Tận dụng vỏ tỏi - nguyên liệu thường bị vứt bỏ sau sơ chế nông sản, nhóm sinh viên đến từ nhiều trường như trường Đại học Công thương TPHCM, Bách khoa TPHCM, Đại học Kinh tế, Vin Uni và Cao đẳng Conestoga (Canada), đă cùng thực hiện dự án chế tạo viên nén sinh khối mang tên NIION, được cho là sản phẩm đầu tiên trên thế giới sử dụng phế phẩm vỏ tỏi làm chất đốt.
Mỗi viên NIION nặng chỉ 12,5g, được làm từ vỏ tỏi kết hợp với sáp đậu nành, có thể cháy liên tục trong 10–15 phút, dùng để nướng thực phẩm, đuổi muỗi hoặc sưởi ấm.
Ư tưởng khởi nguồn từ xưởng sơ chế nông sản của gia đ́nh Đinh Văn Nam, sinh viên Đại học Công Thương TP.HCM (trưởng nhóm nghiên cứu). Mỗi ngày, xưởng nhà Nam thải ra hàng tấn vỏ tỏi – loại phế phẩm khó xử lư v́ chứa kháng sinh tự nhiên, không thể chôn lấp. Việc xử lư phế phẩm này tiêu tốn của gia đ́nh Nam khoảng 30 triệu đồng/tháng.

Viên nén vỏ tỏi cháy khi đốt (ảnh chụp từ Clip).
Trong khi phế phẩm vỏ tỏi bị xử lư một cách lăng phí và tốn kém, nhóm nghiên cứu nhận thấy hợp chất allicin trong vỏ tỏi – có khả năng đuổi côn trùng mà không gây hại sức khỏe – và từ đó h́nh thành ư tưởng sản xuất viên than nén đuổi muỗi.
Vỏ tỏi khi được biến thành chất đốt, nó có thể giải quyết đồng thời nhiều bài toán: tận dụng phụ phẩm nông nghiệp, giảm chi phí xử lư, hạn chế ô nhiễm môi trường và tạo ra sản phẩm sinh học có giá trị kinh tế.
Ngoài đặc tính đuổi côn trùng, vỏ tỏi có cấu trúc giống giấy, thô và ít sinh khí CO₂ khi đốt.
Ban đầu, nhóm thử nhiều loại chất kết dính như cồn, gelatin, nhưng không hiệu quả. Cuối cùng, sáp đậu nành được nhóm lựa chọn v́ nóng chảy ở 70–80ºC, không làm biến chất hoạt tính của vỏ tỏi và thân thiện với môi trường.
Vỏ tỏi sau khi thu gom làm sạch, phơi khô sẽ được xay nhỏ, trộn với sáp đậu nành và tinh dầu (nếu cần) để tạo mùi hương.
Mỗi viên có nhiệt lượng cao hơn than củi cùng trọng lượng, thải ít khí CO₂ hơn khoảng 80%, và phần tro sau đốt có thể dùng làm phân bón hữu cơ.
Sản phẩm có ba phiên bản là viên nướng (dùng trong gia đ́nh, nhà hàng), viên đốt dùng để sưởi ấm, đi cắm trại, và viên xông hương (có thêm tinh dầu đuổi muỗi, khử mùi).
Mỗi hộp gồm 10 viên (125g), giá bán dự kiến 15.000–20.000 đồng. Nhóm cũng đang nghiên cứu mở rộng sang viên cỡ nhỏ giá 500 đồng và viên lớn có thời gian cháy trong 180 phút.
Theo đánh giá từ Trung tâm Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp Đại học Công Thương TP.HCM, đây là sản phẩm tiên phong, tận dụng nguyên liệu dồi dào và góp phần vào xu hướng phát triển năng lượng xanh. Việc tái chế vỏ tỏi thành viên nén không chỉ giúp giảm rác thải nông nghiệp mà c̣n mở ra hướng đi mới cho kinh tế tuần hoàn và công nghệ sinh học thân thiện với môi trường.
VietBF@ Sưu tập