Tờ Defense News (Mỹ) ngày 2 /6 đưa tin, phát biểu bên lề Đối thoại Shangri-La được tổ chức tại Singapore, Bộ trưởng Quốc pḥng Philippines Gilberto Teodoro cho biết Philippines vẫn chưa nhận được lời đề nghị chính thức để mua các máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư của Mỹ. Ông cho biết ngay cả khi có đề nghị, bộ của ông cũng không chắc liệu họ có muốn mua những máy bay đó hay không.
"Theo như tôi được biết, chưa có ǵ trên bàn để tôi xem xét", ông Teodoro nói trong một cuộc phỏng vấn.

Một máy bay chiến đấu F-16 tham gia huấn luyện tại New Mexico, Mỹ, vào ngày 22/8/2023. Ảnh: Không quân Mỹ
Theo Defense News, vào tháng 4, Bộ Ngoại giao Mỹ đă chấp thuận khả năng bán 20 máy bay chiến đấu F-16 cho Philippines, như một phần của thương vụ cũng bao gồm tên lửa, bom và đạn dược khác. Tổng giá trị giao dịch gần 5,6 tỷ USD, chiếm phần lớn so với ngân sách quốc pḥng của Philippines.
Theo Viện nghiên cứu Ḥa b́nh Quốc tế Stockholm (SIPRI), Manila chi khoảng 6 tỷ USD cho quân đội mỗi năm, tương đương 1,3% GDP của nước này.
Bộ trưởng Quốc pḥng Philippines Teodoro gọi thương vụ nêu trên là "sự đồn thổi của giới truyền thông", mà không giải thích lư do tại sao Bộ Ngoại giao Mỹ lại chấp thuận ở thời điểm ban đầu.
"Chúng tôi thậm chí c̣n chưa quyết định, trước hết là khi nào chúng tôi sẽ mua một máy bay chiến đấu đa năng và chọn mẫu nào", ông nói.
Defense News đưa tin, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Pete Hegseth đă đến thăm Philippines vào tháng 3 năm nay khi Mỹ nâng cấp liên minh với quốc gia này trong nỗ lực cạnh tranh mạnh hơn với Trung Quốc.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ và Philippines đă gặp lại nhau vào cuối tuần qua tại Singapore, nơi ông Hegseth cảnh báo rằng mối đe dọa quân sự mà Bắc Kinh tạo ra "có thể sắp xảy ra" và kêu gọi các đồng minh chi nhiều hơn cho quốc pḥng.
Theo Defense News, đối với một số quan chức Philippines, việc Mỹ đồng ư bán máy bay chiến đấu là dấu hiệu cho thấy cam kết lâu dài của Washington và thể hiện sự tin tưởng rằng quân đội Philippines có thể làm chủ những thiết bị tiên tiến như vậy.
Nhưng ngay sau thông báo, các quan chức khác của Philippines bắt đầu đặt câu hỏi làm sao họ có thể có đủ khả năng để chi trả cho một thương vụ lớn như vậy mà không có sự hỗ trợ của Mỹ.
Washington đă gửi cho Manila 500 triệu USD viện trợ an ninh dài hạn vào năm ngoái nhưng sẽ cần Quốc hội Mỹ thông qua thêm để tiếp tục hỗ trợ như vậy.
Trong nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ tiền nhiệm Joe Biden, hai nước đă nhất trí về "lộ tŕnh" mua sắm vũ khí trong những năm tới khi Manila nâng cấp quân đội. Kế hoạch đó chủ yếu bao gồm các khí tài giúp giám sát và bảo vệ bờ biển rộng lớn của Philippines, chứ không phải máy bay chiến đấu tiên tiến.
Theo Defense News, tại Đối thoại Shangri-La, Bộ trưởng quốc pḥng Philippines Teodoro c̣n có màn trao đổi căng thẳng với các đại biểu quân đội Trung Quốc - những người đă đặt câu hỏi mang tính khiêu khích về việc liệu Philippines sẽ hợp tác với Trung Quốc một cách thân thiện hay sẽ chọn đóng vai tṛ là lực lượng ủy nhiệm của Mỹ.
Ông Teodoro cảm ơn các đại biểu Trung Quốc v́ "những bài diễn văn tuyên truyền được ngụy trang dưới dạng câu hỏi". Ông cho biết "sự thiếu tin tưởng" vào Trung Quốc vẫn là trở ngại lớn nhất đối với giải pháp ở Biển Đông.
“Trung Quốc cần phải xây dựng ḷng tin rất nhiều để trở thành một đối tác đàm phán hiệu quả”, ông Teodoro nói trên bục phát biểu.
Tạp chí Newsweek (Mỹ) nhận định, một bước đột phá trong tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines trên Biển Đông vẫn khó có thể xảy ra, khi cả hai nước đều kiên quyết bám trụ. Thực tế là Philippines là đồng minh hiệp ước của Mỹ khiến nơi này trở thành điểm nóng tiềm tàng cho xung đột toàn cầu vào thời điểm căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh trên nhiều mặt trận.
VietBF@ Sưu tập