Phản hồi từ lănh đạo các cơ quan liên bang trước 'tối hậu thư' của Elon Musk cho thấy dấu hiệu của sự bất ổn và mâu thuẫn trong bộ máy chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Cuối tuần qua, Washington "nháo nhào" trước lời đe dọa từ tỷ phú Elon Musk: phản hồi email "bạn đă làm ǵ trong tuần qua" từ Văn pḥng Quản lư Nhân sự Liên bang (OPM) hoặc bị thôi việc.
Một loạt chỉ thị trái ngược nhau được các pḥng ban đưa ra cho nhân viên về cách xử lư email nói trên. Điều này được cho là đă phản ánh sự mâu thuẫn về mặt quyền lực giữa người giàu nhất hành tinh và lănh đạo các cơ quan liên bang, vốn được bổ nhiệm bởi Tổng thống Donald Trump, theo Politico.
Email "bạn đă làm ǵ trong tuần qua" được gửi đi từ Văn pḥng Quản lư Nhân sự Liên bang đă khiến hơn 2,3 triệu công chức Mỹ náo động. Ảnh: Reuters.
Mỗi cơ quan đưa ra một hướng dẫn khác nhau về việc phản hồi email của OPM. Bộ Ngoại giao yêu cầu nhân viên không trả lời email từ phía tỷ phú Musk, trong khi các công chức thuộc Cơ quan An ninh mạng và Cơ sở hạ tầng nhận thông báo "chắc chắn phải phản hồi". Tại một số bộ phận thuộc Cơ quan Quản lư Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), các nhân viên nhận chỉ thị soạn thảo sẵn câu trả lời nhưng khoan gửi đi.
Thẩm quyền bị hoài nghi
Giới quan sát gọi động thái gửi email từ OPM là chương mới nhất trong hành tŕnh "đập đi xây lại thần tốc" của đội ngũ ông Musk. Đồng thời, đây cũng là dấu hiệu cho thấy các đồng minh thân cận của Tổng thống Trump đang thị phạm sức mạnh chính trị trước "viên chức chính phủ đặc biệt", vốn không được bầu ra mà có quyền lực xuất phát từ sự thân cận với người đứng đầu Nhà Trắng.
"Elon Musk không có quyền hạn ǵ cả. Ông ấy không nằm trong ban lănh đạo của các công chức này", luật sư Mark Maxin, người có 40 năm kinh nghiệm làm việc về luật lao động liên bang, nói với Politico.
Email được OPM gửi đến hơn 2,3 triệu công chức vào ngày 22/2 (giờ địa phương) với yêu cầu mỗi cá nhân chia sẻ 5 điểm chính về những ǵ họ đă hoàn thành trong một tuần làm việc. Hạn chót để các nhân viên nhận được email này phản hồi là 23h59 ngày 24/2 (giờ miền Đông).
Viết trong một bài đăng trên X, tỷ phú Musk cho rằng động thái nói trên là cần thiết để t́m ra những nhân viên chính phủ "làm việc ít đến mức không thèm kiểm tra ḥm thư email".
"Viên chức chính phủ đặc biệt" Elon Musk nói rằng ông muốn đem một chiếc cưa máy vào bộ máy chính quyền liên bang. Ảnh: Politico.
Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) Kash Patel, một đồng minh nhiệt thành của ông Trump, viết trong email hôm 22/2 (giờ địa phương) rằng "FBI, thông qua Văn pḥng Giám đốc, chịu trách nhiệm về tất cả quy tŕnh đánh giá của chúng tôi và sẽ tiến hành đánh giá theo các thủ tục của FBI".
Tương tự, Tibor P. Nagy, quyền Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách quản lư, viết trong một tin nhắn rằng "không một nhân viên (Bộ Ngoại giao) nào có nghĩa vụ phải báo cáo các hoạt động của họ cho những người không phải cấp trên".
Các tin nhắn tương tự cũng được gửi tới một số bộ phận của Lầu Năm Góc như Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA), Không quân, Cơ quan Hệ thống Thông tin Quốc pḥng và Quỹ Khoa học Quốc gia (NSF), theo Politico.
Luồng ư kiến trái chiều
Mặc dù email của OPM chỉ thị nhân viên liên bang không chia sẻ thông tin mật, luật sư Maxin cảnh báo rằng những người phản hồi có thể vẫn sẽ bị xem là phạm luật ngay cả khi họ chia sẻ những thông tin không đóng dấu mật, đơn cử như chi tiết về các đồng nghiệp.
Các cơ quan quốc pḥng và t́nh báo được cho là cũng bối rối trước yêu cầu từ phía tỷ phú Musk. Bởi lẽ, nhiều nhân viên thuộc các cơ quan này bị cấm chia sẻ thông tin về công việc hoặc hoạt động của họ v́ có thể dẫn đến mối đe dọa an ninh quốc gia.
Nhiều chuyên gia pháp lư cũng cho rằng ông Musk không có quyền hạn để sa thải bất kỳ nhân viên liên bang nào v́ người lao động tại các cơ quan này được hưởng chế độ bảo vệ của công chức.
Động thái mới nhất của ông Musk diễn ra sau khi Tổng thống Trump kêu gọi DOGE đẩy mạnh tinh gọn bộ máy chính phủ. Ảnh: Reuters.
Phát biểu trên đài NBC hôm 23/2 (giờ địa phương), Thượng nghị sĩ John Curtis của đảng Cộng ḥa nhận xét về "tối hậu thư" của ông Musk: "Tôi không nghĩ đây là một yêu cầu khó khăn đến vậy".
Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Curtis cũng kêu gọi tỷ phú Musk thay đổi tông giọng khi đưa ra yêu cầu.
"Chúng ta không cần phải lạnh lùng và khắt khe quá", thượng nghị sĩ gốc Utah nói. "Hăy dùng một chút cảm thông và, nói thẳng là, đưa cả ḷng tự trọng vào vấn đề này".
"Elon Musk đang khiến những nhân viên liên bang chăm chỉ phải khốn đốn, kéo theo cả con cái và gia đ́nh của họ nữa", Lănh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries nói trong một tuyên bố. "Ông ấy không có thẩm quyền pháp lư để đưa ra yêu cầu đó".