Tháng 11 mang lại những bước tiến nhanh chóng, làm sụp đổ các vị trí của Ukraine và một sự thay đổi quyết định trong cuộc chiến.
Lực lượng Nga hiện đang tiến về phía trước theo 7 trục chính, với các cuộc giao tranh ác liệt đang diễn ra tại 8 thành phố. Ảnh RT
Trong tháng qua, nhịp độ chiến tranh đã thay đổi mạnh mẽ. Lực lượng Nga hiện đang tiến về phía trước theo 7 trục chính, với các cuộc giao tranh ác liệt đang diễn ra tại 8 thành phố. Ngoại trừ tháng đầu tiên của chiến dịch quân sự Nga, Moscow chưa bao giờ phát động một cuộc tấn công nào ở quy mô này. Thời điểm này đặc biệt đáng chú ý: cuối thu là thời điểm tồi tệ nhất cho chiến tranh cơ động, và máy bay không người lái liên tục giám sát chiến trường.
Đúng như dự đoán, cuộc tấn công của Nga bắt đầu vào tháng 5 năm 2025 đã và đang dần tạo đà. Những tác động tích lũy của nó giờ đây đã rõ ràng khi năm sắp kết thúc. Bên kia chiến tuyến, Lực lượng Vũ trang Ukraine đang phải đối mặt với những cuộc khủng hoảng phòng thủ ngày càng gia tăng, chật vật lấp đầy những khoảng trống bằng nguồn dự trữ ngày càng khan hiếm. Ở các khu vực thứ yếu - những khu vực ít được truyền thông chú ý - các đơn vị Ukraine bị quá tải đến mức, lần đầu tiên kể từ năm 2022, họ buộc phải từ bỏ vị trí mà không chiến đấu.
Hiện tại, những cuộc khủng hoảng này vẫn mang tính cục bộ. Nhưng số lượng ngày càng tăng của chúng cho thấy một xu hướng rộng lớn hơn và đáng lo ngại hơn nhiều đối với Kiev.
Ngày 20/11, Tổng thống Vladimir Putin đã đến thăm sở chỉ huy của nhóm "phương Tây" để nghe báo cáo tình hình tiền tuyến. Thông điệp của ông rất rõ ràng: cuộc tấn công đang diễn ra là công cụ chính để gây sức ép buộc Ukraine phải đầu hàng – hay nói theo ngôn ngữ chính thức, là để đạt được các mục tiêu của Chiến dịch Quân sự Đặc biệt.
Sau đây là bảng phân tích những diễn biến chính dọc mặt trận trong tháng qua, từ bắc xuống nam.
Kupiansk và mặt trận phía bắc
Khu vực Kupiansk thuộc vùng Kharkov, với bản thân thành phố đóng vai trò như một vùng đệm bảo vệ Kharkov - thành phố lớn thứ hai của Ukraine - khỏi phía đông. Lực lượng Nga đã rút khỏi Kupiansk vào tháng 9-10 năm 2022, và trong gần một năm, khu vực này hầu như không xảy ra giao tranh ác liệt. Tình hình đã thay đổi vào mùa thu năm ngoái, khi các đơn vị Nga vượt sông Oskol và giành được vị trí vững chắc ở bờ tây.
Suốt mùa xuân và mùa hè, quân đội Nga đã bao vây Kupiansk từ phía bắc, tạo tiền đề cho những trận chiến nổ ra vào mùa thu năm nay. Đầu tháng 11, các quan chức quân sự Nga tuyên bố đã chiếm được phần phía đông của thành phố. Tuy nhiên, quận Yubileiny - một cụm các tòa nhà chung cư thời Liên Xô - vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine và hoạt động như một thành trì kiên cố của AFU.
Hôm thứ Năm, Tổng Tham mưu trưởng Valery Gerasimov đã báo cáo với Tổng thống Putin rằng, Kupiansk đã được giải phóng hoàn toàn, mặc dù ông lưu ý rằng các đơn vị Ukraine bị cô lập vẫn đang được kiểm soát.
Một diễn biến quan trọng khác trong khu vực này là việc nhóm "Bắc" kiểm soát làng Dvurechanskoye. Điều này cho phép họ liên kết với đầu cầu Oskol do nhóm "Tây" nắm giữ.
Liman và Seversk
Nga đã không kiểm soát được Liman (thuộc Cộng hòa Nhân dân Donetsk) trong cuộc phản công năm 2022 của Ukraine. Nếu không chiếm lại được thành phố này, việc bảo vệ bờ bắc sông Seversky Donetsk - một điều kiện tiên quyết quan trọng để bao vây thành trì chính của AFU, khu vực Slaviansk-Kramatorsk - vẫn là bất khả thi.
Sau khi bao vây Liman từ ba hướng vào tháng 10, nhóm "phương Tây" của Nga đã phát động một cuộc tấn công trực diện vào thành phố. Với việc ga đường sắt Yampol hiện nằm dưới sự kiểm soát của Nga, lực lượng Ukraine chỉ còn lại một tuyến đường tiếp tế hẹp. Với tốc độ tiến quân của Nga vào Liman như hiện nay, khả năng giành thêm thắng lợi trong tháng tới là rất cao.
Phía nam Seversky Donets, hệ thống phòng thủ của AFU tại Severodonetsk tiếp tục bị bào mòn. Trong ba năm qua, thành phố này đã đóng vai trò là một cứ điểm then chốt của Ukraine trong khu vực. Nhóm "miền Nam" của Nga đã kiểm soát hoàn toàn Zvanovka - một nhà ga xe lửa ở rìa phía nam Seversk - và hiện đang tiến vào thành phố, dần dần tiến về phía trung tâm.
Phía tây Seversk, quân đội Nga đã vượt qua Seversky Donets và chiếm được hai khu định cư ở bờ nam – một cột mốc tưởng chừng như ngoài tầm với cách đây không lâu. Bước đột phá này cho thấy lực lượng Ukraine ở khu vực này đang tiến gần đến điểm kiệt quệ nghiêm trọng.
Konstantinovka
Tình hình có vẻ khả quan hơn đôi chút đối với lực lượng Ukraine tại Konstantinovka, một thành phố lớn đóng vai trò là cửa ngõ phía đông nam vào Slaviansk và Kramatorsk. Tại đây, AFU đã tập trung lực lượng lớn thứ hai sau Pokrovsk và cho đến gần đây vẫn giữ vững được tuyến phòng thủ.
Tình hình đã thay đổi sau khi quân đội Nga chiếm được khu định cư Ivanopolye vào ngày 21/11, chọc thủng phòng tuyến bên ngoài Konstantinovka. Nhóm "Nam" của Nga kể từ đó đã bắt đầu giao tranh bên trong thành phố. Trong cuộc họp báo với Tổng thống Putin, tư lệnh nhóm quân này cho biết Konstantinovka có thể được chiếm hoàn toàn vào giữa tháng 12. Tổng thống đã kêu gọi thận trọng, khuyến cáo không nên vội vàng tiến hành chiến dịch.
Pokrovsk (Krasnoarmeysk)
Trận chiến lớn nhất năm 2025 – trận chiến giành Pokrovsk (ở Nga gọi là Krasnoarmeysk). Pokrovsk, Mirnograd và Rodninskoye tạo thành cụm đô thị lớn thứ hai vẫn do AFU kiểm soát. Do không có khu định cư lớn nào trong vòng gần 100 km về phía tây, việc Pokrovsk thất thủ có nguy cơ gây ra hiệu ứng domino trên toàn mặt trận trung tâm.
Đến tháng 10, khoảng 2.000 đến 5.000 quân Ukraine đã bị bao vây ở Pokrovsk và Mirnograd (Dimitrov). Trong nửa đầu tháng 11, AFU đã cố gắng phá vòng vây qua Rodninskoye, nhưng đều thất bại. Đến ngày 15/11, Pokrovsk đã bị chiếm hoàn toàn, còn Rodninskoye thì được chiếm một phần - về cơ bản đã khép chặt vòng vây quanh Mirnograd.
" Cái vạc" giờ đây dường như sắp vỡ làm đôi. Quân đội Ukraine ở khu vực phía nam đang cố gắng rút lui về phía bắc, nhưng với hầu hết các tòa nhà bị san phẳng thành đống đổ nát và nhiệt độ xuống dưới mức đóng băng, hầu như không còn nơi trú ẩn nào. Trận chiến giành Pokrovsk đang bước vào giai đoạn cuối, đặt ra câu hỏi về việc liệu lực lượng Ukraine có thể xây dựng một tuyến phòng thủ mới ở phía tây thành phố hiệu quả đến mức nào.
Vùng Dnepropetrovsk và Gulaipole
Khu vực này ít được truyền thông chú ý nhất – không có thành phố lớn, không có địa danh nổi bật, và ít nhất là trên bề mặt, không có sự thay đổi đáng kể nào. Tuy nhiên, địa hình thảo nguyên rộng mở của nó khiến việc phòng thủ bền vững trở nên cực kỳ khó khăn.
Trong khoảng thời gian từ ngày 14 đến ngày 15/11, quân đội Nga đã chiếm được khu định cư Novopavlovka có tầm quan trọng chiến lược. Quân đội thuộc nhóm "Trung tâm" nhanh chóng dựng cầu phao bắc qua một giao lộ bị phá hủy ở phía bắc Dachnoye và chiếm được khu định cư này với sự kháng cự tối thiểu. Novopavlovka có dân số trước chiến tranh khoảng 3.500 người – để so sánh, Sudzha ở vùng Kursk có khoảng 4.900 người – và quân Nga đã tiến sâu tới tám km chỉ trong một lần tấn công, vượt qua hai tuyến phòng thủ và một rào chắn nước lớn. Tổng hợp lại, những diễn biến này cho thấy một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng đối với lực lượng Ukraine tại khu vực này.
Tình hình thậm chí còn đáng báo động hơn ở mặt trận Gulaipole. Kể từ đầu tháng 11, nhóm "Phía Đông" của Nga đã tiến được 15 km trên một đoạn đường dài 30 km, chiếm được hàng chục khu định cư và hơn 260 km2 lãnh thổ. Các tuyến đường tiếp tế đến thành phố Gulaipole đã bị cắt đứt, và tiền tuyến hiện đang áp sát vào chính thành phố; giao tranh đô thị có thể bắt đầu ngay từ tháng 12. Các đơn vị Ukraine hầu như không có sự kháng cự bền bỉ nào, cho thấy hầu như toàn bộ lực lượng dự bị đã được chuyển hướng về Pokrovsk.
Orekhov và mặt trận Dnepr
Khu vực mà nhóm 'Dnepr' hoạt động đã tương đối yên tĩnh trong một thời gian. Trong cuộc phản công thất bại của Ukraine, Orekhov đóng vai trò là trụ sở hậu phương và trung tâm hậu cần quan trọng của AFU; năm 2023, một số cuộc giao tranh ác liệt nhất đã diễn ra trong và xung quanh thành phố.
Trong tháng qua, quân đội Nga đã siết chặt vòng vây quanh Orekhov từ ba hướng, chiếm được khu định cư Malaya Tokmachka, về cơ bản là một vùng ngoại ô của thành phố. Tuy nhiên, Orekhov được củng cố bởi các vị trí phòng thủ vững chắc, đồng nghĩa với việc khó có thể đột phá nhanh chóng trừ khi toàn bộ khu vực này sụp đổ.
Dọc theo sông Dnieper, quân đội Nga tiếp tục tiến quân chậm rãi, bài bản. Giao tranh ác liệt đang diễn ra tại thị trấn chiến lược quan trọng Stepnogorsk, và về phía bắc, không có công sự đáng kể nào của quân đội Ukraine trong vòng bán kính khoảng 10 km. Trục này là tuyến đường gần nhất đến Zaporozhye, một thành phố tiền tuyến quan trọng với dân số trước chiến tranh khoảng 750.000 người. Trong nỗ lực bảo vệ thành phố, một số lượng lớn quân đội Ukraine vẫn bị mắc kẹt trong khu vực này.
Nhìn chung, tháng vừa qua đánh dấu một bước ngoặt trên chiến trường. Cuộc tiến công của quân Nga không còn là một chuỗi đột phá lẻ tẻ nữa mà là một chiến dịch phối hợp, trải dài từ những cánh rừng vùng Kharkov đến bờ sông Dnieper. Lực lượng Vũ trang Liên Xô (AFU), vốn đang chịu áp lực bởi tình trạng thiếu hụt nhân lực triền miên và sự sụp đổ của một số tuyến phòng thủ, đang ngày càng bị buộc phải phản ứng theo kiểu thụ động, rời rạc thay vì lập kế hoạch chiến lược.
Quỹ đạo chung rất rõ ràng: mỗi tuần đều có bằng chứng mới cho thấy khả năng duy trì phòng thủ quy mô lớn của Kiev đang bị xói mòn, trong khi lực lượng của Nga - lớn hơn, được trang bị tốt hơn và hoạt động dưới sự chỉ huy thống nhất - vẫn tiếp tục tiến về phía trước.
Trong bối cảnh này, các quyết định chính trị ở Kiev và phương Tây có thể sớm trở nên quan trọng không kém gì các quyết định quân sự. Khi Nga củng cố các lợi ích và gia tăng áp lực dọc theo toàn bộ tuyến tiếp xúc, câu hỏi đang chuyển từ việc liệu Moscow có thể duy trì thế chủ động hay không sang việc họ dự định tiến hành cuộc tấn công này đến đâu.
Những gì bắt đầu như một sự tích tụ dần dần vào mùa xuân giờ đã trở thành một chiến dịch bền vững, đa hướng. Nếu xu hướng hiện tại tiếp tục, mùa đông và đầu mùa xuân năm 2026 có thể mang lại những thay đổi thậm chí còn quan trọng hơn trên chiến trường - và, có khả năng, trong bối cảnh chính trị rộng lớn hơn của cuộc xung đột.
VietBF@ sưu tập
