TP - Đề thi môn ngữ văn vào lớp 10 tại TPHCM năm nay đă đề nghị học sinh bày tỏ quan điểm của ḿnh về thói vô cảm, thông qua hai t́nh huống ứng xử của con cái với chính cha mẹ ḿnh.
H́nh ảnh đau ḷng này có thể thấy khắp Việt Nam. Các "Quan phụ mẫu của dân có động ḷng"?
Người mẹ bị ngă xe, cô bé 15 tuổi thờ ơ đứng nh́n; cậu con trai thuộc làu sở thích cùng cách ăn mặc của ca sĩ hâm mộ, trong khi mù tịt về nghề nghiệp và sở thích của chính những người sinh thành ra ḿnh.
Đáng lưu ư những câu chuyện đáng chê trách kiểu này đang xảy ra khá phổ biến, nhất là tại các gia đ́nh ở đô thị lớn có mức sống khá giả.
Trước đó, đề văn nghị luận xă hội về “Thói dối trá là biểu hiện của sự suy thoái về đạo đức trong đời sống xă hội” cũng đă được Bộ GD&ĐT đưa vào đề thi quốc gia môn ngữ văn trong đợt thi tốt nghiệp THPT vừa qua.
Trước hết đây là biểu hiện đáng mừng trong việc thay đổi cách dạy văn và học văn trong trường phổ thông, tránh lối học vẹt, sáo rỗng, xa rời thực tiễn cuộc sống; tránh được cách dạy rập khuôn, máy móc, thậm chí áp đặt ở một lĩnh vực vốn rất cần lối tư duy độc lập, sáng tạo.
Hiện tượng cả một lớp tiểu học nhất loạt tả về cây hoa phượng, với câu mở đầu “Một trong những loài hoa em thích nhất là hoa phượng...” khi làm đề văn “hăy tả về loài hoa mà em yêu thích nhất” không hề hiếm.
Lư do đơn giản v́ cô giáo đă dạy như thế, đă vô t́nh “bắt” các em chỉ được thích mỗi loài hoa phượng. Vô h́nh trung, càng học tư duy của các em càng bị xơ cứng trong lối hành văn, lối cảm thụ văn học.
Hậu quả là, nhiều học sinh sau khi tốt nghiệp lớp 12, thậm chí cả đại học, vẫn không viết lên được chính kiến của ḿnh một cách sâu sắc về bất kỳ một vấn đề nào.
Điều này lư giải, v́ sao khả năng viết một bài luận của HS Việt Nam thường thua kém so với HS của nhiều nước có nền giáo dục tiên tiến.
Song đáng chú ư, những căn bệnh đáng lo ngại nhất trong đời sống văn hóa xă hội hiện nay đă lần lượt được các chuyên gia giáo dục đưa vào đề thi cho tuổi học tṛ.
Điều này cho thấy, tư duy hay triết lư giáo dục dường như đă bắt đầu có sự thay đổi theo chiều hướng tích cực. Đó là việc rèn luyện đạo đức, lối sống, dạy cách làm người đă được chú trọng hơn, thay v́ nhồi nhét một mớ kiến thức suông.
Đă đến lúc, những hành vi và lối sống văn minh, có trách nhiệm với gia đ́nh, cộng đồng và xă hội phải được dạy dỗ một cách chu đáo trong nhà trường.
Những vấn nạn nhức nhối mà cả xă hội đang quan tâm như thói giả dối, nạn tham nhũng, quan liêu... cũng rất cần được các công dân tương lai hiểu biết để rồi biết cách pḥng tránh, trừ diệt trong tương lai.
Trang bị đầy đủ không chỉ kiến thức mà c̣n đạo đức, trách nhiệm công dân để các công dân Việt tương lai đủ trí tuệ, sức mạnh và bản lĩnh tiếp bước cha ông, đưa đất nước phát triển chính là mục tiêu cuối cùng của sự nghiệp giáo dục, chứ hoàn toàn không phải là những tỉ lệ đỗ tốt nghiệp “đẹp” đến mức đáng lo ngại như hiện nay.
Đằng sau những con số 99, 100% kia biết đâu lại đang làm hỏng chính nhân cách các em v́ thói giả dối, v́ bệnh thành tích ?
Việt Hùng
TPO