Súp vây cá mập, một trong những món ăn kinh điển của người Trung Quốc. Đây được coi là món ăn thể hiện đẳng cấp, sự xa hoa của giới nhà giàu. Phía sau cảm giác được làm người thượng lưu khi ăn súp vây cá mập c̣n nhiều chuyện để nói lắm.
Ngày nay chúng ta chẳng ai c̣n lạ ǵ với các món ăn xa xỉ, đắt đỏ trên thế giới như súp vi cá mập, trứng cá muối, gan ngỗng… Dù rằng không phải ai cũng có điều kiện để thưởng thức các loại vật phẩm đó và chỉ dừng lại ở mức "chiêm ngưỡng" thôi nhưng cũng phải thừa nhận rằng những món ăn đắt tiền như vậy ngoài việc cung cấp dinh dưỡng th́ chúng c̣n là sản phẩm của nghệ thuật nấu nướng tinh hoa.
Trong thực đơn những món ăn đắt đỏ và cầu kỳ nhất thế giới, súp vi cá mập của nước bạn Trung Quốc chắc đă quá nổi tiếng. Đây là biểu tượng của sự phú quư, xa hoa mà xưa là bậc quân vương, quyền quư, nay là giới nhà giàu mới dám tự cho ḿnh quyền được hưởng thụ thường xuyên. V́ nổi tiếng như vậy nên đă có rất nhiều phân tích về món súp đắt tiền này, trong đó có cả việc phải hy sinh biết bao nhiêu sinh mạng con cá mập để có được món như ư trên bàn tiệc. Tuy nhiên, bỏ qua tất cả tranh căi, đất nước tỷ dân vẫn cứ coi súp vi cá mập là một trong tứ đại món ngon của riêng ḿnh.
Súp vây cá mập, một trong những món ăn kinh điển của người Trung Quốc.
Đây được coi là món ăn thể hiện đẳng cấp, sự xa hoa của giới nhà giàu.
Nguồn gốc của món súp vi cá mập
Súp vi cá mập được sáng tạo bởi một vị Hoàng đế nhà Tống từ thế kỷ thứ X nhằm phô trương quyền lực và sự giàu có đối với triều thần trong các buổi yến tiệc. Kể từ đó, món ăn này được xem là một trong những biểu tượng của đẳng cấp và sự giàu sang, được tầng lớp giàu có châu Á ngày nay ưa chuộng.
Món ăn này được xếp trong danh sách "tứ đại món ngon" của Trung Quốc bao gồm bào ngư, súp vi cá mập, hải sâm, bao tử cá. Tất cả những món ăn này đều được dùng trong những dịp đặc biệt như đám cưới và chúng cũng được xếp ngang hàng với xế hộp tiền tỷ hoặc biệt thự hạng sang trong việc thể hiện đẳng cấp.
Tứ đại món ngon của Trung Quốc là bào ngư, hải sâm, vây cá mập và bao tử cá.
Người Trung Quốc thường kháo nhau rằng nếu một cô dâu mà lấy chồng về một gia đ́nh không có bát súp vi cá mập trên bàn tiệc th́ đời sống kinh tế của cô ấy sau này phải coi chừng có lúc thiếu thốn. Quả thực, món ăn đă trở thành cái hồn, cái thần không thể thiếu từ trong tâm thức của nhiều người ở đất nước Á Đông này rồi.
Đây là món ăn thể hiện đẳng cấp, phô trương tiềm lực và sự sang trọng của người đăi tiệc.
V́ sao súp vi cá mập lại đắt đỏ đến vậy?
Và tất nhiên, biểu tượng của sự giàu có sẽ không thể mang mức giá b́nh thường được. Một bát súp vi cá mập b́nh thường được bán với giá khoảng $65 đến $120 (khoảng 2 đến 3 triệu VND).
Trong vi cá mập chứa nhiều đạm nhất trong số các loại thực phẩm chứa đạm, thêm vào đó món ăn cũng được coi là loại thực phẩm bổ dưỡng cao cấp có nhiều tác dụng đặc biệt trong việc bảo vệ xương khớp, tái tạo lớp giác mạc, giúp vết thương mau lành hơn. Chưa dừng lại ở đó, cá mập cũng là loài sinh vật biển khó đánh bắt, số lượng lại không nhiều nên để có một bát súp th́ rất nhiêu công sức, tiền bạc phải đổ vào đó. Và đương nhiên, giá thành cũng phải cắt cổ.
Cá mập rất khó để đánh bắt và không phải vùng biển nào cũng có.
V́ những lư do trên, vi cá mập được xếp vào hạng thượng phẩm cung đ́nh. Các "chuyên gia vi cá" đă nhận định rằng "món ăn thượng hạng phải nh́n rơ từng sợi láng mướt, giống như một lớp sụn mềm, gịn. Những sợi vi cá nếu đạt tiêu chuẩn phải nhỏ như sợi tóc và sáng óng ánh".
Quy tŕnh chế biến món ăn cũng cực kỳ phức tạp, vi cá được các đầu bếp ngâm trong nước ấm, bóc mỡ, làm sạch, ninh trong nước dùng đặc biệt. Việc chế biến để hoàn thành món vi cá thường phải kéo dài ít nhất 48 giờ. Một thực khách cho biết nước dùng của súp thường vàng óng, trong mà ngọt, vị ngọt dịu từ nước hầm xương gà, sườn heo, phải nói rằng ngon không ǵ sánh được.
Một bát súp đạt tiêu chuẩn phải có sợi vây cá vàng óng mượt như thế này đây.
Tổng thống Obama cũng từng trải nghiệm món ăn này trong nhà hàng Trung Quốc.
Mặt trái tàn nhẫn của cảm giác thượng lưu
Dù nổi tiếng với tư cách là đại diện cho giới nhà giàu như vậy nhưng súp vi cá mập lại cũng có "tai tiếng" về nguồn gốc nguyên liệu của ḿnh. Mỗi năm, có tới gần 100 triệu con cá bị bắt lên bờ để cắt lấy vây, và c̣n kinh khủng hơn khi chúng sau đó lại được trả lại biển khơi. Nhiều con c̣n sống, nhưng cũng không ít con với cơ thể trọng thương đă ch́m dần đưới đại dương v́ không thể bơi và chết v́ mất máu hoặc làm mồi cho những con cá khác.
Con người đă dùng những chiếc dao sắc nhọn để nhanh chóng cắt đi phần vây cá, cả vây trên và vây dưới. Những chiếc vây này được gom vào container và chở về đất liền rồi phơi khô và bán ra ngoài thị trường, hoặc đưa trực tiếp vào các nhà hàng để chế biến món súp "đắt nhất hành tinh", hoặc được bán thành các lọ vi cá khô cho các hộ gia đ́nh. Món ăn này cũng lan ra nhiều quốc gia tại châu Âu và châu Mỹ.
Những con cá mập được săn bắt hàng ngày.
Chúng được cắt vây rồi thả lại đại dương.
Câu chuyện đánh bắt tàn nhẫn không phải là thứ duy nhất gây tranh căi cho món ăn này. Thứ khiến người ta lo ngại nhất chính là ḷng tham vô đáy của con người. Súp vi cá vốn là một món ăn xa xỉ, nhưng với sự phát triển kinh tế như vũ băo của Trung Quốc, nhu cầu được thưởng thức món súp này tăng đột biến và kéo theo đó là sự gia tăng hoạt động đánh bắt cá mập.
Thêm vào đó, v́ mục đích lợi nhuận, rất nhiều "doanh nhân" đă không ngần ngại trà trộn hàng giả vào các sản phẩm vây cá mập. Theo đó, thay v́ hàng thật th́ có vô vàn thực khách phải chịu chung t́nh trạng ăn gelatin (một chất kẹo dẻo màu trắng thường dùng để chế biến thực phẩm) thay v́ vây cá mập hạng sang.
Đầu bếp của một nhà hàng đang nấu món súp vi cá.
Hàng giả là thứ không khó để làm trong thời buổi ngày nay.
Cũng v́ chuyện khai thác quá mức và tính tàn nhẫn mà rất nhiều nơi đă kêu gọi tẩy chay món ăn này, thậm chí là ngay tại Trung Quốc. Từ năm 2012, Trung Quốc và Hong Kong đă cấm sử dụng món súp vi cá trong các bữa tiệc chiêu đăi của Chính phủ.
Người Trung Quốc sau nhiều năm coi vây cá mập là thứ quà thể hiện đẳng cấp th́ nay cũng đă nhận ra một vài điều, rằng rất có thể tiền mất tật mang; hoặc có thể gặp phải người giả đẳng cấp; hay hơn nữa là chính tay và miệng ḿnh đang góp phần vào việc tàn phá thế giới thủy sinh. Thêm vào đó, những nghiên cứu về độc tố trong vây cá mập cũng khiến người ta ngại ngần với món này hơn. Tuy nhiên, số người ngẫm được điều đó cho đến nay cũng chưa phải nhiều lắm, chưa kể những tranh căi về độ xa xỉ, cho nên câu hỏi liệu có nhất thiết phải ăn vây cá mập vẫn c̣n đang bị bỏ ngỏ.
