Giữa lúc Afghanistan mất viện trợ quốc tế và có nguy cơ bị trừng phạt, Taliban sẽ tiếp tục lệ thuộc vào hoạt động buôn bán ma túy để duy trì kinh tế tại Afghanistan.
Các nhà phân tích Trung Quốc gợi ý rằng Trung Quốc có thể đề nghị nông dân ở Afghanistan trồng các loại cây thay thế cho cây thuốc phiện, qua đó giúp ngăn ngừa các mối đe dọa đối với Trung Quốc do Afghanistan dường như sẽ tiếp tục phụ thuộc vào hoạt động buôn bán ma túy bất hợp pháp.
Theo nhiều ước tính, buôn bán ma túy làm từ cây thuốc phiện và methamphetamine vẫn là nguồn thu nhập lớn nhất của Taliban. Khả năng viễn cảnh này sẽ vẫn tiếp tục giữa lúc các lệnh trừng phạt quốc tế đối với nhóm Taliban không có khả năng được gỡ bỏ trong tương lai gần.
Trước đây, một trong những con đường chính để heroin từ Afghanistan tràn vào Trung Quốc là qua Pakistan và tỉnh Tân Cương phía tây Trung Quốc.
Hiểm họa lớn từ ma túy
Wang Jinguo, một chuyên gia về các vấn đề quốc tế của Đại học Lan Châu, cho rằng Trung Quốc cần tập trung vào việc đảm bảo hoạt động buôn bán ma túy tại Afghanistan không phục hồi sau khi Mỹ rút khỏi đây. Hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa xã dẫn lời ông Wang nói: "Sau khi Mỹ rút khỏi Afghanistan, các cơ quan chống ma túy của Trung Quốc cần hết sức chú ý đến việc ngăn chặn ma túy từ Afghanistan tràn vào Trung Quốc qua con đường phía bắc".
Văn phòng Ma túy và Tội phạm của Liên hợp quốc cho biết vào tháng 6 rằng Afghanistan chiếm khoảng 80% nguồn cung cấp thuốc phiện và heroin toàn cầu.
Văn phòng này cho biết Afghanistan đã thu được từ 1,2 tỷ đến 2,1 tỷ USD thu nhập từ hoạt động tiêu dùng, sản xuất và xuất khẩu thuốc phiện vào năm 2019. Trong khi đó, Taliban đã thu khoảng 460 triệu USD tiền thuế từ những người trồng thuốc phiện vào năm ngoái.
Kể từ khi tiến vào Kabul và nắm quyền ở Afghanistan vào tháng này, Taliban tuyên bố rằng chính phủ mới sẽ không biến Afghanistan thành "cường quốc ma túy".
Tuy nhiên, Zhu Yongbiao, một chuyên gia về các vấn đề Afghanistan từ Đại học Lan Châu, cho biết Taliban sẽ không dễ dàng thực hiện được cam kết trong việc ngăn chặn hoạt động buôn bán ma túy bất hợp pháp ở nước này, đặc biệt là khi mất viện trợ quốc tế và đừng trước nguy cơ bị trừng phạt.
Ông Zhu nói: "Việc kiểm soát ma túy có liên quan mật thiết đến các lệnh trừng phạt của cộng đồng quốc tế và việc đóng băng tài sản. Tôi không nghĩ rằng Taliban có thể giải quyết việc đó".
Mỹ đã đóng băng khoảng 9 tỷ USD tài sản thuộc ngân hàng trung ương của Afghanistan. Và Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho biết vào tuần trước rằng Afghanistan sẽ không thể tiếp cận các nguồn lực của bên cho vay nữa.
Các dòng viện trợ chiếm 42,9% trong tổng sản phẩm quốc nội trị giá 19,8 tỷ USD của Afghanistan vào năm ngoái - theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới
Trong một bài báo học thuật được công bố vào tháng 5, Luo Yi, giáo sư từ Đại học Tứ Xuyên, cảnh báo rằng nếu không thể kiểm soát được hoạt động buôn lậu ma túy ở Afghanistan, an ninh của các nước láng giềng, bao gồm cả Trung Quốc, sẽ bị thách thức. Bà Luo nói, Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc cũng sẽ bị ảnh hưởng.
"Về mặt này, vấn đề buôn lậu ma túy ở Afghanistan liên quan trực tiếp đến lợi ích quốc gia chính của Trung Quốc".
Chuyên gia Zhu, từ Đại học Lan Châu, cho biết ma túy và khủng bố có một mối liên hệ chặt chẽ: "Các lực lượng tham gia buôn bán ma túy có thể cấu kết với các lực lượng khủng bố cực đoan. Đây là mối họa tiềm ẩn".
Yang Shu, cựu trưởng khoa nghiên cứu Trung Á tại Đại học Lan Châu, cho biết không chắc liệu Taliban có cấm trồng cây thuốc phiện hay không nhưng Trung Quốc có thể đưa ra một giải pháp cho người dân nước này.
"Trung Quốc có thể giúp người dân Afghanistan tham gia vào việc trồng thay thế, ví dụ các loại cây trồng mang lại kinh tế và giúp đào tạo về hoạt động chống ma túy", Yang nói.
VietBF @ Sưu tầm