận cứ việc luận tội một tổng thống đã rời nhiệm sở là vi hiến, theo Josh Dawsey, Tom Hamburger và Amy Gardner của tờ Washington Post.
Quá trình tập hợp nhóm luật sư biện hộ cho phiên tòa luận tội của Trump từ khởi đầu đã gặp khó khăn. Không có thành viên nào trong nhóm bào chữa trong cuộc luận tội đầu tiên của Trump do Jay Sekulow đứng đầu và cựu cố vấn Bạch cung Pat Cipollone đã tỏ ra quan tâm. Jonathan Turley, người bảo vệ Trump trong các phiên điều trần tại Hạ viện về bản luận tội bãi nhiệm đầu tiên của ông cũng đã từ chối đại diện cho cựu tổng thống.
Sau khi nhóm pháp lý do Bowers đứng đầu ra đi, Trump đã thay thế họ đó bằng hai luật sư mới, Bruce L. Castor Jr., ở Pennsylvania, và David Schoen, ở Alabama. Cả hai luật sư này đều có quan hệ với các bị cáo đã từng gây tranh cãi. Castor là luật sư ở quận Montgomery County, Pennysylvia, người đã từng từ chối truy tố Bill Cosby về tội hiếp dâm, còn Schoen thì đã đại diện cho Roger Stone, bị cáo về tội cản trở, tuyên bố sai và giả mạo nhân chứng và Jeffrey Epstein, bị cáo về tội buôn bán trẻ em làm mãi dâm.
Cả hai luật sư nói trên hiện có một tuần để chuẩn bị trước khi phiên tòa luận tội Trump bắt đầu. Cả hai luật sư này cho thấy họ đang áp dụng đề xuất của nhóm luật sư cũ.
Phát biểu với The Post, Schoen cho biết “Tôi không phải là người sẽ đưa ra lý thuyết gian lận bầu cử” mà thay vào đó sẽ là “vũ khí hóa quá trình luận tội.”
Sự kiện cựu tổng thống Trump phải chấp nhận việc nhóm luật sư mới áp dụng đề xuất của nhóm luật sư cũ cho thấy Trump đang gặp phải những khó khăn trong việc đưa ra một đội ngũ bảo vệ vững chắc khi chỉ còn một tuần trước khi phiên tòa luận tội ông bắt đầu.
Trump bị đưa ra xét xử sau khi 10 đảng viên Cộng hòa tham gia cùng với đảng Dân chủ tại Hạ viện vào tháng trước đã thông qua một nghị quyết để luận tội Trump vì đã đưa ra những tuyên bố không có chứng minh rằng gian lận cử tri đã khiến ông ta thất cử và kêu gọi những người ủng hộ ông tuần hành đến Điện Capitol để phản đối chứng nhận của cử tri đoàn khẳng định Joe Biden là tổng thống vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Một đám đông người ủng hộ Trump đã xông vào Quốc Hội, gây ra cái chết của một sĩ quan cảnh sát và bốn người khác. Những kẻ bạo loạn này đã đe dọa xử dụng bạo lực đối với cựu Phó Tổng thống Mike Pence, và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi.
Vào tuần trước Trump gần như chắc chắn được Thượng Viện tuyên bố trắng án sau khi 45 trong số 50 thượng nghị sĩ Cộng Hòa đã bỏ phiếu để ủng hộ việc loại bỏ phiên tòa bãi nhiệm “tổng thống sau nhiệm kỳ” với lý do vi hiến. Để kết tội Trump ít nhất cần có 17 đảng viên Cộng hòa bỏ phiếu đồng tình luận tội với tất cả 50 đảng viên Dân chủ.
Trong phiên tòa luận tội vào tuần tới, bắt đầu vào ngày 9 tháng 2/ 2021, luật sư của Trump sẽ phải đối đầu với một nhóm các nhà quản lý luận tội thuộc đảng Dân chủ. Những người này được biết là đã thu thập một loạt các bằng chứng tài liệu và hình ảnh cho thấy mối liên hệ trực tiếp giữa lời khích động của Trump và bạo lực diễn ra khi những người ủng hộ ông lùng sục Quốc Hội vào ngày 6 tháng 1. Mục đích là để làm nền tảng cho cáo buộc rằng cựu tổng thống Trump đã khơi ra bạo loạn nhằm tạo lợi ích chính trị cá nhân và làm tổn hại cho quốc gia.
Trong bản tóm tắt dài 77 trang các nhà quản lý luận tội thuộc đảng Dân chủ đã viết: "Nếu gây ra một cuộc bạo động nổi dậy chống lại Phiên họp chung của lưỡng viện Quốc hội sau khi bị thất bại trong một cuộc bầu cử không phải là một tội đáng bị bãi nhiệm, thì khó có thể hình dung đó là tội gì.”
Tranh cãi trước lập luận rằng “phiên tòa không hợp lệ,” các nhà quản lý luận tội đã viết rằng không có bất cứ điều khoản nào của Hiến pháp về ‘Ngoại lệ tháng Giêng’ cho một tổng thống sau khi đã rời nhiệm kỳ, là ông ta không thể bị kết án sau khi đã phạm tội. Theo đó, một tổng thống phải trả lời một cách toàn diện về các việc làm của mình trong nhiệm kỳ, từ ngày đầu tiên cho đến ngày cuối cùng nắm quyền. Các nhà quản lý đã trích dẫn các ví dụ trong đó Thượng viện đã xét xử các quan chức đã rời nhiệm sở, mặc dù không có ai trong số họ là tổng thống, và một nhóm các quan chức và học giả bảo thủ, để đưa ra quan điểm rằng sự ra đi hoặc từ chức không phải là cách để thoát tội. Thêm vào đó, “Tổng thống Trump đang tại vị vào thời điểm ông ấy bị luận tội," Thượng viện không có lựa chọn nào khác ngoài việc tiến hành.
Các nhà quản lý luận tội của đảng Dân Chủ cũng cảnh báo rằng hậu quả của việc áp dụng một phương thức ngoại lệ đối với trường hợp mà họ đang đối mặt sẽ rất nghiêm trọng.
“Nếu Thượng viện không xét xử Tổng thống Trump (và kết tội ông ấy) thì tức là thượng viện có thể lâm vào tình trạng bị hiểu là tuyên bố với tất cả các Tổng thống tương lai rằng sẽ không có hậu quả, không có trách nhiệm, và thực thế không có phản ứng nào của Quốc hội nếu họ vi phạm lời thề ' giữ gìn, che chở và bảo vệ 'Hiến pháp' trong những tuần lễ cuối cùng trong nhiệm kỳ của họ.
Các luật sư bào chữa mới của Trump đã đệ trình một phản hồi dài 14 trang đối với bài luận tội 77 trang của Hạ viện, phủ nhận việc Trump đã kích động đám đông tại cuộc biểu tình ngày 6 tháng 1 để xông vào Điện Capitol và "tham gia vào hành vi phá hoại". Trong khi ngừng lại không xử dụng những tuyên bố vô căn cứ của Trump rằng cuộc bầu cử đã bị gian lận, các luật sư của cựu tổng thống tuy nhiên đã lập luận rằng việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận đã cho phép Trump đưa ra những cáo buộc, rằng gian lận lớn đã dẫn đến thất bại của ông mà không bị phạt tội, một tuyên bố mà đã được những người ủng hộ Trump lập lại khi họ đập phá Quốc Hội vào ngày 6 tháng 1/ 2021.
“Tổng thống thứ 45 thực hiện quyền Tu chính án đầu tiên của mình theo Hiến pháp để bày tỏ tin tưởng rằng kết quả bầu cử là đáng ngờ,” Và, "không có đủ bằng chứng để một luật gia phải chăng, có thể kết luận rằng các tuyên bố của Tổng thống thứ 45 là chính xác hay không và do đó ông ta đã phủ nhận chúng là sai", các luật sư của Trump nói thêm.
Ngày thứ ba 2 tháng 2/2021, phía Dân chủ nắm lấy sự kiện những lời Trump tố cáo gian lận bầu cử vô bằng cớ được ghi trong bản liệt kê những tài liệu tham khảo của các luật sư bào chữa cho Trump, đã chỉ ra qua lời của thượng nghị sĩ lãnh đạo đa số Thượng viện Charles Schumer rằng “họ không có luận cứ nào chống sự buộc tội cả”
Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (R-Kentucky) trong khi đó, nói rằng ông có kế hoạch lắng nghe các tranh luận vào tuần tới. McConnell đã bỏ phiếu vào tuần trước với hầu hết các đảng viên Cộng hòa về một đề nghị không thành công khi tuyên bố luận tội một cựu tổng thống là vi hiến, nhưng hôm thứ Ba 2 tháng 2 /2021, ông đã nói, "Tôi nghĩ đó là một câu hỏi hiến pháp thú vị."
Rõ ràng phiên tòa luận tội cựu tổng thống Trump vào tuần tới sẽ rất thú vị, sẽ thu hút được mọi sự chú ý của người dân Hoa Kỳ cũng như thế giới về việc xét xử một cựu tổng thống với tội danh kích động bạo lực trong khi đương nhiệm cho lợi ích cá nhân với cái giá của quốc gia. Thú vị vì những lý luận bao che vòng vo và những kết tội phải đạo chính trị đối với một tổng thống nói năng huỵch tẹt nhưng có sức mạnh kích thích đám đông như tiếng huýt suỵt chó. Kết quả cụ thể là hiện tượng tấn công vào tòa nhà Quốc hội ngày 6 tháng 1/2021 chưa từng xẩy ra trong lịch sử Mỹ.
Tuệ Vân
Ngày 3 tháng 2 năm 2021.
(bức tranh vân cẩu)
