"Con bò sữa Châu Âu"

[trungthuc]

(Minh họa)

Giữa tháng Ba 2025, trong bối cảnh Washington lăm le muốn rút ra khỏi NATO, EU đã cho công bố kế hoạch "ReArm Europe" với mục đích tối hậu: tăng cường mức chi tiêu về quân sự, huy động 150 tỷ Euro để các chính phủ EU đầu tư vào các dự án phòng thủ quốc phòng chung.

Washington được cho là đang mong muốn các đồng minh Âu Châu tiếp tục mua vũ khí do Mỹ sản xuất như bấy lâu nay, giữa lúc Âu Châu nay lại muốn dành sự ưu tiên cho ngành kỹ nghệ sản xuất súng đạn của họ, thay vì của Hoa Kỳ.

Vì thế, khi đến Brussels dự Hội nghị Ngoại trưởng các nước thành viên NATO vào các ngày 3 và 4 tháng Tư vừa qua, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã khẳng định Mỹ sẽ không rời bỏ NATO. Và để cứu nền kỹ nghệ quốc phòng Mỹ không rơi vào cảnh khó khăn, ông Rubio đã đề nghị các nước thành viên của liên minh quân sự này hãy tiếp tục mua vũ khí của Hoa Kỳ. Nói thẳng ra, Washington đang lo sợ phía Âu Châu dần dần sẽ bỏ rơi vũ khí của Mỹ.

Ngành kỹ nghệ quân sự của Mỹ (còn gọi là Military Indistrial Complex) vốn đang thống trị cà thế giới về việc trang bị khí giới. Trong năm 2023, khi cuộc xung đột giữa Nga-Ukraine đang trong giai đoạn khốc liệt nhất, chỉ riêng 10 công ty sản xuất vũ khí lớn nhất của Mỹ đã có doanh thu hơn 250 tỷ USD, phần lớn số đó được mua từ các đồng minh của Mỹ ở Âu Châu. Nghĩa là từ bấy lâu nay, Âu Châu đã là "con bò sữa" nuôi dưỡng ngành kỹ nghệ vũ khí của Mỹ, bên cạnh con bò sữa nhỏ hơn nhiều là các nước ở khu vực Thái Bình Dương như Đại Hàn.

Có lẽ cũng không hề sai nếu nói rằng chẳng có ai muốn gây ra chiến tranh, ngoại trừ các công ty sản xuất vũ khí. Và trong những nơi sản xuất vũ khí lớn nhất thế giới, có các tập đoàn của Mỹ, dẫn đầu bởi tập đoàn Lockheed Martin, nơi chế tạo ra mẫu chiến đấu cơ F-35 mà mỗi chiếc có giá 80-100 triệu Mỹ kim tùy phân khúc. Theo bảng xếp hạng top 100 công ty quân sự lớn nhất thế giới tính theo doanh thu hồi năm 2020 của tạp chí Defense News, Hoa Kỳ luôn đứng đầu với 6 công ty nằm trong top 10. Đó cũng là những công ty có cổ phiếu tăng rất mạnh trong bối cảnh cuộc xung đột giữa Nga-Ukraine leo thang. Và Âu Châu, để có thể tiếp sức viện trợ quân sự cho Ukraine, đã bỏ ra số tiền rất lớn để mua vũ khí do các công ty đó sản xuất. Hoàn toàn có thể tin rằng nhiều giới chức cao cấp trong chính phủ Mỹ đều có cổ phần trong các công ty đó.

Có thể nói Washington rất dại dột khi có suy nghĩ rằng, Âu Châu chỉ là "đồ ăn bám". Làm gì có chuyện Âu Châu ăn bám Mỹ mà có khi còn ngược lại, khi mà bao nhiêu năm qua Âu Châu, với các hợp đồng lớn mua vũ khí của Mỹ, đã làm giàu cho các công ty quân sự của Mỹ. Như thế Âu Châu đã gián tiếp làm giàu cho nước Mỹ. Chỉ có những kẻ kinh doanh làm ăn điên rồ mới dám nặng lời với khách hàng lớn của mình, vì nếu như vậy là tự làm hại cho chính mình.

Washington xem việc Âu Châu loại bỏ các công ty Mỹ ra khỏi cơ hội đấu thầu quân sự của EU là "tín hiệu khá tiêu cực". Vấn đề là chính Washington lại là kẻ gây ra sự tiêu cực đó, chứ không phải là Âu Châu, khi mà trong thời gian qua, chính quyền của T.T. Donald Trump liên tục có những lời lẽ khó nghe, xúc phạm đến lòng tự trọng của Âu Châu, xem Âu Châu là kẻ thích dựa dẫm Mỹ mà không lo tự lực cánh sinh.

Hẳn là Washington muốn Âu Châu vẫn là khách hàng sộp của các công ty quân sự của Mỹ. Nếu muốn như vậy thì Washington phải luôn tỏ ra là người bạn chân thành của Âu Châu. Sống ở đời, người ta luôn cần lẫn nhau. Làm gì có chuyện anh cần tôi chứ tôi không cần anh. Chưa biết ai sẽ cần ai hơn. Âu Châu mà bảo nhau ngừng mua vũ khí Mỹ thì ngành kỹ nghệ quân sự Mỹ sẽ ngắc ngư, chao đảo.

Giờ đây hẳn Washington đang thấm thía những lời lẽ không hay ho mà họ đã dành cho Âu Châu. Hoa Kỳ cần nên tỉnh táo để nhìn lại mình, để không tiếp tục có những lời lẽ sai trái với Âu Châu. Con ếch chết vì cái miệng. Trên hết, Washington cần hiểu rằng sẽ là sai lầm lớn nhất mà chính quyền Trump phạm phải nếu để mất đi người bạn quý hóa với nước Mỹ như Âu Châu.