Chiến thắng quyết định của Donald Trump là cốt truyện hợp lư của câu chuyện đáng chú ư nhất trong lịch sử chính trị Hoa Kỳ. Sau khi nhân vật chính bị làm nhục, bị bịt miệng và bị lưu đày. Chạy theo hệ thống tư pháp có nghĩa là anh ta bị giam cầm suốt đời, bị bắn vào mặt và thoát khỏi một nỗ lực giết người khác, anh ta hạ ḿnh, cầu nguyện Chúa, che giấu bản thân và bước đi giữa những người Mỹ b́nh thường, với tư cách là một nhân viên thức quầy thức ăn nhanh rồi là một công nhân vệ sinh, điều đó cho thấy anh ta có những người chiến thắng ở khắp mọi nơi bạn nh́n thấy ở Hoa Kỳ. Và rồi anh ta cũng chiến thắng.
Nếu anh ta thất bại th́ đó không phải là một câu chuyện của người Mỹ .
Nhưng câu chuyện về sự trỗi dậy, sụp đổ và sự cứu rỗi của Trump vẫn chưa kết thúc nếu ông không đuổi Barack Obama ra khỏi Washington, DC - phá bỏ mạng lưới khu vực tư nhân và công cộng của ông ta.
Trump vẫn có thể thua cuộc. Nhiệm kỳ đầu tiên của ông đă bị phá hoại bởi các đồng minh của Obama trong các cơ quan thực thi pháp luật và t́nh báo Hoa Kỳ, có bằng chứng cho thấy trái tim của phe kháng cự hiện đang ẩn náu bên trong Lầu Năm Góc. Điều này không chỉ đe dọa đến chức tổng thống mà c̣n cả sự ổn định của đất nước. Sau khi thực hiện các lời hứa trong chiến dịch tranh cử là đóng cửa biên giới, bắt tay vào một chương tŕnh trục xuất hàng loạt đưa hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp về nước của họ và bổ nhiệm một tổng chưởng lư có khả năng khôi phục lại luật pháp, ưu tiên hàng đầu của tổng thống đắc cử phải là chấm dứt kỷ nguyên Obama.
Các tổng thống rời thủ đô sau nhiệm kỳ để thể hiện sự tôn trọng của họ đối với một trong những nguyên tắc cơ bản của nền cộng ḥa Mỹ : chuyển giao quyền hành pháp từ tổng thống này sang tổng thống khác. Obama ở lại để nhấn mạnh điều ngược lại.
Woodrow Wilson, cựu tổng thống duy nhất ở lại DC do bị đột quỵ vào giữa nhiệm kỳ thứ hai và không thể rời đi. Obama tuyên bố vào đầu nhiệm kỳ thứ hai rằng ông sẽ không ra đi, dành bốn năm đầu tiên sau nhiệm kỳ tại Nhà Trắng để lănh đạo cuộc kháng chiến, và bốn năm tiếp theo với tư cách là tổng thống trong bóng tối.
Obama chưa bao giờ che giấu vai tṛ là trung tâm quyền lực thực sự trong nhiệm kỳ của Joe Biden. Khi nghỉ hưu để nhường chỗ cho ông già mà ông ưa thích kể từ năm 2019, Obama chỉ cần cầm mic và trở thành tâm điểm.
Chiến dịch "Kamala Harris" – với khẩu hiệu "New Way Forward" mà ông ra mắt - thực chất chỉ là một chiến dịch khác của Barack Obama. Harris, người chưa bao giờ giành được phiếu bầu sơ bộ và rút lui khỏi cuộc đua năm 2020 với tỷ lệ thăm ḍ là 3% cho thấy bà không được ưa chuộng, và việc tiếp xúc nhiều hơn với truyền thông sẽ khiến bà càng trở nên không được ưa chuộng. Việc thúc đẩy Harris xuất hiện trước các cử tri Dân chủ vào giữa t́nh trạng khẩn cấp về y tế - sự suy sụp nhận thức của Biden trong cuộc tranh luận vào tháng 6 - không cho họ lựa chọn nào khác - là cách duy nhất để đưa bà vào Nhà Trắng.
Vào đêm bầu cử, Obama đă hành động để ổn định những người bỏ phiếu cho Harris—và làm mất tinh thần những người ủng hộ Trump—bằng cách hứa sẽ quay trở lại “Sự Kiện Cuối Giờ” tương tự như Biden bốn năm trước.
“Phải mất nhiều ngày để kiểm hết mọi lá phiếu vào năm 2020, và rất có thể chúng ta cũng sẽ không biết kết quả vào đêm nay,” Obama tweet . “Hăy để quá tŕnh kiểm phiếu diễn ra theo đúng tiến tŕnh của nó. Phải mất thời gian để kiểm hết mọi lá phiếu.”
MAGA trên mạng xă hội đă chứng kiến sự lặp lại của sự cố mất điện "ảo ảnh Đỏ-Xanh" năm 2020 khi việc kiểm phiếu đột nhiên dừng lại với Trump dẫn trước, được khởi động lại vài giờ sau đó, thường là không có người quan sát và kết thúc với việc Biden đạt 81 triệu phiếu bầu - nhiều hơn 15 triệu phiếu so với số phiếu mà Clinton nhận được vào năm 2016.
Lư do không mất nhiều ngày để công bố người chiến thắng lần này là v́ luật sư của Trump đă giành đủ số trận chiến với Marc Elias và các luật sư đồng minh khác của Obama để bảo vệ tính toàn vẹn của cuộc bầu cử trước các thủ tục được thiết kế để tạo điều kiện cho gian lận. Và do đó, cuối cùng, Obama đă thua hai lần vào đêm bầu cử: Con rối của ông ta thua tại thùng phiếu và nhóm luật sư của ông ta thua tại ṭa.
Để che giấu tội lỗi của ḿnh đối với sự thất bại của đảng, các phương tiện truyền thông đưa tin rằng điều mà Obama muốn từ đầu là một cuộc bầu cử sơ bộ mở—trên thực tế là một kịch bản thảm khốc sẽ khiến những người lănh đạo của đảng phải đấu đá lẫn nhau ba tháng trước cuộc bầu cử. Và bây giờ, thay v́ đưa một người đứng đầu khác vào vị trí mà theo ông là vị trí nghi lễ của tổng thống trong khi ông và phe của ông nắm giữ quyền lực thực sự, Obama phải đấu tranh để duy tŕ sự liên quan.
Sau cuộc bầu cử, ông đă đưa ra một tuyên bố ngay sau khi Harris có bài phát biểu nhượng bộ. Đây là lần đầu tiên khác của Obama—không có cựu tổng thống nào công khai ư kiến của ḿnh với công chúng ngay sau cuộc bầu cử tổng thống, bởi v́ không có người nào dám có ư định tạo ấn tượng rằng ông ta vẫn tham gia vào việc quyết định số phận của quốc gia.
“Nước Mỹ,” Obama viết, “đă trải qua rất nhiều điều trong vài năm qua—từ một đại dịch lịch sử và giá cả tăng cao do đại dịch, đến sự thay đổi nhanh chóng và cảm giác của nhiều người rằng, bất kể họ làm việc chăm chỉ đến đâu, th́ việc giậm chân tại chỗ là điều tốt nhất họ có thể làm. Những điều kiện đó đă tạo ra những trở ngại cho những người đương nhiệm của nền dân chủ trên toàn thế giới, và đêm qua đă cho thấy rằng nước Mỹ không phải là miễn nhiễm.”
"Những người dân", trong lời kể hạ cố của Obama, không từ chối chương tŕnh chuyển đổi mà ông ủng hộ. Thay vào đó, họ đă phản ứng đối với những hiện tượng thiếu nguyên nhân hoặc tác nhân. Tṛ đánh tráo khái niệm :
"Giá cả tăng cao do đại dịch" – thay cho mức lạm phát lịch sử là do chương tŕnh nghị sự về biến đổi khí hậu của chính quyền Biden gây ra, chương tŕnh đă chuyển hàng ngh́n tỷ đô la tài sản của tầng lớp trung lưu cho các nhà tài trợ và khách hàng của Đảng Dân chủ cũng như Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa.
Đă có "sự thay đổi nhanh chóng" - tức là hàng chục triệu người nhập cư bất hợp pháp mà chính quyền Biden đă đưa qua biên giới trong ṿng chưa đầy bốn năm, làm tăng tỷ lệ tội phạm, ḱm hăm tiền lương của người lao động Hoa Kỳ, gây gánh nặng cho người nộp thuế với chi phí giáo dục, nhà ở và các dịch vụ khác cho những người không phải công dân. Trong mọi trường hợp, không phải là "sự thay đổi" này không phải là tiến bộ. Chỉ là nó có thể đă diễn ra quá nhanh. Và những “điều kiện” này, được Obama xây dựng một cách đột ngột, “đă tạo ra sức cản cho những người đương nhiệm theo đảng Dân chủ trên toàn thế giới”.
Không nghi ngờ ǵ nữa, tài liệu này đă được đọc, soạn thảo và sửa đổi hàng chục lần bởi một nhóm những người trung thành với Obama để bảo đảm rằng mỗi từ đều có mục đích. “Around the world” có mục đích nhấn mạnh chữ “d” thường trong từ democracy—Obama không nói về một đảng chính trị của Mỹ mà là một hệ thống chính trị. Trump không đánh bại đảng Dân chủ, ông ta đă cản trở nền dân chủ bằng cách đánh bại những người bảo vệ nó. Ngược lại với Harris, Trump giống một tên phát xít cánh hữu hơn, hoặc một kẻ độc tài chuyên quyền, chẳng hạn như Vladimir Putin. Do đó, trong bối cảnh dân chủ, nhiệm kỳ tổng thống của Trump là không hợp pháp. Và điều đó đ̣i hỏi sự phản kháng.
Ngay sau thất bại của Hillary Clinton năm 2016, Obama đă khởi động chiến dịch nhiều mũi nhọn để làm suy yếu người kế nhiệm. Obama đă yêu cầu Giám đốc FBI James Comey tiếp tục cuộc điều tra và giám sát tổng thống đắc cử được khởi xướng khi Trump c̣n là ứng cử viên của GOP. Hơn nữa, vị tổng thống sắp măn nhiệm đă chỉ đạo giám đốc CIA John Brennan đưa ra một đánh giá chính thức khẳng định rằng Trump nợ chức tổng thống cho Putin. Bằng cách sử dụng sự chấp thuận chính thức của chính phủ Hoa Kỳ để xác nhận thuyết âm mưu rằng Trump đă bị một thế lực nước ngoài thỏa hiệp, Obama đă làm mất tính hợp pháp của chức tổng thống của Trump ngay từ khi nó ra đời và chia rẽ đất nước. Bây giờ Obama đang t́m kiếm một vở kịch khác và có vẻ như nó liên quan đến việc chia rẽ lực lượng vũ trang.
Tuần trước, Bộ trưởng Quốc pḥng Lloyd Austin đă chỉ đạo nhân viên Lầu Năm Góc thực hiện quá tŕnh chuyển giao suôn sẻ và nhắc nhở họ "thực hiện các lựa chọn chính sách của Tổng tư lệnh tiếp theo và tuân thủ mọi MỆNH LỆNH HỢP PHÁP từ chuỗi chỉ huy dân sự".
Đây không phải là lần đầu tiên một người đứng đầu Lầu Năm Góc sắp măn nhiệm khuyên cấp dưới của ḿnh tuân thủ lời tuyên thệ của họ với Hiến pháp - điều đáng lo ngại tiềm ẩn là cụm từ "mệnh lệnh hợp pháp" dường như chứa đựng một cảnh báo rằng quyết định của một số quan chức quân sự liên quan đến các lệnh hợp pháp có thể bị định h́nh bởi ác cảm chống Trump. Austin đang ám chỉ đến những lệnh nào?
Đầu tiên, Trump đă ám chỉ rằng ông có thể sử dụng quân đội để hỗ trợ thực hiện hoạt động trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp của chính quyền mới của ḿnh. Hơn nữa, Nhà Trắng của Trump đang có kế hoạch thu hẹp quy mô bộ máy quan liêu, bao gồm cả các quan chức Lầu Năm Góc. Sự phản kháng đă nắm bắt được những tín hiệu c̣n sót lại trong thông điệp của Austin.
Ví dụ, trong một báo cáo về các quan chức Lầu Năm Góc thảo luận về cách ứng phó trong trường hợp Trump ban hành các lệnh phi pháp, phóng viên CNN Natasha Bertrand đă nhấn mạnh mối đe dọa ngầm trong cách diễn đạt của Austin và viết rằng "quân đội Hoa Kỳ sẽ chỉ tuân theo các lệnh hợp pháp". Bertrand nổi tiếng là người thúc đẩy câu chuyện Trump-Nga bằng các thông tin ṛ rỉ từ các quan chức t́nh báo, và vào tháng 10 năm 2020, bà là người đầu tiên đưa tin về bức thư do 51 cựu điệp viên viết, tuyên bố rằng máy tính xách tay của Hunter Biden là "thông tin sai lệch của Nga". Nghĩa là, phóng viên CNN là cơ chế cung cấp thông tin chống Trump và hoạt động cụ thể này đă được tiến hành trong gần một năm.
Vào tháng 1, NBC News đưa tin rằng các cựu quan chức của Obama và các đặc vụ của Đảng Dân chủ đă âm mưu phá hoại chương tŕnh nghị sự của Trump với lư do là ông ta đang nhắm đến việc sử dụng quân đội Hoa Kỳ để thực hiện chương tŕnh nghị sự chính trị của ḿnh. Mary McCord, một cựu luật sư của Bộ Tư pháp, người giám sát cuộc điều tra bất hợp pháp về Trump-Nga, cho biết: "Chúng tôi đă bắt đầu thành lập một nhóm để suy nghĩ về những điều gây tổn hại nhất mà ông ta [Trump] có thể làm để chúng tôi sẵn sàng đưa ra các vụ kiện nếu cần". Theo câu chuyện của NBC, một đối tác khác trong hoạt động của Lầu Năm Góc là Democracy Forward, do Marc Elias làm chủ tịch, người đă trả tiền cho hồ sơ Trump-Nga khi ông là luật sư cho chiến dịch tranh cử của Hillary Clinton năm 2016.
Vào tháng 5 và tháng 6, cựu quan chức Lầu Năm Góc của Obama Rosa Brooks đă triệu tập các quan chức Dân chủ và Cộng ḥa trước đây để thảo luận các kịch bản chiến tranh cho giai đoạn hậu bầu cử. Bà đă làm điều tương tự cho cuộc bầu cử năm 2020 với Dự án Liêm chính Chuyển tiếp, một chiến dịch truyền thông đă chuẩn bị cho đảng Dân chủ về việc kiểm phiếu kéo dài khiến Biden trở thành người chiến thắng. Đối với cuộc bầu cử này, bà đă tham gia cùng phóng viên Barton Gellman và Dự án Tương lai Dân chủ để "dự đoán" hậu quả của cuộc bầu cử năm 2024.
Các kịch bản đă được công khai vào ngày 30 tháng 7 trong một đợt ra mắt phương tiện truyền thông rơ ràng, với các câu chuyện trên The Bulwark, nơi chính Brooks đă phác thảo các kịch bản; The Washington Post , trong một bài viết do Gellman chấp bút; cũng như The New Republic và The Guardian , tờ báo cuối cùng cung cấp nhiều chi tiết nhất về các tṛ chơi chiến tranh khác nhau. Một kịch bản đặt ra khả năng "Trump có thể viện dẫn Đạo luật nổi loạn để chống lại các cuộc biểu t́nh trên đường phố". Nói cách khác, các cuộc bạo loạn được thiết kế để ngăn chặn các chính sách của Trump sẽ tồi tệ hoặc tệ hơn các cuộc bạo loạn George Floyd vào mùa xuân và mùa hè năm 2020 khi Trump được cho là đă cân nhắc đến khả năng viện dẫn Đạo luật nổi loạn. Các cuộc biểu t́nh đ̣i công lư xă hội đó đă khiến 19 người thiệt mạng và gây ra thiệt hại hàng tỷ đô la ở hàng chục thành phố trên khắp cả nước.
Theo báo cáo của Guardian , "Trong quá tŕnh diễn tập Đạo luật nổi loạn", "người đóng vai Trump ban đầu đă gặp phải sự phản kháng từ các nhân vật quân sự cấp cao cố gắng bám vào Đạo luật Posse Comitatus cấm quân đội liên bang tham gia vào việc thực thi pháp luật dân sự". Tài khoản này kể lại rằng khi kịch bản diễn ra, Trump đă sa thải những sĩ quan không tuân theo lệnh của ông và thay thế họ bằng những sĩ quan thực hiện chúng.
Bài báo tuần trước của CNN đă đề cập đến cùng chủ đề và từ khóa: “Quyền hạn của tổng thống đặc biệt rộng nếu ông chọn viện dẫn Đạo luật Chống nổi loạn”, trong đó nêu rằng trong một số trường hợp hạn chế liên quan đến việc bảo vệ các quyền hiến định, tổng thống có thể triển khai quân đội trong nước một cách đơn phương, Bertrand viết. “Một luật riêng biệt—Đạo luật Posse Comitatus—t́m cách hạn chế việc sử dụng quân đội để thực thi luật trừ khi được Quốc hội cho phép. Nhưng luật này có các ngoại lệ đối với hành vi nổi loạn và khủng bố, về cơ bản sẽ trao cho tổng thống quyền tự do rộng răi trong việc quyết định có nên và khi nào viện dẫn Đạo luật Chống nổi loạn hay không”.
Với điều này, các bài tập trên bàn và thành phần truyền thông cho hoạt động Lầu Năm Góc chống Trump đă sẵn sàng. Liệu lực lượng kháng chiến có thực sự có ư định di chuyển các quân cờ vào đúng vị trí để chia rẽ quân đội hay họ chỉ đang nói suông để Trump từ bỏ những lời hứa trong chiến dịch tranh cử sẽ lật đổ hai trụ cột của họ? Có vẻ lạ khi đe dọa làm mất ổn định đất nước thay mặt cho các quan chức quốc pḥng và người nhập cư bất hợp pháp, nhưng những người trước đây tạo nên một phần quan trọng trong mạng lưới của Obama, và việc trao cho những người sau phiếu bầu, như chiến thắng vang dội của Trump cho thấy, có thể là cơ hội tốt nhất để đảng Dân chủ giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử quốc gia trong tương lai gần. Thật hấp dẫn khi coi các kịch bản của Brooks và báo cáo của CNN là khiêu dâm của lực lượng kháng chiến - một màn tŕnh diễn các nghi lễ và động thái mà tầng lớp này đă quen trong suốt tám năm qua, khi họ hiện đang chuẩn bị cho sự trở lại của vị tổng thống mà họ đă cố gắng hết sức nhưng không thể tiêu diệt.
Liệu Obama có làm suy yếu quân đội để một lần nữa làm tê liệt nhiệm kỳ của Trump không? Cựu tổng thống đang ở trong một vị thế yếu hơn hẳn và phải đối mặt với một Trump dày dạn kinh nghiệm chiến đấu. Tuy nhiên, sẽ là liều lĩnh khi cho rằng điều tốt nhất từ người đàn ông đă chứng minh được sự sẵn sàng sử dụng bộ máy an ninh quốc gia để chống lại đối thủ chính trị của ḿnh. Tổng thống đắc cử không nên mạo hiểm.
Ngô Nhật Đăng