“Bất chấp mâu thuẫn và sự thiếu tin tưởng lẫn nhau giữa Trung Quốc và Nhật Bản quanh vấn đề quần đảo Điếu Ngư, tôi vẫn phải thừa nhận rằng, chúng ta cần phải học hỏi nhiều từ Nhật Bản, thậm chí là cả bây giờ. Nhật Bản đă từng xâm lược và gây ra nỗi đau cho Trung Quốc nhưng 'hội chứng nạn nhân' đă khiến nhiều người Trung Quốc mờ mắt không nhận ra thực tế rằng, Nhật Bản hiện đại hơn chúng ta rất nhiều”, ông Lex Zhao đă phát biểu như vậy.
Giáo sư người Trung Quốc đă chỉ ra một loạt điều mà người nước ông cần phải học hỏi từ Nhật Bản. Thứ nhất, tổng sản lượng quốc dân tính trên đầu người của Nhật Bản (tính theo đồng USD hiện hành) vẫn lớn hơn gần gấp 10 lần của Trung Quốc thậm chí ngay cả khi Trung Quốc vừa trải qua 3 thập kỷ bùng nổ về kinh tế trong khi Nhật Bản đă phát triển chững lại trong hai thập kỷ qua. Thứ hai, trên b́nh diện thế giới, một trong số những biển hiệu sáng nhất ở các ngôi nhà chọc trời của thế giới vào buổi đêm là quảng cáo của các tên tuổi lừng danh của các tập đoàn đa quốc gia đến từ Nhật Bản như Sony, Toyota, Toshiba và Panasonic. Thứ ba, mặc dù mật độ dân số dày đặc hơn Trung Quốc nhưng Nhật Bản vẫn là nước sạch nhất, an toàn nhất và đi lại thuận tiện nhất thế giới, đặc biệt là đối với trẻ em và người già.
Ngoài 3 điều trên, c̣n nhiều điều khác mà Trung Quốc phải học hỏi từ nước láng giềng phát triển hơn, ông Lex cho biết. Theo ông này, điều thứ 4 là Nhật Bản gần như hoàn toàn xóa bỏ được nạn mù chữ. Hầu hết thanh niên nước này đều vào đại học và sự bất b́nh đẳng giữa khu vực nông thôn và thành thị ở mức tối thiểu. Thứ 5, Nhật Bản là một cường quốc hiện đại hàng đầu thế giới nhưng vẫn giữ được truyền thống một cách duyên dáng và đáng nể. Và thứ 6 là, các nước hay các vùng lănh thổ bên cạnh Trung Quốc như Hàn Quốc, Vùng lănh thổ Đài Loan hay Hồng Kông đều thành công trên con đường hiện đại hóa sau khi học hỏi từ Nhật Bản.
“Nhiều người có thể lập luận, những điều được đưa ra ở trên quá chung chung để có thể bắt chước nhưng hăy để tôi vạch ra 4 điều cụ thể mà Trung Quốc có thể học hỏi từ Nhật Bản, bắt đầu ngay từ ngày hôm nay”, Giáo sư Lex cho biết.
Thứ nhất là về vấn đề sương khói và ô nhiễm. Nhật Bản đă làm hai điều: một là phát triển năng lượng hạt nhân (khoảng 1/3 nguồn năng lượng được sử dụng trong nước này là từ năng lượng hạt nhân trước khi thảm họa Fukushima xảy ra hồi tháng 3 năm 2011), hai là hạn chế lái xe trong các thành phố lớn bằng một loạt biện pháp như tăng phí cầu đường, phí đỗ xe và giá xăng; làm cho quy tŕnh, thủ tục lấy bằng lái xe trở nên đắt đỏ và mất nhiều thời gian; đồng thời phát triển mạnh hệ thống giao thông công cộng, trong đó có hệ thống tàu điện ngầm nhiều tầng và xe buưt trong thành phố. Ở Nhật Bản, một người không thể mua được xe hơi nếu không có xác nhận của cảnh sát về việc người chủ tương lai đă có sẵn chỗ đỗ xe. So sánh với điều này ở Trung Quốc th́ thấy, những người giàu đủ tiền mua xe gặp rất ít hạn chế và họ được khích lệ để làm ô nhiễm môi trường nhiều hơn.
Điều thứ hai mà Trung Quốc cần học hỏi từ Nhật Bản là về vấn đề tham nhũng. Cách căn bản để xóa bỏ tham nhũng là sự cạnh tranh và minh bạch. Nhiều người đang đề xuất “luật thanh thiên, trong đó yêu cầu các quan chức công khai thu nhập và tài sản. Một cách đơn giản và hiệu quả hơn mà Trung Quốc có thể học từ Nhật Bản là thực hiện cơ chế luân phiên giới quan chức đến các tỉnh, địa phương. Cơ chế luân phiên giới hạn số năm một quan chức tại vị ở một địa điểm hay một vị trí, từ đó sẽ giúp giảm cơ hội h́nh thành nhóm lợi ích và tăng khả năng phát hiện tham nhũng.
Thứ ba là vấn đề an toàn thực phẩm. Một chi nhánh của nhăn hiệu thực phẩm nổi tiếng Snow Brand của Nhật Bản đă bị buộc phải phá sản sau khi bị phát hiện dán nhăn mác sai mặt hàng thịt ḅ để được nhận trợ cấp từ chính phủ. Trách nhiệm từ trên xuống dưới chính là những ǵ mà Trung Quốc cần để đối phó với nạn thực phẩm độc hại. Đó là chưa nói đến những cây cầu, con đường và ṭa nhà được xây dựng với chất lượng kém.
Điều thứ 4 Trung Quốc cần học từ Nhật Bản là trong vấn đề bong bóng bất động sản và bất công bằng giữa các khu vực. Bong bóng bất động sản đă biến một số thành phố được gọi là hạng một của Trung Quốc như Bắc Kinh, Thượng Hải trở nên vô cùng đắt đỏ để sống. Hệ thống đăng kư nhà ở lỗi thời đă dẫn đến t́nh trạng những người không đến từ thành phố t́m cách nói dối và đút lót để được vào sống trong thành phố. Đă đến lúc phải xóa bỏ hệ thống thiếu công bằng và không hợp lư đó. Chính phủ cũng có thể áp dụng đánh thuế bất động sản, ngăn chặn việc tăng giá nhà...
Chắc chắn, c̣n nhiều điều khác nữa mà Trung Quốc có thể học hỏi từ nước láng giềng Nhật Bản như kỹ thuật, công nghệ y học tối tân, hệ thống quản lư hiệu quả và trách nhiệm từ trên xuống dưới ở mọi cấp quản lư.
Trung Quốc có thể đang bước vào cái gọi là bẫy thu nhập trung b́nh. Nâng cấp nền tảng công nghiệp đ̣i hỏi một gói biện pháp tổng thể gồm nền giáo dục chất lượng, hệ thống pháp lư độc lập và sự ủng hộ công bằng từ chính phủ. Thời sử dụng hàng triệu nhân công giá rẻ để sản xuất một thứ ǵ đó ở một địa phương nào đó đă qua và nó đang được chuyển đến những nước có giá nhân công rẻ hơn. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đang dần cạn kiệt nguồn lực tự nhiên, nước và thậm chí là kể cả không khí trong lành.
Theo Giáo sư Lex, có lẽ do "hội chứng nạn nhân", nhiều người Trung Quốc dường như có thiên hướng muốn học hỏi từ Mỹ thay v́ từ Nhật Bản. Tuy nhiên, đây là điều sai lầm, ông Lex nói. Mỹ là một đất nước rộng lớn, mật độ dân thưa thớt và giàu tài nguyên. Đó là chưa kể nước này hàng năm thu hút hàng triệu người nước ngoài có kỹ năng vào trong nước làm việc. Trong khi đó, Nhật Bản là nước có mật độ dân số dày đặc và hầu như không có nguồn lực tự nhiên.
Sự pha trộn hài ḥa giữa cách quản lư hiện đại với văn hóa, phong tục truyền thống Đông Á, cùng với việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực hạn chế của Nhật Bản là tấm gương mẫu mực cho bất kỳ nước đang phát triển nào nếu họ muốn bắt kịp với các nước khác trên con đường hiện đại hóa.
Việt Nam nên coi đây mà học tập, đă có người phân tích ra cho thấy Nhật Bản hơn thằng chệt chổ nào và thằng chệt yếu kém ở chổ nào hăy học hỏi nơi người Nhật đi đừng bám đít theo thằng chệt, nó không có ǵ hay để mà bắt chước đâu.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.