Người Việt giữa vùng băo Ian kể gió mạnh quật cây cọ như đồ chơi. Nhiều người Việt ở Florida cho biết gia đ́nh đă lên kế hoạch kỹ càng ứng phó với băo Ian. Thay v́ sợ thiếu thực phẩm hay nước uống, điều họ lo lắng nhất là việc mất điện kéo dài.
“Tôi thấy khiếp vía v́ cảnh tượng bên ngoài”, chị Vũ Hường - sinh sống ở thành phố Tampa, Florida đă được 4 năm - nói với Zing qua điện thoại vào khoảng 19h tối 28/9 giờ địa phương (khoảng 6h ngày 29/9 giờ Việt Nam). Chị đang trú với bạn cùng pḥng ngay tại chính nơi ở, một căn hộ tại khu Cordoba, thuộc Tampa.
Nh́n ra ngoài cửa sổ, chị Hường thấy gió thổi những cây cọ đặc trưng trên đường phố Florida như “món đồ chơi trẻ con” khi bị quăng quật “tứ bề không thương tiếc” giữa không trung.
Âm thanh gió gào rú bên ngoài “là thứ tiếng động chưa từng nghe thấy”, khiến chị Hường không dám mở cửa sổ để nghe ngóng t́nh h́nh. Tiếng lá cờ phần phật trước gió đập vào cột cờ gần nhà kêu lanh canh cũng làm chị thấy ghê sợ, giống “tiếng chuông nguyện hồn ai”.
Băo Ian đă mạnh lên thành băo cấp 4 khi đổ bộ vào Florida vào khoảng 15h ngày 28/9 giờ địa phương, với sức gió lên đến hơn 240 km/h kèm mưa xối xả cùng đợt sóng biển nguy hiểm, khiến nó trở thành một trong những cơn băo mạnh nhất đổ bộ vào Mỹ trong những năm trở lại đây.
Tính tới tối 28/9, mặc dù dần suy yếu thành cấp 1 trong lúc di chuyển trên đất liền, cơn băo này vẫn khiến đường phố tại nhiều khu vực biến thành sông, trong khi hàng triệu người chịu cảnh sập nguồn điện.
Chị Hà Thu - người Việt sống tại Florida đă gần 10 năm - cho biết từ 10h sáng 28/9 tới tận đêm, điện nhà chị đă bị chập chờn, có lúc mất hẳn, dù băo chưa trực tiếp ảnh hưởng tới khu vực chị sinh sống ở Tampa vào thời điểm tṛ chuyện với Zing.
“Hiện tại, khu vực Tampa vẫn mưa suốt từ tối 27/9 và gió giật mạnh”, chị chia sẻ. “Tôi sinh sống ở Florida gần 10 năm nên cũng khá quen thuộc với t́nh h́nh băo tố ở bang này. Tuy nhiên lần băo nào th́ cũng như lần đầu tiên, nên lo lắng hồi hộp là không thể tránh khỏi”.
“Thà chuẩn bị thừa c̣n hơn thiếu”
Chị Hà Thu cho hay hầu như năm nào, Florida cũng chứng kiến mưa băo nên bản thân chị luôn trong tâm thế sẵn sàng pḥng chống vào khoảng thời gian này.
“Khi nhận được tin băo có khả năng đổ bộ vào khu vực sinh sống, điều đầu tiên tôi chuẩn bị là tích trữ thêm thực phẩm khô ăn liền như ḿ gói, bánh ḿ, đồ hộp và nước uống đóng chai”, chị liệt kê.
Ngoài ra, chị cũng dự tính đến trường hợp mất điện và mất nước trong nhiều ngày, nên đă chuẩn bị thêm các dụng cụ, thiết bị hỗ trợ như bếp gas mini, đèn pin, pin tiểu, đồ sạc dự pḥng,...
Chị cũng kiểm tra và khóa kín các cửa sổ để tránh gió giật và gắn tấm chắn gỗ vào các cửa sổ gần cây lớn để cản bớt sức gió gây vỡ kính.
“Tôi c̣n chặn khe cửa bằng túi cát để ngăn nước ngập và cắt bớt các nhánh cây có thể rụng rơi vào nhà”, chị cho hay, nói thêm chính quyền bang c̣n tổ chức các điểm để người dân tới nhận bao cát chặn khe ngăn nước ngập.

Chị Thu chắn cửa bằng tấm gỗ để pḥng tránh băo. Ảnh: NVCC.
Theo chị Thu, điều quan trọng nhất là cần chuẩn bị túi hành lư khẩn cấp để trong t́nh huống nguy hiểm có đủ vật dụng cùng gia đ́nh di tản tới các địa điểm trú ẩn.
“Nhà tôi may mắn không nằm trong diện di tản v́ không thuộc khu vực ngập lụt. Tuy vậy, tôi vẫn t́m hiểu về các điểm trú ẩn gần nhà và đảm bảo xăng đầy b́nh để nếu cần có thể nhanh chóng sơ tán”, chị cho hay.
Chị Thu nói thêm do đây là lần đầu tiên ở Florida đúng dịp băo, khi mọi năm chị đều đi công tác trong thời gian này, nên chị “cũng có những hoang mang nhất định”. “Thà chuẩn bị thừa c̣n hơn thiếu. Hy vọng mọi thứ sẽ ổn”, chị nói.
Giống chị Thu, anh Tuấn Phạm - sinh sống 20 năm ở Tampa - cho hay dù khá lo lắng, anh vẫn b́nh tĩnh và lên kế hoạch chi tiết đón băo.
Từ lúc cơn băo cách Tampa khoảng 150 km, anh Tuấn đă có nhiều biện pháp bảo vệ căn nhà, như gia cố hàng rào, dọn dẹp xung quanh, cất đồ như thùng rác ngoài sân để tránh trường hợp bị thổi bay.
“Tôi chuẩn bị nước, đồ ăn, pin, đồng thời đảm bảo sạc đầy đủ các thiết bị điện, đặc biệt là điện thoại di động để có thể cập nhật thông tin trong trường hợp mất điện. Tôi cũng lập kế hoạch ứng phó để gia đ́nh biết cách làm ǵ khi mất điện: Có đèn pin, nến, bếp gas để nấu nướng. Có người mua máy phát điện nhưng nhà tôi không có v́ cả nhà sẽ đi thuê trọ nếu cắt điện lâu dài”, anh nói.
“Nếu băo tới, tôi và gia đ́nh cùng trú tại căn pḥng ngủ nằm giữa nhà. Khu nhà tôi nằm giữa thành phố nên chưa bao giờ bị lụt”, anh chia sẻ thêm.
Ngoài ra, chị Thu cho biết từ trước đó, chính quyền bang đă chỉ đạo pḥng tránh. Hầu hết cửa hàng và doanh nghiệp, trong đó có công ty chị đóng cửa từ 17h trước ngày băo về để có đủ thời gian di tản và pḥng chống.
Một số đồ gia đ́nh anh Tuấn Phạm chuẩn bị để tránh băo. Ảnh: NVCC.
Ngoài ra, giới chức cũng liên tục tổ chức họp báo để cập nhật t́nh h́nh băo, điều hướng người dân ở khu vực tâm băo và nguy cơ ngập lụt cao tới khu vực trú ẩn miễn phí ở địa phương, theo chị Thu.
Tương tự, chị Hường cho biết ngay khi có tin dự báo băo có thể vào Tampa, các trường học xung quanh trở thành “lô cốt” chống băo khi nơi này có nhân viên chuẩn bị đồ ăn, thức uống cho mọi người. “Khi tôi đi siêu thị hai ngày trước, mọi người đă khua khoắng không c̣n một hộp sữa, miếng bánh ḿ hay chai nước nào trên kệ”, chị nói.
Chính quyền Tampa khi ấy đă ban lệnh sơ tán nhưng chị Hường không đi. “May mắn cơn băo lần này đă không đánh vào Tampa, nếu không chắc tôi cũng gặp nguy hiểm”, chị nói.
Khi được hỏi lư do không sơ tán tới các trung tâm trú băo tập trung, chị thừa nhận c̣n chủ quan do chưa có kinh nghiệm.
“Từ khi tôi chuyển tới Florida, mỗi năm đều có dự báo băo nhưng chưa năm nào băo nào đánh vào Tampa, đều chỉ vào những nơi cách đây khoảng 4-5 tiếng xe chạy, ảnh hưởng không quá lớn”, chị nói. “Nhưng cơn băo lần này chỉ cách tôi 2 tiếng xe chạy mà đă đáng sợ như vậy, tôi mới nhận ra ḿnh chưa có kinh nghiệm trong việc này”.
Lo thiếu điện hơn thiếu thực phẩm
Chị Hường nói nỗi lo bây giờ không phải về thực phẩm mà là mất điện.
“Hiện giờ nhà tôi vẫn c̣n điện nhưng không biết sẽ được bao lâu”, chị nói, cho biết thêm đèn điện đă có dấu hiệu nhấp nháy trong lúc trao đổi qua điện thoại với Zing. “Trong tủ lạnh tôi để rất nhiều đồ đă nấu nên nếu cúp điện, đồ ăn sẽ hỏng hết mất”, chị nói.
Và dù băo không trực tiếp đánh vào Tampa, chị Hường vẫn chưa thể thở phào nhẹ nhơm v́ thành phố này vẫn chịu ảnh hưởng. “Không chỉ thế, tôi c̣n cảm thấy lo lắng cho nhiều người Việt Nam đang sống ở Fort Myers, nơi tôi nghe nói t́nh h́nh rất tệ”, chị nói.
Thông báo lệnh sơ tán của chính quyền nơi chị Vũ Hường sinh sống. Ảnh: NVCC.
Trước đó, hôm 25/9, chuyên gia về băo John Cangialosi cho biết chưa thể xác định nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi băo Ian.
Ông khẳng định người dân nên chuẩn bị, đặc biệt trong trường hợp mất điện kéo dài. Tính đến 26/9, Tampa và St.Petersburg là một trong những nơi có nhiều khả năng bị băo lớn tấn công trực tiếp.
Tới 23h đêm 28/9, Trung tâm Băo Quốc gia Mỹ cho biết Ian dự kiến di chuyển qua miền Trung Florida trong đêm. Sau đó, dọc theo bờ biển phía tây nam của Florida, các cộng đồng ven biển bị tấn công trong nhiều giờ.
Gió mạnh thổi bay đồ vật, quật ngă cây cối và đánh sập đường dây điện. Cùng với gió giật dữ dội, triều cường dâng cao cũng đe dọa tính mạng con người. Triều cường thậm chí lên đến 2 m khi băo đổ bộ, theo AP.
Các nhà chức trách trước đó đă cảnh báo mực nước ở một số khu vực dân cư sẽ lên mức cao kỷ lục. Mực nước ở Fort Myers đạt mức cao nhất từng được ghi nhận kể từ khi các quan chức bắt đầu ghi thời tiết chi tiết vào năm 1965.
Chị Thu nhận định v́ băo Ian lần này chuyển biến bất thường và có hướng đi rất khó đoán nên việc chuẩn bị chống băo trong các địa phương cũng khá gấp rút và không được chỉn chu như những năm trước.
“Tuy nhiên, tôi nghĩ người dân Florida đă khá quen trong việc pḥng tránh băo nên họ chủ động pḥng bị theo cách riêng chứ không hoàn toàn phụ thuộc vào hỗ trợ của chính quyền địa phương”, chị kết luận.
VietBF@ sưu tập