Jeff Bezos sẵn sàng chi 2 tỷ USD để giành hợp đồng từ tay SpaceX về ḿnh. Ông có thành công?
JEFF BEZOS SỐT SẮNG...
Tỷ phú giàu nhất hành tinh Jeff Bezos đă đề nghị NASA một hợp đồng trị giá 2 tỷ USD - nếu Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ đổi hướng (tức là không chọn SpaceX) mà chọn công ty của ông là Blue Origin để phụ trách chế tạo Hệ thống Đổ bộ Con người nhằm đưa các phi hành gia NASA trở lại Mặt Trăng trong thời gian tới.
Trong một bức thư ngỏ gửi cho Giám đốc NASA Bill Nelson - một cựu phi hành gia và là thượng nghị sĩ đảng Dân chủ từ bang Florida - tỷ phú Jeff Bezos đă chỉ trích quyết định của cơ quan này trong việc trao hợp đồng phát triển hệ thống đưa người lên Mặt Trăng (HLS) cho công ty đối thủ SpaceX, thuộc sở hữu của tỷ phú Elon Musk, vào tháng 4/2021.
Jeff Bezos kêu gọi NASA xem xét lại quyết định đó và cho biết công ty Blue Origin sẵn sàng 'bơm' 2 tỷ USD cho NASA cũng như tự chi trả chi phí cho một sứ mệnh quỹ đạo để chứng minh công nghệ của Blue Origin cho NASA thấy.
Ông chủ của Blue Origin cho biết quyết định này (trao hợp đồng HLS cho SpaceX) "không chỉ làm chậm trễ mà c̣n gây nguy hiểm cho việc trở lại Mặt Trăng của Mỹ".
Công ty Blue Origin cho biết, họ cũng đă đệ đơn khiếu nại lên Văn pḥng Trách nhiệm giải tŕnh Chính phủ (GAO), cáo buộc cơ quan NASA đă tạo cho SpaceX một lợi thế không công bằng.
Trong lá thư của ḿnh hôm thứ Hai 26/7, Jeff Bezos viết: "Blue Origin sẽ giải quyết t́nh trạng thiếu hụt ngân sách [chi cho Hệ thống hạ cánh xuống Mặt Trăng - HLS] bằng cách miễn tất cả các khoản thanh toán trong 2 năm tài chính hiện tại và tiếp theo của chính phủ lên tới 2 tỷ USD để đưa chương tŕnh trở lại đúng hướng ngay bây giờ.
Đề nghị này không phải là sự tŕ hoăn, mà là sự từ bỏ hoàn toàn và vĩnh viễn đối với các khoản thanh toán đó. Đề nghị này cung cấp thời gian cho các hành động quyết đoán của chính phủ để theo kịp kế hoạch đưa người lên Mặt Trăng".
Đổi lại, Jeff Bezos cho biết, Blue Origin sẽ chấp nhận một hợp đồng có giá cố định, và chi trả bất kỳ khoản chi phí phát sinh nào.
Tỷ phú Jeff Bezos (thứ 3 từ trái sang) cùng phi hành đoàn New Shepard họp báo sau chuyến bay thành công lên ŕa không gian ngày 20/7/2021. Ảnh: Joe Raedle / Getty Images
The Guardian (Anh) b́nh luận, tỷ phú Jeff Bezos dường như đă rất phấn chấn sau chuyến du hành vũ trụ thành công của ḿnh vào ngày 20/7 trước, khi tàu vũ trụ tên lửa New Shepard bay qua Đường Kármán ở độ cao hơn 100 km, ranh giới ŕa không gian được quốc tế chấp nhận, trong một chuyến bay kéo dài 11 phút. Chuyến bay trị giá 5,5 tỷ USD thành công được coi là một cột mốc cho nỗ lực của công ty Blue Origin để trở thành một người chơi lớn trong thị trường du lịch vũ trụ mới nổi.
Viết thư cho Giám đốc NASA Bill Nelson, Jeff Bezos nói rằng cần phải có sự cạnh tranh để hoàn thành mục tiêu của NASA là đưa các phi hành gia trở lại Mặt Trăng (kể từ khi Mỹ đưa người lên Mặt Trăng lần cuối cùng năm 1972).
Cựu CEO của Amazon viết: "Nếu không có sự cạnh tranh, trong một thời gian ngắn khi kư hợp đồng, NASA sẽ gặp phải những lựa chọn hạn chế khi cố gắng đàm phán nếu mọi chuyện không theo lịch tŕnh định sẵn (lên Mặt Trăng năm 2024), hoặc có những thay đổi về thiết kế phương tiện nay và chi phí vượt mức. Nếu không có sự cạnh tranh, tham vọng Mặt Trăng ngắn hạn và dài hạn của NASA sẽ bị tŕ hoăn, cuối cùng sẽ tốn kém hơn và sẽ không phục vụ lợi ích quốc gia."
... NASA HỜ HỮNG!
NASA đă trao cho SpaceX của tỷ phú Elon Musk một hợp đồng trị giá 2,9 tỷ USD để xây dựng một tàu vũ trụ đưa các phi hành gia lên bề mặt Mặt Trăng sớm nhất là vào năm 2024. Và họ từ chối các gói thầu từ Blue Origin và nhà thầu quốc pḥng Dynetics. Blue Origin đă hợp tác với Lockheed Martin, Northrop Grumman và Draper để tham gia đấu thầu.
Người phát ngôn của NASA cho biết cơ quan này đă biết về lá thư của Jeff Bezos, nhưng từ chối b́nh luận thêm, với lư do phản đối đơn khiếu nại lên Văn pḥng Trách nhiệm giải tŕnh Chính phủ (GAO) trước đó của Blue Origin.
Dự kiến, NASA sẽ đưa ra quyết định cuối cùng vào đầu tháng 8/2021, mặc dù các chuyên gia trong ngành cho biết công ty Blue Origin của Jeff Bezos khó có thể khiến NASA 'đảo chiều'.
Trước đó, vào giữa tháng 4/2021, NASA thông báo họ đă chọn SpaceX và hệ thống siêu tên lửa hạng nặng Starship của công ty này để đưa các phi hành gia Artemis lên Mặt Trăng.
Siêu tên lửa Starship được thiết kế để vận chuyển các phi hành gia lên Mặt Trăng và nhiều người nữa đến các thế giới khác như sao Hỏa, nơi Elon Musk hy vọng loài người sẽ trở thành một "loài đa hành tinh."
SpaceX đă giành được hợp đồng khổng lồ với NASA bằng cách đấu thầu 2,9 tỷ USD, đánh bại Blue Origin của Jeff Bezos và nhà thầu quân sự & không gian Dynetics có trụ sở tại Alabama, Mỹ.
Nói thêm về Starship. Tàu vũ trụ Starship của SpaceX + tên lửa Super Heavy (gọi chung là Starship) - là siêu tên lửa thế hệ tiếp theo mà công ty của Elon Musk đang phát triển, được thiết kế để có sức mạnh hơn cả siêu tên lửa hạng nặng Saturn V của NASA chuyên chở các phi hành gia lên Mặt Trăng thế kỷ 20. Cho đến thời điểm hiện tại, Saturn V là hệ thống tên lửa đẩy mạnh nhất, lớn nhất trong lịch sử! Và Elon Musk dự định sẽ "vượt xa" Saturn V với Starship của ḿnh.
Elon Musk 'bóng gió' rằng SpaceX sẽ chi khoảng 5 tỷ USD để xây dựng Starship. Một trong những thành tựu gần đây nhất của SpaceX là ngày 5/5/2021, Starship mang số hiệu 15 (SN15) đă thực hiện thành công chuyến bay thử nghiệm độ cao thứ năm của SpaceX đối với một nguyên mẫu Starship từ băi phóng Starbase ở Texas, Mỹ.
Có thể nói SpaceX của Elon Musk là một công ty vũ trụ tư nhân vượt trội tại Mỹ. Công ty sở hữu hàng loạt công nghệ không gian khiến Trung Quốc và nhiều công ty tư nhân vũ trụ khắp thế giới chạy theo copy công nghệ. Trong số công nghệ đó phải kể đến ḍng tên lửa Falcon, tàu vũ trụ Crew Dragon... Đó có thể là lư do mà NASA đang nghiêng hẳn về SpaceX và quên đi bản hợp đồng đầy 'rộng mở' của người giàu nhất hành tinh.
VietBF @ Sưu tầm