Lần theo tín hiệu lạ cực sáng, các nhà thiên văn sốc nặng

[goodidea]

Tín hiệu vô tuyến nhanh và sáng nhất mà nhân loại từng bắt được đã đem đến một phát hiện làm đảo lộn hiểu biết cơ bản về lỗ đen vũ trụ.

Năm đài quan sát ở Mỹ, Anh và Chile đã cùng bắt được một tín hiệu vô tuyến cực nhanh, cực sáng, phát vỡ mọi kỷ lục trước đây.

Được gọi là AT 2024tvd, tín hiệu này xuất phát từ một vụ lỗ đen xé sao (gián đoạn thủy triều - TDE) kỳ lạ đến không tưởng.


Một "lỗ đen xa nhà" đang xé toạc một ngôi sao không may đi qua gần nó, phát ra tín hiệu vô tuyến mạnh kỷ lục - Ảnh: NSF/AUI/NSF NRAO/P.Vosteen

Viết trên tạp chí The Astrophysical Journal Letters, nhóm tác giả dẫn đầu bởi tiến sĩ Itai Sfaradi và giáo sư Raffaella Margutti của Đại học California ở Berkeley (Mỹ) cho biết một sự kiện TDA xảy ra khi một lỗ đen phá hủy một ngôi sao đi ngang qua.

Nhưng tín hiệu AT 2024tvd còn tiết lộ lỗ đen tham gia sự kiện này là một lỗ đen siêu khối - tức lỗ đen quái vật - nằm ở xa trung tâm thiên hà của nó tận 2.600 năm ánh sáng.

Theo SciTech Daily, điều này đã đảo ngược những giả định lâu nay về hành vi và vị trí của lỗ đen quái vật, bởi loại lỗ đen này luôn được tìm thấy ở trung tâm các thiên hà.

Vì vậy, "lỗ đen xa nhà" này trở thành bằng chứng cho thấy các lỗ đen quái vật có thể ẩn nấp ở những nơi không ngờ tới.

Tín hiệu vô tuyến này cũng mang nhiều đặc tính bất thường khác, gợi ý về những quá trình mới, trước đây chưa được công nhận, kiểm soát cách lỗ đen đẩy vật chất ra ngoài theo thời gian.

"Điều này thực sự phi thường. Chưa bao giờ chúng ta thấy bức xạ vô tuyến mạnh mẽ đến vậy từ một lỗ đen xé toạc một ngôi sao, tách khỏi trung tâm thiên hà và phát triển nhanh đến vậy. Nó thay đổi cách chúng ta nghĩ về lỗ đen và hành vi của chúng" - tiến sĩ Sfaradi nói.

VietBF@sưu tập