Quả bom GBU 57 (Minh họa)
Các cơ sở về hạt nhân ngầm kiên cố của Iran được thiết kế để chống đở phần lớn các loại bom thông thường, ngoại trừ quả bom xuyên phá nặng gần 14 tấn do Hoa Kỳ chế tạo ra.
Nếu Hoa Kỳ can dự vào cuộc xung đột đang leo thang thật căng thẳng giữa Israel và Iran, mục tiêu hàng đầu của Washington có thể là cho phá hủy các cơ sở về hạt nhân ngầm của Tehran, nơi làm giàu chất uranium.
Nếu được cho triển khai, nhiệm vụ này sẽ được giao cho loại máy bay ném bom chiến lược của Không Lực Hoa Kỳ có khả năng mang theo loại bom khổng lồ và chính xác có tên là
GBU-57, hay c̣n được biết đến với biệt danh
"bom xuyên phá cỡ lớn" (MOP) hay
"kẻ hủy diệt hầm ngầm" (bunker buster).
Quả bom đặc biệt BGU-57 của Hoa Kỳ
Chỉ cái tên gọi đă nói lên tất cả.
MOP được thiết kế để cho xuyên phá các mục tiêu kiên cố nằm sâu dưới ḷng đất như boong-ke (bunker) hay đường hầm nằm sâu dưới ḷng đất.
Với trọng lượng khổng lồ, cấu tạo bằng loại hợp kim thép đặc biệt và khả năng dẫn đường chính xác qua
GPS,
MOP có thể đâm sâu xuống ḷng đất rồi mới cho phát nổ, thay v́ được cho nổ trên mặt đất như loại bom b́nh thường. Quả bom này có thể phá hủy các mục tiêu mà vũ khí thông thường không thể chạm sâu xuống.
Quả bom xuyên phá GBU-57. (Ảnh: The Washington Post)
Nguồn tin từ quân đội Mỹ của
ABC News cho biết, quả bom này chưa từng được sử dụng trong tác chiến thực tế, khi được thiết kế đặc biệt để đem ra sử dụng chống lại các mục tiêu được bảo vệ nghiêm nặt nằm sâu dưới ḷng đất ở Iran và Bắc Hàn, c̣n lúc b́nh thường th́ không cần phải đụng đến.
Theo các giới chức Bộ Quốc pḥng, bom xuyên phá này có thể đâm sâu xuống ḷng đất đến 60 m. Tuy nhiên, con số thực tế có thể lớn hơn nhờ các biện pháp cải tiến trong 20 năm qua, theo Trevor Ball, một cựu chuyên gia chuyên xử lư bom ḿn của Lục quân Hoa Kỳ.
Dù Israel đă và đang cho sử dụng nhiều loại vũ khí do Mỹ cung cấp trong các cuộc không kích, các chiến đấu cơ của họ không thể mang nổi loại bom khổng lồ này. Hiện chỉ có loại máy bay ném bom tàng h́nh
B-2 Spirit của Mỹ có đủ khả năng để cho triển khai
MOP, theo Không Lực Hoa Kỳ cho biết.
Hoa Kỳ hiện có
19 chiếc B-2 đang hoạt động. Dù chỉ bay ở tốc độ dưới tốc độ âm thanh, B-2 có thể được tiếp tế nhiên liệu trên không trung, cho phép bay cự ly khoảng cách xa. Máy bay sẽ mất khoảng 15 giờ để bay từ căn cứ ở Missouri đến Iran.
Không quân Mỹ cũng đang thử nghiệm cho cải tiến
MOP, giúp đánh trúng các mục tiêu ngầm ngay cả khi thiếu tin tin t́nh báo đầy đủ. Một chức năng đặc biệt là ng̣i nổ thông minh có thể nhận biết ra các khoảng trống như pḥng hoặc tầng khi xuyên dưới ḷng đất và tự kích nổ vào thời điểm tối ưu, theo chuyên gia Ball.
Khả năng này rất quan trọng nếu cần tấn công cùng một mục tiêu sâu dưới đất nhiều lần. Tuy nhiên, hiện chưa rơ liệu kỹ thuật tối tân này đă được đưa vào sử dụng thực tế hay chưa.
Mục tiêu tiềm năng đang ở Iran?
Fordow, cơ sở làm giàu uranium nằm trong vùng sa mạc phía Tây Nam Teheran, là cơ sở nằm sâu nhất dưới ḷng đất của Iran.
Fordow nằm hoàn toàn dưới ḷng đất, được khoét vào sườn núi với tường hầm dày và cửa chống nổ. Theo nguồn tin từ
The Washington Post hồi năm 2012, một số hầm ở đây được bảo vệ bởi lớp đá dày đến 100 m.
B-2 Spirit cất cánh từ căn cứ Không quân Andersen, đảo Guam. (Ảnh: Reuters)
Về mặt lư thuyết,
Fordow này chỉ có khả năng làm giàu uranium ở mức 20%, nhưng báo cáo mới nhất của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) ngày 31/5 đă ghi nhận cho thấy Iran đă tăng mạnh sản xuất ra uranium làm giàu đến 60%, gần chạm đến mức 90% cần thiết để chế tạo ra các đầu đạn bom nguyên tử.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh cáo, ngay cả khi cho phá hủy các máy ly tâm làm giàu uranium tại Fordow, điều này cũng không bảo đảm sẽ chấm dứt hoàn toàn chương tŕnh về hạt nhân của Iran. Có thể sẽ c̣n các cơ sở hoặc kho nhiên liệu hạt nhân mà Liên Hiệp Quốc chưa biết đến, theo Richard Nephew, cựu trưởng đoàn đàm phán về hạt nhân của Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Obama.
"Nếu Fordow có biến mất vào ngày mai, vẫn c̣n rất nhiều mối lo ngại", ông Nephew nói.