Vụ hành quyết tử tù Robert Roberson ở Texas (Mỹ) v́ tội giết con gái 2 tuổi đă bị hoăn lại sau khi Ṭa án Tối cao Texas ban hành lệnh hoăn một phần vào đêm 17/10.
Texas đă chuẩn bị tử h́nh Robert Roberson vào ngày 17/10 sau khi ông bị kết tội giết con gái ḿnh vào năm 2002. Ashley Killough/CNN.
Roberson đă thoát khỏi pḥng tử h́nh trong gang tấc v́ lệnh hoăn thi hành án được đưa ra vào phút chót, NBC News đưa tin.
Nhưng tương lai của Roberson vẫn c̣n chưa chắc chắn. Cuộc chiến pháp lư xung quanh vụ án của ông vẫn đang diễn ra và một ngày hành quyết mới có thể được ấn định sau lời khai của ông trước các nhà lập pháp vào tuần tới, hoặc sớm hơn nếu ṭa án ra lệnh.
Việc tŕ hoăn thi hành án tử h́nh Roberson đă được đưa ra khi một nhóm các nhà lập pháp thuộc Ủy ban Tư pháp H́nh sự Texas bỏ phiếu triệu tập Roberson, khi họ xem xét lại tính hợp pháp của bản án đối với ông.
Luật sư của Roberson, Gretchen Sween, cho biết thân chủ của bà "hy vọng rằng câu chuyện của ḿnh có thể giúp cải thiện tính toàn vẹn của hệ thống pháp luật h́nh sự của chúng ta".
Án tử h́nh gây tranh căi
Roberson, 57 tuổi, vẫn khẳng định ḿnh vô tội trong cái chết của con gái 2 tuổi Nikki Curtis vào năm 2002. Vào thời điểm đó, các bác sĩ và cơ quan thực thi pháp luật đă nhanh chóng kết luận rằng cô bé đă tử vong do một cơn rung lắc dữ dội, dẫn đến việc Roberson bị kết án tại phiên ṭa. Nhưng bên bào chữa cho Roberson cho biết hiểu biết mới về cái gọi là "hội chứng rung lắc trẻ sơ sinh" cho thấy các t́nh trạng bệnh lư khác có thể là yếu tố gây ra cái chết của trẻ, như họ tin rằng đó là trường hợp của Nikki.
Năm 2009, Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ đă đổi tên hội chứng trẻ bị rung lắc thành "chấn thương đầu do ngược đăi" được định nghĩa rộng hơn để bao gồm các chấn thương do các cơ chế khác ngoài việc chỉ rung lắc.
Hiện nay, giới y khoa đă thống nhất rằng các t́nh trạng bệnh lư khác, bao gồm nhiễm trùng, chấn thương do tai nạn và các bệnh lư nền, cũng có thể gây ra các triệu chứng liên quan đến hội chứng trẻ bị rung lắc.
Lệnh hoăn thi hành án đối với Robert Roberson được đưa ra vào phút chót. Ảnh: NBC.
Văn pḥng Tổng chưởng lư đă nhanh chóng kháng cáo lệnh tạm thời của thẩm phán ṭa án quận lên ṭa án h́nh sự cao nhất của tiểu bang, nơi đă đồng ư cho phép tiếp tục hành quyết Roberson. Nhưng các nhà lập pháp sau đó đă đệ đơn kiện lên Ṭa án Tối cao Texas vào cuối ngày 17/10, khi thời gian trôi qua trước nửa đêm - lúc lệnh tử h́nh của Roberson sắp đến hạn.
Ṭa án cấp cao cuối cùng đă đồng ư hoăn lại hoặc dừng việc hành quyết, mặc dù không nêu rơ trong bao lâu, và ra lệnh cho ṭa án cấp dưới hành động nhanh chóng để giải quyết vấn đề gây chia rẽ.
Người phát ngôn của Bộ Tư pháp H́nh sự tiểu bang cho biết hôm 18/10 rằng cơ quan này sẽ tuân thủ lệnh triệu tập, mà không b́nh luận về khả năng Roberson xuất hiện trực tiếp trước Ủy ban về Luật học H́nh sự. Các nhà lập pháp cũng đề xuất rằng ông có thể xuất hiện qua video.
Đại diện tiểu bang Brian Harrison thừa nhận hôm 18/10 rằng mặc dù vụ hành quyết đă bị chặn, nhưng vẫn c̣n nhiều vấn đề khác chưa được giải quyết.
"Chúng ta đang ở trong một vùng đất mới lạ và chưa được khám phá", ông Harrison nói.
Những t́nh tiết mới
Roberson có thể sẽ trở thành người đầu tiên ở Mỹ bị tử h́nh v́ bản án dựa trên cáo buộc về hội chứng rung lắc trẻ sơ sinh.
Trong khi các bác sĩ nhi khoa về lạm dụng trẻ em quyết liệt bảo vệ tính hợp pháp của chẩn đoán, những người ủng hộ Roberson cho biết ṭa án vẫn chưa xem xét đủ bằng chứng cho thấy con gái ông chết không phải do giết người mà do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả bệnh tật và thuốc men hiện được coi là không phù hợp với một đứa trẻ ốm yếu như vậy.
Vào thời điểm qua đời, Nikki bị viêm phổi kép tiến triển thành nhiễm trùng huyết. Đứa trẻ đă được kê đơn hai loại thuốc hiện được coi là không phù hợp với trẻ em, có thể gây khó thở. Ngoài ra, đêm trước khi Roberson đưa con gái đến pḥng cấp cứu ở Palestine, Texas, cô bé đă ngă khỏi giường - và đặc biệt dễ bị tổn thương do căn bệnh vốn có, các luật sư của Roberson cho biết.
Các bác sĩ điều trị cho Nikki cho rằng có sự ngược đăi dựa trên những triệu chứng và suy nghĩ thông thường vào thời điểm Nikki qua đời, mà không t́m hiểu về tiền sử bệnh lư của đứa trẻ, các luật sư của tù nhân tuyên bố.
Hành vi của Roberson trong pḥng cấp cứu - được các bác sĩ, y tá và cảnh sát coi là vô tâm, những người tin rằng đó là dấu hiệu của tội lỗi của ông - thực chất là biểu hiện của chứng rối loạn phổ tự kỷ, không được chẩn đoán cho đến năm 2018.
Robert Roberson bị tuyên án tử h́nh sau cái chết của con gái 2 tuổi vào năm 2002. Ảnh: NBC.
Brian Wharton, cựu thám tử giám sát cuộc điều tra về cái chết của Nikki, đă nói với các nhà lập pháp tiểu bang vào ngày 17/10 tại phiên điều trần về vụ án: "Tuần trước, tôi đă nói với vợ tôi rằng tôi xấu hổ. Tôi xấu hổ v́ quá tập trung vào việc t́m ra kẻ phạm tội và kết án ai đó mà không nh́n thấy Robert. Tôi không nghe thấy tiếng nói của anh ấy".
"Anh ấy là một người vô tội, và chúng ta sắp giết anh ấy v́ điều anh ấy không làm", Wharton trước đó đă nói.
Vào tối 17/10, Wharton cho biết ông cảm thấy nhẹ nhơm khi nghe quyết định của ṭa án.
"Vợ anh ấy bắt đầu khóc, và mọi người khác chỉ hít một hơi thật sâu. Bởi v́ tất cả chúng tôi đều biết anh ấy vô tội. Chúng tôi đă đấu tranh trong cuộc chiến này một thời gian, và cố gắng để có được một phiên điều trần công bằng", Wharton nói với CNN.
Các nhà lập pháp tiểu bang đă ăn mừng quyết định của ṭa án vào ngày 17/10.
"Trong hơn 20 năm, Robert Roberson đă dành 23,5 giờ/ngày trong pḥng biệt giam - căn pḥng không lớn hơn tủ quần áo của hầu hết người Texas - khao khát và nỗ lực để được lắng nghe", các Dân biểu tiểu bang Joe Moody và Jeff Leach cho biết trong một tuyên bố chung.
Vụ việc của Roberson một lần nữa nhấn mạnh đến tính rủi ro cố hữu của án tử h́nh: Một người có khả năng vô tội có thể bị tử h́nh. Theo Trung tâm thông tin về án tử h́nh, ít nhất 200 người - bao gồm 18 người ở Texas - đă được minh oan kể từ năm 1973 sau khi bị kết án và tuyên án tử h́nh.
VietBF@ sưu tập