Mỹ đă chỉ đích danh công ty của Trung Quốc bán các linh kiện xe chở tên lửa cho Triều Tiên, loại xe đă được Triều Tiên phô diễn trong lễ duyệt binh hồi cuối tuần trước ở thủ đô B́nh Nhưỡng.
Xe chở tên lửa 8 trục được Triều Tiên tŕnh diễn hôm 15/4/2012 được cho là mang kiểu dáng thiết kế của Trung Quốc hay thậm chí được nhập từ Trung Quốc. Một quan chức cấp cao Mỹ cho biết nước này đă có bằng chứng xác thực việc công ty Tam Giang Hồ Bắc (Hubei Sanjiang) của Trung Quốc đă bán các linh kiện xe chở tên lửa cho Triều Tiên, nhưng không phải v́ mục đích quân sự.
Cũng theo quan chức trên, linh kiện được bán cho phía Triều Tiên là các bộ phận cấu thành khung xe. Tuy nhiên, do thương vụ mua bán chỉ nhằm mục đích thương mại nên không bị coi là hành động cố ư vi phạm các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc (LHQ).
Chính quyền của Tổng thống Barack Obama cho biết sẽ truyền tải những quan ngại đến Bắc Kinh và gây sức ép để buộc Bắc Kinh phải thắt chặt việc tuân thủ lệnh cấm của LHQ từ nay về sau.
Thương vụ mua bán này được phanh phui trong bối cảnh căng thẳng về vụ phóng tên lửa bất thành hôm 13/4 của Triều Tiên đă làm dấy lên những quan ngại ở Washington về việc Bắc Kinh không hoàn toàn tuân thủ lệnh cấm bán vũ khí cho B́nh Nhưỡng.
Nghi ngờ xuất hiện sau khi tờ New York Times đăng tải kết luận của giới chức Mỹ về nguồn gốc các linh kiện của hệ thống xe chở tên lửa, đặc biệt là chiếc xe to nhất trong đoàn diễu binh, đă được Triều Tiên phô diễn tại lễ duyệt binh ở B́nh Nhưỡng hôm 15/4 vừa qua. Theo một số quan chức Mỹ, chiếc xe chở tên lửa 8 trục hiện đại xuất hiện trong đoàn diễu binh mang kiểu dáng thiết kế của Trung Quốc hay có thể c̣n có xuất xứ từ Trung Quốc, đồng minh lớn nhất của Triều Tiên hiện nay.
Thậm chí, trong phiên điều trần trước Quốc hội hôm 19/4, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Leon Panetta c̣n cho rằng Trung Quốc đă trợ giúp chương tŕnh tên lửa của Triều Tiên dưới h́nh thức “trao đổi thương mại và kỹ thuật. Tuy nhiên, ông Panetta không nói cụ thể các h́nh thức trao đổi đó là ǵ và được thực hiện từ khi nào.
Tuy nhiên, Trung Quốc đă bác bỏ mọi cáo buộc vi phạm lệnh cấm của LHQ.
Sau hai vụ thử hạt nhân của Triều Tiên lần lượt vào các năm 2006 và 2009, Hội đồng Bảo an LHQ đă ra hai nghị quyết 1718 và 1874 cấm tất cả các nước không được giúp đỡ Triều Tiên phát triển tên lửa đạn đạo, tiến hành các hoạt động hạt nhân cũng như trang bị các loại vũ khí hạng nặng dưới mọi h́nh thức.
Vũ Anh Theo Reuters