Sự việc ô nhiễm,cá chết xảy ra gần một tháng các chuyên gia nghiên cứu mới bắt đầu vào cuộc.Không tìm ra được nguyên nhân rồi đi mời cả chuyên gia nước ngoài về nghiên cứu.Thành lập cả "Hội đồng viện sĩ nghiên cứu vì sao cá chết".Nghe có vẻ giống như là chuyện hài.
Hội đồng chuyên gia cấp quốc gia
Bản tin của nguyentandung.org ngày 4-5-2016 :
“Sáng nay (4.5), Bộ Khoa học và Công nghệ (KHCN) cho biết, Hội đồng chuyên gia khoa học và công nghệ cấp quốc gia đã được thành lập nhằm phân tích, đánh giá nguyên nhân hiện tượng hải sản chết bất thường tại miền Trung”.
Hàng loạt cá chết không phải là hiện tượng bất thường, và chuyện con cá chết là chuyện bình thường… Có chăng là nguyên nhân đưa tới cái chết của tôm cá mới là hiện tượng bất thường. Nó bất thường bởi vì hằng trăm tấn cá chết trên một khoảng bờ biển dài 300 cây số mà 30 viện nghiên cứu và trường đại học của CSVN không tìm ra nguyên nhân vì sao con cá chết !
Đến nỗi nhà nước CSVN phải cầu cứu với quốc tế. Và rồi 1 tháng sau, ngày 2-5-2016, ba nước Đức, Mỹ, Israel cử chuyên viên tới VN để giúp đỡ các nhà khoa học Việt Nam tìm hiểu vì sao con cá chết. Họ đã đến Hà Nội và trao đổi ngay với giáo sư Viện sĩ Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Sau khi tiếp xúc với các chuyên gia quốc tế, Viện trưởng Châu Văn Minh cho thành lập ngay một hội đồng chuyên gia cấp quốc gia :
“Hội đồng gồm 3 tổ nghiên cứu mang tính liên ngành, tập hợp các nhà khoa học từ các cơ quan khác nhau để tiếp tục phối hợp, đối chứng kết quả phân tích. Các nhà khoa học đang tập trung đi sâu nghiên cứu về tác nhân hoá học, sinh học, khí tượng, thuỷ văn và động lực học biển”.
Nghĩa là sau khi nhận được lời khuyên của các chuyên gia nước ngoài thì CSVN mới chịu thành lập ra 3 tổ nghiên cứu liên ngành; mới chịu tập hợp các nhà khoa học từ các cơ quan khác nhau; mới chịu đi sâu nghiên cứu về hóa học, sinh học, khí tượng thủy văn và động lực học biển…(sic)…Vậy trước đây họ ăn lương nhà nước để làm việc gì ?
Còn trước khi có lời khuyên của các chuyên gia nước ngoài thì sao ?
“Bộ KHCN cho biết, đến nay việc truy tìm nguyên nhân hải sản chết bất thường tại miền Trung đã có sự vào cuộc của gần 100 chuyên gia từ hơn 30 viện nghiên cứu, trường đại học trong nước.
Các chuyên gia đến từ nhiều lĩnh vực khác nhau bao gồm: Nuôi trồng thủy sản, môi trường, địa chất – địa vật lý biển, hóa học, cơ học, công nghệ vũ trụ, kiểm định an toàn vệ sinh thực phẩm, hóa dầu, khai thác khoáng sản…
Được biết, mẫu được phân tích tại các phòng thí nghiệm với các hệ thống máy móc hiện đại của các nước tiên tiến trên thế giới như Mỹ, Nhật, Thuỵ Sĩ”.
Nghĩa là trước đó tại VN đã có đủ thứ các chuyên gia và đủ thứ thiết bị nghiên cứu hiện đại của quốc tế…(sic). Suy ra cả ngàn chuyên gia của 30 viện nghiên cứu và trường đại học đã ăn lương nhà nước ngập mặt mà chẳng làm gì hết. Bằng chứng là cả 1 tháng trôi qua mà họ chẳng hiểu vì sao những con cá bị chết.
Không phải 1 con hay 2 con cá chết một cách bí ẩn khiến cho các chuyên gia khó tìm ra nó bị mắc lưỡi câu hay bị mắc lưới hay bị suốt chết, hay bị thuốc nổ hay bị điện giật chết…Đằng này hằng trăm tấn cá chết suốt 300 cây số bờ biển thì có gì mà không kết luận được?
Thậm chí, theo tin VOA ngày 4-5-2016 :
Trước đó hôm 27/4, Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố hai nguyên nhân chính có thể gây ra hiện tượng cá chết hàng loạt là do hóa chất độc từ con người hoặc do hiện tượng “thủy triều đỏ”.
Nghĩa là chính phủ CSVN kết luận con cá chết “một là do con người, hai là do thiên nhiên” !? Kết luận kiểu này thì đứa con nít nó cũng kết luận được chứ cần gì 30 viện nghiên cứu và 100 viện sĩ hàn lâm !
Câu giải đáp nằm trong câu trả lời của công ty Formosa
Khi hiện tượng các chết hàng loạt mới xảy ra, người giám đốc đối ngoại của Formasa đã trả lời cho báo Tuổi Trẻ : “Muốn bắt cá, bắt tôm hay nhà máy thép, cứ chọn đi…”
Câu trả lời trên đây có hàm ý thách thức khiến cho dân chúng trút giận lên nhà cầm quyền CSVN, người ta cho rằng nhà nước CSVN đã vì tầm cỡ đầu tư 10,6 tỉ USD của Formasa mà muối mặt chìu lòn Formosa. Lại cũng có người cho rằng nhà nước CSVN ăn tiền của Formosa ngập mặt rồi cho nên mới nhận được câu trả lời xấc như vậy.
Thực ra đây là lần thứ 2 nhà nước CSVN phải đối diện với các đại gia Formosa. Lần trước là vào năm 2014, năm đó dân chúng Hà Tĩnh biểu tình tấn công nhà máy thép Formosa khi xảy ra cuộc đấu súng nước giữa tàu Trung Cọng và tàu CSVN trên Biển Đông.
Kết quả của cuộc biểu tình đập phá là CSVN phải bồi thường cho Formosa 2,4 triệu USD, trong đó có 1,4 triệu do các hãng bảo hiểm chi trả và 1 triệu do chính quyền Hà Tĩnh chi trả. *( Tuy nhiên vì là lỗi của phía CSVN cho nên các công ty bảo hiểm sẽ đòi lại đủ 1,4 triệu từ chính quyền trung ương CSVN ).
Chính vì vậy mà lần này chính quyền trung ương và chính quyền Hà Tĩnh rất sợ đụng phải Formosa một lần nữa. Một là sợ Formosa lấy cớ để rút vốn đầu tư ra khỏi VN ( Ví dầu tình bậu muốn thôi. Bậu gieo tiếng dữ để rồi bậu ra ). Hai là Formosa vin cớ bị vu oan mà đòi bồi thường về uy tín của họ bị sụt giảm, chứng khoán mất giá.
Rồi cũng vì sợ như vậy mà người ta quên đi, hoặc không dám đá động tới ý nghĩa tàng ẩn đằng sau câu trả lời của ông giám đốc đối ngoại của Formosa :
Câu trả lời đã khẳng định rằng “nhà máy thép formosa là nguyên nhân làm cho sản lượng đánh bắt tại vùng bờ biển Miền Trung bị giảm”. Vì sao sụt giảm thì rõ ràng là do hóa chất độc hại của nhà máy thải ra.
Như vậy vấn đề còn lại là nếu giữ nhà máy thép thì lượng hải sản đánh bắt sẽ sút giảm bao nhiêu phần trăm? Sẽ là 10% hay 90% ? Và trong một vùng có diện tích là bao nhiêu?
Vấn đề còn lại thứ hai là số lượng hóa chất độc hại gồm những thứ nào và bao nhiêu thì chấp nhận được ? Bao nhiêu thì phải đóng cửa nhà máy ?
Vấn đề còn lại thứ ba là hiện tượng nào cho biết lượng hóa chất thải ra đã vượt mức cho phép ? Và một khi đã có dấu hiệu vượt mức cho phép thì phải có biện pháp xử lý cấp thời như thế nào ?
Đằng này hiểm họa đã xảy ra gần 1 tháng trời mới đi mời chuyên gia nước ngoài đến nghiên cứu, rồi mới tập họp hằng trăm viện sĩ để thành lập Hội đồng viện sĩ nghiên cứu tại sao con cá chết ! Giống như là chuyện giễu.
Nhưng đối với những công ty xuất nhập khẩu hải sản của quốc tế thì họ không thể nào coi như chuyện giễu. Bởi vì họ bắt buộc phải giám định lại mức an toàn của thủy hải sản đánh bắt tại bờ biển Việt Nam. Một khi họ đã đánh giá lại thì chắc chắn không riêng vùng biển Miền Trung, mà là toàn bộ hải sản khắp nước Việt Nam.
Liệu xác suất thu lợi từ công ty thép Formosa có đủ bù lại xác suất thất lợi từ việc sụt giảm thị trường cá xuất khẩu hay không ? Trong khi lợi thế kinh tế của VN là xuất khẩu nông hải sản, cần phải bảo vệ uy tín an toàn thực phẩm để bảo đảm nguồn thu nhập của nông dân và ngư dân. *( Các nước nhà giàu sẽ từ chối nhập hải sản thiếu an toàn cho nên lượng hải sản thiếu an toàn sẽ bị giảm giá mới có thể đi đến các nước dễ dải hơn ).
Nếu vì công ăn việc làm của một hãng Formosa mà phải đánh mất công ăn việc làm của hằng trăm ngàn ngư dân, phải giảm trị giá hằng tỉ đô la thủy hải sản mỗi năm trên toàn đất nước thì chọn đi ! Sự lựa chọn này không phải do ai thách thức, mà tùy theo trí khôn của những người lãnh đạo.
