Theo như hệ thống tàu điện ngầm 52 trạm của Kiev, bắt đầu hoạt động từ năm 1960, được thiết kế để đối phó với các tình huống khẩn cấp như hiện tại, sau khi công trình khổng lồ này được thiết kế sẵn công năng phòng các tình huống khẩn cấp như hiện tại trú ẩn khẩn cấp cho khoảng 15.000 người Ukraine.
Người dân Kiev dọn đồ ra một ga tàu điện ngầm để trú ẩn, tránh bom rơi đạn lạc. Ảnh: Getty
Theo Bloomberg, khi Kiev còn yên bình, mỗi ngày có hơn 1 triệu người sử dụng các chuyến tàu của hệ thống tàu điện ngầm ở thủ đô của Ukraine.
Kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine từ ngày 24/2, hệ thống tàu điện ngầm ở Kiev (Metro Kiev) đóng vai trò là nơi trú ẩn khẩn cấp cho khoảng 15.000 người Ukraine.
Hệ thống tàu điện ngầm 52 trạm của Kiev, bắt đầu hoạt động từ năm 1960, được thiết kế để đối phó với các tình huống khẩn cấp như hiện tại.
Được xây dựng vào thời kỳ đỉnh điểm của Chiến tranh Lạnh, hầu hết các ga tàu thuộc hệ thống tàu điện ngầm Kiev được xem là hầm trú bom. Ga Arsenalna, thuộc hệ thống ga tàu điện ngầm Kiev, được xây dựng ở độ sâu 105 mét và là ga tàu điện ngầm sâu nhất thế giới. Toàn bộ hệ thống tàu điện ngầm Kiev được trang bị và thiết kế để làm chỗ trú ẩn cho 100.000 người. Các nhà ga có sẵn cơ sở hạ tầng thiết yếu, với đầy đủ tiện nghi của phòng tắm công cộng.
"Trong nhiều năm, các công nhân tàu điện ngầm đã làm mọi thứ cần thiết để duy trì và bảo dưỡng các trang thiết bị phục vụ cho việc tiếp nhận lượng lớn người sơ tán. Có một dịch vụ đặc biệt chuyên kiểm tra tình trạng kỹ thuật của các trang thiết bị tại hệ thống tàu điện ngầm Kiev. Vì vậy, chúng tôi luôn sẵn sàng khi giao tranh nổ ra", Natalia Makohon, phó giám đốc hệ thống tàu điện ngầm Metro Kiev, nói.
Người tị nạn Ukraine trú ẩn dưới ga tàu điện ngầm ở thủ đô Kiev. Ảnh: Getty
Khả năng đối phó với khủng hoảng của hệ thống Metro Kiev phần nào được cải thiện trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Toàn bộ hệ thống đã dừng hoạt động trong hơn 2 tháng đầu năm 2020. Điều này giúp các quan chức vận tải tái khởi động và thắt chặt các quy định vệ sinh tại các nhà ga và trên tàu.
"Đó là lần đầu tiên trong lịch sử Metro Kiev không vận tải hành khách", bà Makohon nói. "Các nhân viên chỉ duy trì một số dịch vụ tại nhà ga và làm công tác chuẩn bị. Đó là thời khắc thích hợp để định hình lại công việc của chúng tôi".
"Chức năng trú ẩn khẩn cấp của Metro Kiev giống như một nút cứu hộ trên điện thoại vậy. Bạn có thể không bao giờ sử dụng, nhưng khi có nó, bạn cảm thấy yên tâm hơn", bà Makohon chia sẻ.
Thực tế giao tranh xảy ra và việc thủ đô Kiev luôn đặt trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu gây thêm khó khăn cho việc vận hành hệ thống tàu điện ngầm Metro Kiev vào ban ngày và chuyển đổi thành nơi trú ẩn cho 15.000 người vào ban đêm. Chỉ khoảng 3.000 trong số 8.000 công nhân của Metro Kiev có thể đi làm. Những người sống ở vùng ngoại ô không thể tới nơi làm việc vì giao tranh đang diễn ra ác liệt ở nơi họ sinh sống. Nhiều công nhân Metro Kiev thậm chí còn phải làm việc bất kể ngày đêm.
"Nhóm của chúng tôi làm việc khá chuyên tâm. Vì thiếu hụt nhân sự nên gần như mọi người không có phút nào để nghỉ ngơi. Rất ít người, kể cả những người sống gần nơi làm việc, có cơ hội được về nhà. Mọi người đang kiệt sức, nhưng họ hiểu tầm quan trọng của công việc mình đang làm", bà Makohon chia sẻ.
Ảnh: Getty
Trong bối cảnh chiến sự diễn ra ở Ukraine, hệ thống tàu điện ngầm Metro Kiev vẫn có tàu chạy, dù các dịch vụ có phần bị hạn chế hơn. Các tàu vẫn chạy mỗi giờ một lần cho tới 19h trong ngày thì dừng lại vì khi đó là lệnh giới nghiêm được áp dụng.
Một số nhà ga trung tâm hiện tại đóng cửa vì gần khu vực chính phủ. Một số trạm và tuyến sẽ đóng và mở trong thời gian ngắn, phụ thuộc vào tình hình trên mặt đất.
Những điều đó cũng để phục vụ cho chức năng trú ẩn của Metro Kiev. Bà Makohon cho biết, người tới trú ẩn tại Metro Kiev rất đa dạng về lứa tuổi, giới tính và nhu cầu. Một số người trong đó vẫn đi làm hoặc xin làm tình nguyện vào ban ngày, tối lại về ga tàu điện ngầm để trú ẩn vì cảm thấy an toàn khi ở đây.
Không ít người trú ẩn tại Metro Kiev là người từ các thị trấn ngoại ô, nơi chiến sự đang nổ ra gay gắt. Họ thường là phụ nữ và trẻ em. Khi tới đây, những người này có rất ít đồ đạc và rất cần được hỗ trợ. Những người lớn tuổi tới trú ẩn sẽ không ra ngoài. Một số người mang theo cả thú cưng như chó, mèo.
Ở thành phố luôn trong tình trạng sẵn sàng giao tranh, tàu điện ngầm được xem là khu vực an ninh tương đối đảm bảo - nơi có thể sạc điện thoại, có đồ ăn, thức uống và chỗ nghỉ ngơi.
"Tôi đã ở đây kể từ ngày thứ 3 của chiến sự", Dmytro Kavsan, một nghệ sĩ 57 tuổi, nói. "Ban đầu, tôi cố gắng ngủ ở nhà, nhưng mỗi ngày, các vụ nổ dường như xuất hiện gần hơn".
Ngày 26/2, chiến sự đã diễn ra gần tới mức, Kavsan cho rằng ông nghe được tiếng của các binh sĩ. Vì vậy, nghệ sĩ 57 tuổi quyết định tới trú ẩn tại các nhà ga thuộc hệ thống Metro Kiev. "Thời tiết trở lạnh nên tôi phải mặc cả áo khoác khi ngủ ở đây. Nhưng đây là nơi an toàn nhất trong thành phố", ông Kavsan nói.
Ảnh: Getty
Hòa cùng người dân tới Metro Kiev trú ẩn là các nhân viên của hệ thống tàu điện ngầm Kiev và gia đình họ, những người không thể trở về nhà. "Nhiều công nhân không thể về nhà vì các ngả đường đều bị chặn. Con cái họ cũng tới đây trú ẩn", bà Makohon nói.
Các tổ chức tình nguyện, quan chức thành phố và nhà nước đã cung cấp lương thực, thực phẩm thiết yếu tới Metro Kiev. Khi giao tranh ngày càng tiến gần, nhu cầu y tế đang trở thành mối lo lớn. "Chúng tôi đang tìm kiếm sự hỗ trợ thêm về y tế. Nhiều người mắc các bệnh đặc biệt, cần được điều trị kịp thời", bà Makohon nói thêm.
