Mỹ cắt giảm hơn 700 triệu USD tài trợ pin, gây lo ngại cho tương lai xe điện

[Romano]

Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (U.S. Department of Energy) đã bất ngờ hủy bỏ hơn 700 triệu USD các khoản tài trợ dành cho sản xuất pin và các dự án công nghệ bên trong động cơ ô tô điện, động thái khiến nhiều người lo ngại rằng Mỹ đang để “mở cửa dẫn đầu” cho Trung Quốc trong cuộc đua xe điện.
Nguyên nhân cắt tài trợ và phản ứng chính trị
Ngày càng rõ ràng rằng Trung Quốc đang dẫn đầu cuộc đua toàn cầu về đổi mới xe điện và pin. Với việc Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (DOE) cắt giảm các khoản tài trợ lớn dưới thời Biden, khoảng cách đó có thể còn nới rộng hơn nữa.

Theo báo cáo, trong đầu tháng 10/2025, người phát ngôn của DOE, Ben Dietderich, đã hủy các khoản tài trợ hơn 700 triệu USD ban đầu được trao theo chính sách tài trợ sản xuất pin trong gói hạ tầng và chuỗi cung ứng. Trong số 700 triệu USD tiền tài trợ, 316 triệu USD đã được trao cho Ascend Elements để hỗ trợ sản xuất các bộ phận từ pin EV tái chế tại một nhà máy trị giá 1 tỷ USD ở Kentucky.

Ngoài ra, 57,7 triệu USD đã được trao cho American Battery Technology để hỗ trợ xây dựng một nhà máy sản xuất lithium hydroxide cho pin tại Nevada. 117 triệu USD đã được trao cho Anovion để hỗ trợ sản xuất than chì tổng hợp cho cực dương của pin lithium-ion.
DOE lý giải rằng các dự án này “không đáp ứng các mốc tiến độ”, “không đủ khả năng kinh tế” hoặc “không mang lại lợi tức tích cực cho người đóng thuế”. Các đại biểu đảng Dân chủ đã phản đối mạnh mẽ, cho rằng DOE vượt quyền và làm suy yếu mục tiêu tăng cường sản xuất pin trong nước. 

Tác động tới ngành pin và cuộc đua EV toàn cầu
Theo E&E của Politico, việc hủy bỏ các khoản tài trợ này sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch xây dựng các nhà máy lớn ở các tiểu bang bao gồm Missouri và Kentucky. Động thái cắt giảm tài trợ này có thể tạo ra tác động sâu rộng: trong bối cảnh ngành pin toàn cầu đang cạnh tranh gay gắt, đặc biệt với Trung Quốc đang dẫn đầu về sản xuất pin lithium-ion và hướng tới pin thể rắn, việc Mỹ rút lui một phần khoản hỗ trợ lớn có thể khiến khoảng cách công nghệ & sản xuất rộng hơn.

Các công ty Mỹ từng được trao tài trợ đang phải xem xét lại dự án hoặc tìm nguồn vốn tư nhân thay thế. Ví dụ, Ascend Elements vẫn tiếp tục dự án tại Kentucky dù tài trợ bị hủy. Việc trì hoãn hoặc hủy hỗ trợ có thể ảnh hưởng tới các mục tiêu đầy tham vọng của Mỹ về xe điện, sản xuất pin trong nước và giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng nước ngoài.