Đó là cảnh chuột ăn chất thải đỏ ngầu - Một cảnh rợn người trong bệnh viện Nam Phi. Hiện nay tại Nam Phi, hàng loạt bệnh viện đang đối mặt với cơn khủng hoảng Covid-19. Điều kiện vật chất nghèo nàn trong khi các y bác sĩ kiệt sức với số lượng bệnh nhân quá tải.
Tại tỉnh Eastern Cape ở Nam Phi, trong khi các bác sĩ chủ chốt phải làm việc quá sức hoặc bị nhiễm Covid-19, đội ngũ y tá buộc phải trở thành lao công và bác sĩ phẫu thuật phải tự giặt đồng phục bệnh viện. Tại khoa sản, nhiều thông tin cho thấy thai nhi chết khi chưa kịp chào đời v́ bệnh viện bị quá tải, theo BBC.
Trong bối cảnh các bác sĩ, đoàn thể và cơ sở y tế phải vật lộn với t́nh trạng khan hiếm nguồn lực, một bác sĩ cấp cao đă mô tả t́nh trạng hiện nay là "thất bại nghiêm trọng của hệ thống tham nhũng khủng khiếp".
Tỷ lệ lây nhiễm Covid-19 ở Nam Phi đang tăng cao. Gần đây, Tổng thống Cyril Ramaphosa cảnh báo người dân rằng "cơn băo này đang tấn công chúng ta".
Nam Phi hiện ghi nhận 311.049 ca nhiễm Covid-19, với 4.453 ca tử vong. Hiện quốc gia châu Phi này đứng 8 trong danh sách các nước có số trường hợp nhiễm bệnh nhiều nhất thế giới, theo thống kê của Đại học Johns Hopkins.
Một số bệnh viện ở Nam Phi phải ngưng hoạt động v́ không có nhân viên. Ảnh: BBC.Bị nỗi sợ và mệt mỏi nhấn ch́m
Cuộc khủng hoảng y tế đặt ra câu hỏi liệu trong suốt thời gian qua, chính phủ và quan chức nước này đă làm ǵ để xử lư đại dịch.
"Chúng tôi đang bị nhấn ch́m bởi nỗi sợ hăi, mệt mỏi về tinh thần và cảm xúc. Nhân viên của chúng tôi đă kiệt quệ từ trước đại dịch rồi", bác sĩ John Black nói.
"Các cơ sở y tế đang sụp đổ v́ quá tải. Covid-19 làm hé lộ rất nhiều vết nứt đă có từ lâu trong hệ thống. Nó tạo ra rất nhiều xung đột", ông nói, xác nhận rằng các bệnh nhân đă phải "tranh giành để có được khí oxy" trong bệnh viện Livingstone ở thành phố Cảng Elizabeth.
Bác sĩ Black là bác sĩ duy nhất ở thành phố này đồng ư phỏng vấn với BBC, trong khi hai bác sĩ và y tá khác muốn giấu tên v́ sợ mất việc.
Tại bệnh viện Livingstone, các bác sĩ và y tá mô tả t́nh trạng hiện nay giống như thời chiến. Máu và rác thải đầy sàn nhà, thiếu thiết bị bảo hộ, thiếu oxy, thiếu xe cứu thương nghiêm trọng, không có thông khí và bệnh nhân phải "đắp báo".
Trong một ống cống hở, người ta c̣n phát hiện chuột đang ăn chất thải màu đỏ từ bệnh viện thải ra.
"Các bác sĩ đă cố gắng hết sức để thực hiện các ca phẫu thuật khẩn cấp, khuân vác, cọ rửa sàn nhà, làm việc với một hoặc hai nhân viên điều dưỡng c̣n lại", một bác sĩ đă viết qua email.
"Mỗi ngày tôi đến làm việc trong sợ hăi", một y tá cấp cao vừa kết thúc ca làm việc của ḿnh nói với BBC.
"Số lượng ca bệnh đang tăng lên. Mỗi ngày chúng tôi đều rơi vào t́nh trạng hỗn loạn. Có rất nhiều phụ nữ mang thai ở khắp các khoa", một y tá khác nói.
"Bà mẹ và em bé đang chết dần chết ṃn"
Việc các bệnh viện và pḥng khám quá tải đă dẫn đến hậu quả không đáng có, ví dụ như gần đây tại một số bà mẹ và trẻ sơ sinh đă tử vong tại bệnh viện Dora Nginza ở thành phố Cảng Elizabeth.
"Cá nhân tôi đă tham gia vào quá tŕnh hộ sinh hai trẻ đă qua đời đó và tôi biết c̣n nhiều trường hợp hơn như thế. Điều này rất bất thường. Vài bà mẹ và trẻ em chết trong một tuần tại cùng một bệnh viện là điều không thể chấp nhận được", một bác sĩ giấu tên nói với BBC.
Các bác sĩ cho rằng nguyên nhân tử vong của những trường hợp này là do thiếu nhân lực trầm trọng, khiến nhiều phụ nữ mang thai phải chờ đợi nhiều ngày, đôi khi nằm trên hành lang để chờ được phẫu thuật.
Các quan chức y tế cũng xác nhận với BBC rằng số lượng trẻ sơ sinh chết non tăng cao bất thường trong những tuần gần đây.
Sau khi ban giám đốc bị sa thải v́ cáo buộc tham nhũng, bệnh viện Livingstone không có giám đốc điều hành thường trực hay đội ngũ quản lư trong 1,5 năm.
Trong khi đó, nhân viên giặt ủi, nhân viên dọn dẹp, khuân vác và một số y tá đă đ́nh công. Điều này khiến bệnh nhân ở các pḥng khám nhỏ hơn cùng lúc đổ về ba bệnh viện lớn ở thành phố, khiến họ bị quá tải.
"Chúng tôi chứng kiến công đoàn khiến hết bệnh viện này đến bệnh viện khác đóng cửa. Mỗi khi một nhân viên hoặc bệnh nhân có kết quả dương tính, tất cả nhân viên đều nghỉ việc. Trong khi chúng tôi đang đáp ứng yêu cầu của những công đoàn này th́ t́nh h́nh vẫn không được cải thiện", một bác sĩ than phiền.
Các tổ chức công đoàn đang kêu gọi đ́nh công v́ lo ngại tính mạng của y bác sĩ bị đe dọa. Ảnh: BBC."Không thể mạo hiểm mạng sống của các y tá"
Trong khi đó, các tổ chức công đoàn đang hành động quyết liệt để bảo vệ thành viên của ḿnh.
Khaya Sodidi, thư kư tổ chức công đoàn tỉnh Eastern Cape, cho biết: "Ư kiến cho rằng chúng tôi đang phá hoại là không đúng. Các y tá của chúng tôi bị quá tải, phải lau sàn nhà và nấu ăn v́ nhân viên nhà bếp nghỉ việc. Chúng tôi không thể mạo hiểm tính mạng của các y tá. Họ là con người".
"Các y tá của chúng tôi bị choáng ngợp, phải lau sàn nhà hoặc nấu ăn v́ nhân viên nhà bếp không làm việc. Chúng ta không thể mạo hiểm tính mạng hoặc y tá. Họ là con người", thư kư này nói.
Một số bác sĩ đă đ́nh công, cho rằng các nhân viên y tế tuyến đầu đă bị đẩy đến giới hạn, không chỉ v́ Covid-19 mà c̣n v́ nhiều năm bị bóc lột sức lao động từ trước đó.
"Ngay bây giờ tôi rất biết ơn các công đoàn. Đôi khi, họ tập trung vào nhầm vấn đề nhưng ít nhất họ cũng nhấn mạnh được những vấn đề đó", một bác sĩ cấp cao nói.
"Nhân viên bệnh viện đă bị bóc lột, lạm dụng và bị bỏ bê thường xuyên trong nhiều năm. Giờ họ đang bị buộc phải làm công việc có khả năng giết chết họ", một bác sĩ khác nói.
VietBF@ sưu tầm.