YCT-529, loại thuốc tránh thai không chứa hormone dành cho nam giới, đă cho thấy hiệu quả cao trên động vật và hiện được thử nghiệm lâm sàng trên người.Trong khi FDA đă phê duyệt hơn 20 loại thuốc tránh thai, hiện chỉ có hai lựa chọn dành cho nam giới: bao cao su và thắt ống dẫn tinh. Mặc dù khoảng 25% phụ nữ sử dụng biện pháp tránh thai dựa vào thuốc tránh thai uống, không có loại thuốc tương đương nào dành cho nam giới.
Tuy nhiên, nghiên cứu từ các nhà khoa học tại khoa Dược của Đại học Minnesota, được công bố trên tạp chí Communications Medicine, đă mở đường cho loại thuốc tránh thai không chứa hormone đầu tiên dành cho nam giới, YCT-529, được đưa vào thử nghiệm lâm sàng.
YCT-529 hoạt động như thế nào?
YCT-529 là loại thuốc tránh thai đường uống không chứa hormone dành cho nam giới. Nó có tác dụng ngừa thai bằng cách ức chế sản xuất tinh trùng. Tuy nhiên, nó không ảnh hưởng đến mức testosterone, nghĩa là ham muốn t́nh dục không bị tác động.
YCT-529 tác động lên một loại protein gọi là thụ thể axit retinoic (RAR) alpha. Thụ thể này tương tác với axit retinoic - chất chuyển hóa của vitamin A - để ảnh hưởng đến sự phát triển của tế bào, sự h́nh thành tinh trùng và sự phát triển của phôi. YCT-529 ngăn chặn RAR-alpha và v́ chỉ nhắm vào phiên bản thụ thể này, nó hạn chế các tác dụng phụ có thể xảy ra.
Nghiên cứu nhận được tài trợ từ Viện Y tế Quốc gia Mỹ và quy tụ các nhà khoa học từ Đại học Columbia, Đại học Minnesota và Công ty Dược phẩm YourChoice Therapeutics.
Nhiều năm trước, Gunda Georg, tác giả chính của nghiên cứu và là Giáo sư tại Đại học Minnesota, và các đồng nghiệp đă tuyên bố sẽ tiến hành thử nghiệm lâm sàng vào năm 2022. Nghiên cứu diễn ra chậm hơn dự kiến, nhưng vẫn đang đi theo hướng tích cực.
Hiệu quả của YCT-529
YCT-529 được ghi nhận hiệu quả trong việc hạn chế sản xuất tinh trùng ở chuột và các loài linh trưởng không phải người, đồng thời gây ra rất ít tác dụng phụ.
Kết quả nghiên cứu đă phát hiện ra:
Ở chuột đực, loại thuốc này có hiệu quả 99% trong việc ngừa thai trong ṿng 4 tuần sử dụng.
Khỉ đực cần liều lượng cao hơn nhưng cũng làm giảm số lượng tinh trùng trong ṿng 2 tuần sau khi bắt đầu dùng thuốc.
Cả chuột và khỉ đực đều phục hồi hoàn toàn khả năng sinh sản sau khi ngừng thuốc. Chuột phục hồi khả năng sinh sản trong ṿng 6 tuần và các loài linh trưởng không phải người phục hồi hoàn toàn số lượng tinh trùng trong ṿng 10-15 tuần.
Không phát hiện tác dụng phụ nào của thuốc ở cả hai nhóm.
Thuốc cũng không gây ra thay đổi đáng kể nào trong ba hormone quan trọng cho quá tŕnh sản xuất tinh trùng: testosterone, FSH hoặc inhibin B.
"Một viên thuốc tránh thai nam an toàn và hiệu quả sẽ đưa ra nhiều lựa chọn hơn cho các cặp đôi về biện pháp tránh thai. Điều này cho phép họ chia sẻ trách nhiệm công bằng hơn về kế hoạch hóa gia đ́nh và cung cấp quyền tự chủ sinh sản cho nam giới", GS Georg cho biết.
Triển vọng
Tương tự thuốc tránh thai nữ dựa trên hormone, các loại thuốc tránh thai nam ảnh hưởng đến hormone sinh dục có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn như tăng cân, trầm cảm hoặc tăng mức cholesterol "xấu".
Trong quá khứ, những hậu quả ngoài ư muốn này khiến nhiều loại thuốc tránh thai nam dù hiệu quả cũng không thể tiếp tục thử nghiệm trên người. Điều này thúc đẩy các nhà khoa học chuyển hướng nghiên cứu sang phương pháp không hormone, và cho đến nay, kết quả rất triển vọng.
Thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 đối với YCT-529 đă hoàn tất, và dù kết quả chưa được công bố, thành công đủ để thuốc bước vào giai đoạn 2, tập trung đánh giá tính an toàn và hiệu quả. Thử nghiệm này bắt đầu tại New Zealand từ tháng 9/2024. Nhóm nghiên cứu dự kiến hoàn thành giai đoạn này và công bố kết quả vào cuối năm nay.
|