Sau sự kiện nhà bán lẻ Việt Nam tuyên bố nói "không" với ống hút nhựa bày bán tại các siêu thị lớn nhỏ. Các bạn trẻ nói không với đồ nhựa, chính là lúc chúng ta cần đồng ḷng để bảo vệ môi trường.

Nếu bạn không hành động th́ sẽ chẳng có ǵ thay đổi. Một quán trà sữa, vài quán cà phê thay ống hút nhựa bằng ống hút bột sắn, cỏ bàng, một siêu thị gói thực phẩm bằng lá chuối, rồi giờ đến một hệ thống siêu thị đồng ḷng nói không với ống hút nhựa. Ấm ḷng ǵ đâu.
Cần cả xă hội đồng ḷng
Cô bạn tôi cười x̣a khi Quyên (nhân viên một công ty truyền thông ở Q.1, TP.HCM) ngày nào cũng lụi cụi mang hộp theo đựng thức ăn, mang b́nh nước, rồi gần đây là ống hút kim loại. "Chi mệt vậy bà nội? Bà nhắm cả cái xă hội này xài đồ nhựa, ḿnh bà xài ba cái thứ rườm rà này th́ thay đổi được ǵ. Tính đu trend hả?" - cô bạn dí ngón tay vào trán Quyên.
Đó chỉ là một trong những mẫu trao đổi của bạn trẻ khi thấy bạn bè ḿnh mang theo những thứ "ngồ ngộ" thân thiện môi trường. Có bạn ủng hộ, có người tỏ ra thích thú, người đặt mua, người cho rằng không có tác dụng ǵ. Tôi th́ chỉ mới mang theo b́nh nước, c̣n lười biếng mua ống hút bột sắn v́ ngại đặt hàng trên mạng.
Nhưng tôi tin vào hiệu ứng lây truyền. Điều tốt sẽ có biên độ rất xa. Xă hội tiến bộ, điều kiện sống của một bộ phận dân cư đă khá hơn xưa, kể cả những thông tin về môi trường được tiếp cận đa chiều hơn.
Thử tưởng tượng trường học nào cũng không xài đồ nhựa như Trường THPT chuyên Lư Tự Trọng (TP Cần Thơ), rồi UBND TP Cần Thơ chỉ đạo các cơ quan trong thành phố này học hỏi; rồi siêu thị nào cũng không bán ống hút nhựa, cửa hàng rau củ nào cũng thay bao b́ bằng lá chuối; rồi lời khen ngợi của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa rồi về việc triển khai sử dụng sản phẩm tự nhiên để gói, bọc thực phẩm thay thế túi nilông... Có thể thấy, việc hạn chế dùng đồ nhựa không thể tái chế đă khả thi so với cách đây 1-2 năm.
Qua việc xă hội quan tâm hơn đến môi trường bằng những hành động thiết thực, tôi cũng cảm thấy có một phần đóng góp của các phương tiện truyền thông. Những bài viết, trào lưu bạn trẻ cùng nhau nhặt rác, những người nổi tiếng cùng kêu gọi hành động v́ môi trường… đă không uổng phí khi họ liên tục đăng tải quan điểm của ḿnh trên facebook, instagram.
Thật ấm ḷng khi nói chuyện với một chị phóng viên, nghe chị nói: "Chị thích viết về rác, về môi trường dù không nhiều view. Tối ngày chị theo dơi mấy fanpage về tái chế rác, đồ dùng thân thiện môi trường. Vậy mà vui, mà ư nghĩa".
Đưa vào kế hoạch chi tiêu
Mỗi tuần bạn chi bao nhiêu tiền cho việc ăn uống, mua trà sữa, sắm quần áo, gặp gỡ bạn bè, đi xem phim? Bạn có khi nào nghĩ sẽ bỏ một khoản tiền nho nhỏ cho những vật dụng thân thiện môi trường hay không? Thậm chí là không tốn đồng nào, v́ theo quan niệm của tôi, bảo vệ môi trường là bạn tận dụng những thứ có sẵn, không chi trả mua sắm thêm v́ nguy cơ tăng rác thải trong tương lai.
Này nhé, bạn có thể tận dụng hộp đựng thức ăn ở nhà, chọn cái nào xinh xinh rồi mang theo trong cốp xe để mua thức ăn trưa nơi công sở. B́nh nước bạn hay dùng trên lầu v́ lười xuống dưới nhà lấy nước đâu, sao bạn không để trong ba lô?
Bạn có nhất thiết phải dùng ống hút không? Nếu có th́ tại sao không chọn những quán xài ống hút cỏ bàng, hoặc tự sắm cho ḿnh ống hút kim loại xài hoài hoài. Chúng chỉ có giá vài trăm đồng đến vài ngàn đồng mà thôi.
Điều quan trọng là bạn phải có suy nghĩ tích cực: bạn thay đổi thói quen và lan truyền thói quen tốt đó cho người xung quanh, bắt đầu từ gia đ́nh, rồi tới bạn bè, người bán hàng. Bạn không cần phải có "tuyên ngôn" bằng status về việc này, chỉ cần thực hiện nó một cách nhẹ nhàng với niềm tin mọi thứ sẽ thay đổi.
Thử tưởng tượng một thời gian nữa, bạn và thế hệ của bạn cùng đồng ḷng nói không với hộp xốp, ống hút nhựa, ly nhựa… th́ chắc chắn thế hệ sau - con cháu của bạn - cũng sẽ hành động như bạn. Đó không phải là viễn cảnh xa vời đâu bạn ạ.
Chúng ta nợ môi trường quá nhiều rồi!