Theo như thông tin vào ngày 20/08/2021, phó tổng thống Mỹ Kamala Harris lên đường đi công du 2 quốc gia Đông Nam Á, Singapore và Việt Nam, khiến có 9 dân biểu liên bang Hoa Kỳ vừa gửi thư hối thúc Phó Tổng thống Kamala Harris yêu cầu nêu vấn đề nhân quyền và tù nhân lương tâm với giới lănh đạo Việt Nam khi bà công du nước này từ ngày 24 đến 26 tháng 8.
Phần đầu bức thư 9 dân biểu Hoa Kỳ gửi cho Phó Tổng thống Kamala Harris ngày 16/8/2021. Photo correa.house.gov
Bức thư ngày 16/8 được kư bởi các Dân biểu Alan Lowenthal, Lou Correa, Michelle Steel, Katie Porter, Zoe Lofgren, Young Kim, Ro Khanna, Marilyn Strickland, và Scott Peters, nhấn mạnh đến vấn đề nhân quyền, đồng thời kêu gọi chính phủ Việt Nam quan tâm đến việc tiêm vaccine COVID-19 cho công dân Hoa Kỳ đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam.
Giữa đại dịch, chúng tôi cũng vô cùng lo ngại về những vi phạm nhân quyền nghiêm trọng và cuộc đàn áp gia tăng đối với những người bất đồng chính kiến ôn ḥa ở Việt Nam, nhắm vào các nhà báo độc lập, các nhà lănh đạo tôn giáo tín ngưỡng thiểu số, những người bảo vệ nhân quyền và các nhà hoạt động...
Trích bức thư các dân biểu Mỹ gửi PTT Harris
Bức thư có đoạn viết: “Giữa đại dịch, chúng tôi cũng vô cùng lo ngại về những vi phạm nhân quyền nghiêm trọng và cuộc đàn áp gia tăng đối với những người bất đồng chính kiến ôn ḥa ở Việt Nam, nhắm vào các nhà báo độc lập, các nhà lănh đạo tôn giáo tín ngưỡng thiểu số, những người bảo vệ nhân quyền và các nhà hoạt động chỉ v́ thực hành quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và lập hội theo quy định của Hiến pháp Việt Nam.”
Trong một thông cáo báo chí, Dân biểu Lowenthal cho biết: “Điều cực kỳ quan trọng là Phó Tổng thống Harris đă coi nhân quyền trở thành trọng tâm trong các cuộc gặp song phương trong chuyến thăm đầu tiên của bà tới chính phủ Việt Nam. Việt Nam mong muốn tiếp tục là thành viên b́nh đẳng của cộng đồng quốc tế nhưng không thể xóa bỏ thành tích nhân quyền tồi tệ của ḿnh.”
“Trong khi Hoa Kỳ nên làm những ǵ có thể để hỗ trợ người dân Việt Nam vượt qua đại dịch toàn cầu này, chúng tôi cũng phải nói rơ rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục buộc chính phủ Việt Nam phải chịu trách nhiệm về những vi phạm nhân quyền của họ,” Dân biểu Lowenthal cho biết thêm.
Bức thư nhắc đến hai trường vi phạm tự do phát biểu gần đây nhất khi chính quyền kiểm soát gắt gao việc b́nh luận các ư kiến trái chiều của người dân trong đại dịch COVID-19. Bức thư nêu trường hợp của ông Trần Hoàng Huấn, 33 tuổi, người bị chính quyền tỉnh Tiền Giang bắt giam v́ đăng tải trên trang Facebook của ông lời thách thức Đảng Cộng Sản Việt Nam miễn phí tiền điện nước cho người dân trong cơn dịch, và trường hợp giảng viên Trần Thị Thơ của trường Đại Học Duy Tân (Đà Nẵng), bị đuổi việc do chỉ trích biện pháp chống dịch COVID-19 của chính quyền.
Bức thư đặc biệt kêu gọi Phó Tổng Thống Harris đặt ưu tiên trường hợp các tù nhân lương tâm như Trần Huỳnh Duy Thức, Phạm Đoan Trang, Trương Duy Nhất, Lê Đ́nh Lượng, Lê Hữu Minh Tuấn, Nguyễn Văn Hóa, Nguyễn Bắc Truyển, và Châu Văn Khảm, và yêu cầu chính quyền Việt Nam trả tự do cho những người này.
“Việt Nam sử dụng các điều luật ‘an ninh quốc gia’ mơ hồ để bắt giam tùy tiện những tiếng nói bất đồng chính kiến cũng như kết tội họ qua các bản án tù dài và khắc nghiệt” bức thư viết.
Trong một thông cáo, Dân biểu Correa cho biết: “Trong chuyến thăm đầu tiên tới Việt Nam để quảng bá thông điệp “Nước Mỹ đă trở lại”của Chính quyền Biden, Phó Tổng thống Harris phải nhắc nhở Việt Nam rằng dân chủ và các quyền cơ bản của con người là giá trị cốt lơi của Hoa Kỳ.”
Phó Tổng thống Harris phải nhắc nhở Việt Nam rằng dân chủ và các quyền cơ bản của con người là giá trị cốt lơi của Hoa Kỳ.
Dân biểu Correa
Dân biểu Michelle Steel phát biểu trong một thông cáo: “Các báo cáo về t́nh trạng lạm dụng tiếp tục xảy ra ở Việt Nam, bao gồm đàn áp tự do báo chí và bỏ tù những người bất đồng chính kiến ôn ḥa, đang gây lo ngại sâu sắc. Tôi cùng các đồng viện kêu gọi Phó Tổng Thống Harris lên tiếng cho các quyền cơ bản của con người.”
Dân biểu Correa cho biết thêm: “Chúng ta cũng không được bỏ lại phía sau hàng ngàn công dân Hoa Kỳ hiện đang làm việc và cư trú tại Việt Nam. Chúng ta có nguồn cung và nhu cầu tiêm ngừa tại đại sứ quán và lănh sự quán Hoa Kỳ, và chúng ta có trách nhiệm đối với những người Mỹ muốn tiêm vaccine COVID-19. Tôi chúc mừng Phó Tổng thống Harris về chuyến thăm lịch sử của bà, và tôi mong muốn được tiếp tục làm việc với bà về những vấn đề này.”
Phần cuối bức thư, các dân biểu hy vọng Hoa Kỳ sẽ lên tiếng v́ các quyền con người căn bản của người dân Việt Nam trong các cuộc đối thoại quan hệ song phương với Việt Nam cũng như đặt ưu tiên sự an toàn của công dân Hoa Kỳ ở nước ngoài trong thời gian đại dịch.
Hôm 19/8, một quan chức cao cấp của Văn pḥng Phó Tổng thống nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo rằng trong chuyến công du Việt Nam, Phó Tổng thống Harris sẽ gặp một số đại diện xă hội dân sự để “nhấn mạnh sự chú trọng của chúng tôi đối với việc hỗ trợ xă hội dân sự như một động lực thúc đẩy thay đổi xă hội.”
Quan chức cấp cao này cho biết trong chuyến thăm Singapore và Việt Nam sắp tới, bà Harris sẽ tập trung vào 3 vấn đề chính là: sức khỏe toàn cầu, quan hệ đối tác kinh tế và an ninh. Tuy vậy, quan chức này cho biết thêm: “Quư vị sẽ nghe Phó Tổng thống nói về việc giải quyết mối đe dọa của biến đổi khí hậu, tái khẳng định các giá trị của quốc gia chúng ta và cam kết của chúng ta đối với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, quyền của người lao động và nhân quyền.”
Từ trước đến nay, các chính trị gia và chính phủ Hoa Kỳ thường lên tiếng việc chính quyền Việt Nam vi phạm nhân quyền, điều mà Hà Nội bác bỏ, cho rằng ở Việt Nam không có tù nhân lương tâm hay tù nhân chính trị, mà chỉ giam giữ những người “vi phạm pháp luật.”
