Quan hệ với ông Trump rạn nứt, đây là kịch bản xấu nhất châu Âu phải đối mặt

[therealrtz]

Bộ Tư lệnh châu Âu của Mỹ cho biết, số lượng binh sĩ Mỹ đóng ở châu lục này đã dao động trong khoảng từ 75.000 đến 105.000 kể từ năm 2022, với khoảng 63.000 quân nhân được phân công thường trực. Ngoài ra, Washington và các đồng minh cũng triển khai 8.000 binh sĩ tới các quốc gia NATO giáp biên giới Nga, bao gồm Ba Lan và các nước vùng Baltic.

Bên cạnh lực lượng quân sự, Mỹ còn đưa hàng loạt khí tài hiện đại đến các căn cứ ở châu Âu, góp phần củng cố năng lực phòng thủ của liên minh NATO và duy trì sự hiện diện chiến lược tại khu vực.

Theo bà Camille Grand, cựu quan chức NATO hiện làm việc tại Hội đồng Đối ngoại Châu Âu, sự hiện diện của họ biểu trưng cho “cam kết an ninh của Mỹ với châu Âu”.

Các nhà lãnh đạo châu Âu đang phải đối mặt với nhiều câu hỏi chưa có lời giải về những gì Tổng thống Donald Trump dự định làm với quân đội Mỹ trên "lục địa già”. Giới quan sát lập luận rằng, quyết định rút quân của Nhà Trắng có thể dao động từ một động thái mang tính biểu tượng cho đến kịch bản tồi tệ nhất mà phương Tây có thể nghĩ tới, tùy lượng số lượng và tốc độ rút quân.


Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth. Ảnh: The New York Times

Châu Âu lo ngại điều gì?

Cuộc họp gần đây giữa các đồng minh NATO với Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth càng củng cố nghi ngại rằng Washington có thể sẽ rút hàng nghìn quân khỏi châu Âu trong những năm tới. Ông Hegseth nhấn mạnh rằng các đồng minh châu Âu nên chuẩn bị tinh thần cho một cuộc đánh giá và tái cơ cấu lực lượng, khi Mỹ chuyển hướng ưu tiên chiến lược và mong muốn châu Âu đảm nhận nhiều trách nhiệm an ninh hơn.

Mặc dù các quan chức trong chính quyền ông Trump đã tìm cách trấn an rằng nước này chưa có kế hoạch rút quân ngay lập tức nhưng cách tiếp cận khó đoán của Tổng thống Mỹ, đặc biệt là sau những căng thẳng mới nhất với Kiev, đang khiến châu Âu không khỏi lo ngại về điều gì có thể xảy ra tiếp theo. Trong bối cảnh này, các đồng minh lâu năm của Washington đang cố gắng cân bằng hai chiến lược: vừa tìm cách gây ảnh hưởng đến ông Trump, vừa chuẩn bị cho khả năng Mỹ sẽ rút lại hỗ trợ giành cho châu Âu.

Cũng tại cuộc họp với các đồng minh NATO, Phó Tổng thống JD Vance cũng thêm một yếu tố mới vào cuộc tranh luận, đó là ràng buộc tương lai của quân đội Mỹ với chính sách của châu Âu. Điều này làm dấy lên mối lo ngại rằng an ninh của châu Âu có thể phụ thuộc vào quan điểm của Washington về những vấn đề như kiểm soát công nghệ hay quy định về ngôn từ kích động thù địch.

"Hiện nay, hàng chục nghìn lính Mỹ đang đồn trú tại Đức. Bạn có nghĩ rằng người đóng thuế Mỹ sẽ chấp nhận điều đó nếu ở Đức, bạn có thể bị bắt giam chỉ vì một dòng tweet ác ý không? Tất nhiên là không rồi”, ông Vance phát biểu tại hội nghị.

Đức hiện có hơn 35.000 quân Mỹ đồn trú, là lực lượng lớn nhất tại châu Âu, phân bổ tại nhiều căn cứ trên khắp cả nước.

Điều quan trọng hơn cả đối với châu Âu là đảm bảo bất kỳ quyết định rút quân nào cũng không phải kết quả của những cuộc đàm phán giữa Washington và Điện Kremlin. Trong cuộc gặp tại Saudi Arabia hồi tháng 2, Nga được cho đã yêu cầu Mỹ rút quân đội NATO khỏi khu vực Đông Âu như một điều kiện để “bình thường hóa quan hệ”. Dù phía Mỹ đã từ chối yêu cầu này nhưng vẫn có những nghi ngại về khả năng ông Trump có thể cân nhắc nhượng bộ để đảm bảo một thỏa thuận với Moscow, đặt các quốc gia láng giềng của Nga vào tình thế dễ bị tổn thương trước khi họ kịp củng cố năng lực phòng thủ.

"Đây chính là điều khiến châu Âu lo ngại khi họ không có tiếng nói trong các cuộc thảo luận về an ninh của chính mình”, bà Camille Grand cảnh báo.
Kịch bản xấu nhất với châu Âu

Dù viễn cảnh Nga buộc NATO rời khỏi sườn phía đông của liên minh còn xa vời, một số quan chức châu Âu vẫn nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp đề phòng. Khi đàm phán với Mỹ về giải pháp cho cuộc xung đột ở Ukraine, Moscow vẫn khẳng định mục tiêu loại bỏ "nguyên nhân gốc rễ" của xung đột, đó là ngăn chặn NATO mở rộng ảnh hưởng trong khu vực giáp biên giới Nga, bao gồm Đông Âu và vùng Baltic.

Một nhà ngoại giao châu Âu khẳng định rằng Mỹ “không bao giờ” ra lệnh rút quân quy mô lớn, vì Washington vẫn có lợi ích chiến lược trong việc duy trì sự hiện diện tại châu Âu. Tuy nhiên, một nhà ngoại giao khác cho rằng châu Âu vẫn nên chuẩn bị cho tình huống xấu nhất.

Sự hiện diện của quân đội Mỹ trên đất châu Âu không chỉ nhằm bảo vệ châu lục này mà còn phục vụ lợi ích chiến lược của Washington. Các căn cứ như Ramstein ở Đức đóng vai trò trung tâm cho các chiến dịch quân sự của Mỹ trên phạm vi toàn cầu.

Các chính quyền Mỹ trước đây đã đề cập đến ưu tiên chiến lược sẽ dịch chuyển sang Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Tuy nhiên, châu Âu nhận ra rằng quá trình này có thể diễn ra nhanh hơn dự kiến dưới thời ông Trump và họ chưa hoàn toàn sẵn sàng cho sự thay đổi này.

The New York Times dẫn lời ba nhà ngoại giao châu Âu dự đoán rằng khoảng 20.000 quân Mỹ được triển khai thêm trong thời gian diễn ra xung đột Nga-Ukraine sẽ sớm bị rút đi.

"Không có gì ngạc nhiên nếu một thời điểm nào đó những đơn vị này trở lại Mỹ", một quan chức NATO nhận định.

Sau Chiến tranh Lạnh, nhiều nước châu Âu như Anh và Đức đã thu hẹp quy mô quân đội để đầu tư vào các lĩnh vực khác. Dù phương Tây đang nỗ lực tăng cường ngân sách quốc phòng, giới phân tích vẫn cảnh báo rằng quá trình tái thiết lực lượng sẽ không dễ dàng.

"Châu Âu đang cố gắng khắc phục vấn đề sẵn sàng chiến đấu nhưng điều đó cần có thời gian. Nếu ông Trump quyết định rút quân chỉ vì tức giận về mất cân bằng thương mại, việc quản lý tình hình sẽ phức tạp hơn nhiều so với một kế hoạch được chuẩn bị trước”, bà Grand nói.

Ông Nigel Gould-Davies, cựu nhà ngoại giao Anh và thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, cho rằng vẫn chưa rõ Mỹ có thể rút quân khỏi châu Âu đến đâu và ở mức độ nào trên thực tế.

“Thành thật mà nói, với tính khí khó đoán của Tổng thống Trump, câu hỏi đặt ra là châu Âu có thể đặt niềm tin đến đâu vào cam kết bảo vệ và phòng thủ của Mỹ”, ông Gould-Davies nói.

Tại Ba Lan, nơi có khoảng 10.000 quân Mỹ, ông Hegseth nhấn mạnh rằng sự hiện diện của Mỹ rất quan trọng để răn đe Nga nhưng cũng cảnh báo “điều này có thể không kéo dài mãi mãi”.

VietBF@ Sưu tập