Trung Quốc âm thầm đàn áp Tây Tạng

Trung Quốc âm thầm đàn áp Tây Tạng

Lính Trung Quốc khống chế sư Tây Tạng. Đây là 1 hoạt cảnh trong cuộc biểu tình Tây Tạng tại Đài Loan (12/3/2011) nhân 52 năm Tây Tạng bị Trung Quốc chiếm. REUTERS/Pichi Chuang

Libération : trong những ngày gần đây, nhiều vụ biểu tình và một người tự thiêu tại Aba, Garzê ở phía Tây tỉnh Tứ Xuyên, trên đất Tây Tạng. Trung Quốc đã lập tức huy động quân đội, công an chìm đến tại chỗ để theo dõi tình hình.

« Sa lầy » là cụm từ được La Croix sử dụng khi nói về tình hình chiến sự tại Libya và Côte d'Ivoire. Bồ Đào Nha bị dồn vào chân tường phải cầu viện quốc tế để thanh toán nợ đáo hạn. Châu Âu chưa thoát khỏi khủng hoảng trong lúc Pháp và Đức bắt đầu vươn lên. Đó là những đề tài lớn thu hút báo chí Paris hôm nay.

Dập tắt phong trào phản kháng tại Aba, Garzê

Dù vậy làng báo Pháp vẫn dành nhiều trang cho thời sự tại Châu Á. Đặc phái viên của Libération từ Aba, Tứ Xuyên cho biết là trong những ngày gần đây, nhiều vụ biểu tình và một người tự thiêu tại Aba, Garzê ở phía Tây tỉnh Tứ Xuyên, trên đất Tây Tạng.

Tại Aba, hàng chục nhà sư mong mỏi Đức Đạt Lai Lạt Ma trở về và một người trong số này đã tự thiêu. Tại Garzê một cuộc biểu tình tương tự đã bị đàn áp thẳng tay. Chính quyền Trung Quốc đã lập tức huy động quân đội, công an chìm đến tại chỗ để theo dõi tình hình. Cho lập nhiều rào cản, ngăn chặn người nước ngoài muốn đến khu vực này với lý do chính thức là « vì đường xấu, không bảo đảm an toàn ».

Libération nhắc lại trong loạt bạo động hồi tháng 3/2008 quân đội Trung Quốc đã sát hại ít nhất 8 vị sư đòi một đất nước Tây Tạng độc lập. Cho nên lần này Bắc Kinh « đi trước một nước cờ » : trong suốt tháng ba vừa qua, không một du khách ngoại quốc nào được phép tham quan Tây Tạng. Đối với các phóng viên quốc tế thì các biện pháp kiểm soát càng khắt khe hơn.

Vào lúc công an Trung Quốc tìm cách chặn đường nhà báo và một mực khẳng định là tình hình tại đây hết sức yên ắng, thì theo lời đặc phái viên của Libération hàng trăm chiếc xe của quân đội đã dồn dập đổ về Aba.

Trên thực tế chiều ngày 16/3 vừa qua, tại Aba một nhà sư Tây Tạng đã tự thiêu trước trụ sở của chính quyền địa phương. Phản ứng đầu tiên của các giới chức tại chỗ là dập ngọn lửa và đánh đập kẻ tự thiêu. Nhà sư này đã qua đời tại bệnh viện vì các bết bỏng và dưới làn roi của công an Trung Quốc. Trong những ngày kế tiếp người Tây Tạng đã liên tục biểu tình và theo Libération thì hàng trăm người đã bị câu lưu và đưa vào các trại cải tạo. Gia đình nhà sư tự thiêu đã bị bắt.

Bịt miệng các nhà dân chủ

Cũng liên quan tới Trung Quốc, La Croix và Le Monde quan tâm đến trường hợp của họa sĩ Ngải Vị Vị vừa bị truy tố về các « tội danh kinh tế ». Phát biểu trên nhật báo công giáo La Croix, Chủ tịch Liên đoàn Nhân quyền của Pháp ông Jean Pierre Dubois tố cáo Trung Quốc « nhập nhằng, nhân danh cuộc chiến chống tham những để bịt miệng các nhà dân chủ » trong bối cảnh nhiều diễn đàn trên mạng kêu gọi tiến hành một cuộc cách mạng theo gương Tunisia và Ai Cập.

Trên thực tế theo ông Dubois : « Chính quyền Trung Quốc bắt đầu siết chặt gọng kềm đối với với các nhà bất đồng chính kiến từ sau khi giải Nobel Hòa Bình được trao cho nhà ly khai Lưu Hiểu Ba và phong trào nổi dậy tại các nước Á Rập (…) Đây là dấu hiệu cho thấy chính quyền Trung Quốc đang suy yếu và đang phải đối phó với các phong trào phản kháng ngày càng lớn »

Độc giả của Le Monde hiểu rõ thêm về nguyên nhân khiến danh họa Ngải Vị Vị bị bắt : Vào dịp lễ Thanh Minh năm ngoái, họa sĩ họ Ngải đã đi tham mộ nạn nhân chết trong đợt động đất Tứ Xuyên năm 2008. Trên blog của ông, Ngải Vị Vị dành một trang để liệt kê tên tuổi những đứa trẻ chết oan vì trường học bị sập.

Trong một cuộc triển lãm tại thành phố Munchen, Đức, họa sĩ Ngải Vị Vị đã phủ kín mặt tiền viện bảo tàng thành phố bằng những túi xách của mỗi học sinh Tứ Xuyên đã chết trong thiên tai như để nhắc nhở công luận rằng trường học của Trung Quốc không được xây cất an toàn. Cũng xin nhắc lại là chính quyền Trung Quốc vẫn xem con số người chết trong trận động đất ngày 12/5/2008 thuộc phạm trù « bí mật quốc gia ».

Bảo tàng Quốc gia Trung Quốc

Một điều trớ trêu là Trung Quốc bắt giữ một trong những danh họa nổi tiếng nhất của mình đúng vào lúc Viện bảo Tàng Quốc gia tại Bắc Kinh vừa được tu sửa và trở thành không gian nghệ thuật lớn thứ nhì trên thế giới. Phụ trang văn hóa của Le Figaro cho biết với diện tích vừa được nhân lên gấp đôi, là 192 000 mét vuông, Bảo tàng Quốc gia Trung Quốc chỉ thua có bảo tàng Louvre của Pháp (210 000m2) nhưng lớn hơn so với Met của New York hay Ermitage của Saint Petersbourg.

Câu hỏi đặt ra là ban điều hành làm thế nào để sử dụng toàn bộ không gian nghệ thuật đó ? Câu trả lời là không vì Trung Quốc đã thương lượng với nhiều bảo tàng quốc tế để cùng tổ chức các cuộc triển lãm ở Bắc Kinh. Trước mắt, viện bảo tàng của Ý, Anh và Đức cho biết sẵn sàng hợp tác với Trung Quốc. Cụ thể là cho bảo tàng Bắc Kinh mượn tạm một số bảo vật, tranh cổ tiêu biểu cho nền hội họa của châu Âu.Nhưng theo tác giả bài viết trong sự hợp tác này với Bắc Kinh, bảo tàng Đức đã nhiều lần phải "ngậm bồ hòn làm ngọt". Chẳng hạn như là Trung Quốc toàn quyền định đoạt về việc cấp visa cho các chuyên gia của Đức sang điều hành các cuộc triển lãm tại Bắc Kinh.

Sendai, vết thương chưa lành

Bốn tuần lễ sau trận động đất và sóng thần, Sendai vẫn là một thành phố đầy « ngổn ngang » : bàn ghế, đồ chơi, xoong nồi… tất cả những gì sóng thần đẻ lại trong những vùng bùn còn ngồn ngang trên hàng chục cây số ven biển.

Hàng triệu tấn rác, gạch đá, mái tôn … ùn lên hai bên đường. Một bài phóng sự trên Libération cho thấy quan tâm hàng đầu của người dân tại đây là làm thế nào để tiếp tục sống trong khung cảnh hoang tàn này.

Sendai với 1 triệu dân số nay chỉ còn là một thành phố bị chia đôi : một bên là những khu ven biển hoang tàn, đổ nát. Hải cảng và sân bay còn bị tê liệt hoàn toàn. Bên kia là khu trung tâm thành phố, nơi nhà cửa ít bị hư hại, thì người dân cố gắng xoa dịu vết thương để tìm lại nhịp sống của thời kỳ trước biến cố 11/3. Tại đây ngân hàng, bưu điện và nhiều công sở đã mở cửa trở lại. Siêu thị lại đầy ắp hàng hóa, các hàng quán lại tấp nập người lui tới. Riêng chỉ có những hàng xe dài xếp đợi đổ xăng hay những xe ủi, xe tải bận rộn suốt ngày là dấu hiệu cho thấy thành phố cảng Sendai vừa trải qua một cơn ác mộng.

Bồ Đào Nha bị dồn vào chân tường

Thời sự châu Âu trong ngày nổi bật với đề tài Bồ Đào Nha phải chấp nhận sự giúp đỡ của Bruxelles. Le Figaro nêu ra các con số cụ thể : nếu như Liên Hiệp Châu Âu phải hỗ trợ Lisboa về phương diện tài chính, nước Pháp phải đóng góp khoảng 15 tỷ euro và Đức là khoảng 22 tỷ.

Le Monde lưu ý độc giả : Liên Hiệp Châu Âu và Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế sẵn sàng cứu giúp Bồ Đào Nha với hy vọng vết dầu không loang tới Tây Ban Nha.

Libération trình bày khá rõ ràng về tình cảnh của Bồ Đào Nha : bị dồn vào chân tường, Lisboa kêu gọi quốc tế trợ giúp. Không còn khả năng đi vay trên thị trường, Bồ Đào Nha đặt mình dưới sự bảo trợ của Liên Hiệp Châu Âu và Quỹ IMF. Hậu quả là Lisboa mất quyền tự định đoạt chính sách kinh tế.

Trong 10 năm qua kinh tế Bồ Đào Nha chỉ tăng trưởng một cách yếu ớt, năm ngoái chính phủ của thủ tướng Socrates đã áp đặt một số các biện pháp hà khắc như là giảm 5% lương công nhân viên chức nhà nước, thu hẹp các khoản trợ cấp xã hội … Câu hỏi đặt ra là : vậy thì IMF sẽ còn bắt giới làm công ăn lương tại Bồ Đào Nha hy sinh tới mức độ nào ?

Sau Hy Lạp và Ai Len, đến lượt Bồ Đào Nha là thành viên thứ ba khối euro bị đe dọa mất khả năng thanh toán và một lần nữa dư luận lại lo ngại đây là dấu hiệu cho thấy việc sử dụng một đồng tiền chung duy nhất có những giới hạn của nó.

Tuy nhiên, tin vui đối với khối euro trong ngày là kinh tế Pháp và Đức đang trên đà phục hồi. Nước Đức kỳ vọng vào tỷ lệ tăng trưởng cho toàn năm lên tới 2,8%. Viện thống kê quốc gia Pháp nâng dự báo tăng trưởng của nước Pháp trong quý 1 năm nay. Les Echos thận trọng cảnh báo : kinh tế Pháp có vẻ khởi sắc trở lại, nhưng sức mua của người dân vẫn không được cải thiện.

Thanh Hà
(RFI)